Sfruklura zda6 2 dwoma dop elnieniami
Zajmiemy się tu zdaniami, w których oba dopelnienia wyrażone są rze- czownikami (z przydawkami lub bez) lub zaimkami. Możemy roóżńić dwa tyyy takich zdań. Pierwszy typ to zdania zawierające tzw. Dopelnienie bliższe odpowiadające na pytanie : kogo ? co ?) i tzw. Dopełnienie dalsze (odpowiada- jące na pytan 747u2013h ie: komu ? czemu ?). Oto przykłady takich zdań:
Mary has given me a present.
Mary dała mi present.
I can lend you my bicycle.
Mogę ci Pożyczyć rower.
Mother told the children a story.
Mama opowiedziala dzieciom historyjkę.
I have told my wife everything.
Powiedziałem żonie wszystko.
W zdaniach 0 powyższej konstrukcji najpierw występuje dopelnienie dalsze a po nim dopełnienie bliższe. Dopekienie dalsze może być dowolnym ro- dzajem rzeczownika lub zaimka, natomiast dopelnienie bliższe nie może być zajmkiem osobowym.
Drugi tyy zdania 2 dwoma dopełnieniami zawiera dopehlienie bliższe i tzw. Dopekienie przyimkowe, tzn. Rzeczownik lub zaimek poprzedzony przyimkiem. 0to przYkłady :
Mary wrote a letter to John.
Mary napisab list do Johna.
I have bought some sweets for the children.
John brought these fiowers for you.
John prcyniósł te kwiaty dla ciebie.
Mr. Smith gives lessons to some Polish students.
Pan Smith daje lekcje polskim studmtom.
W tej konstrukqji zarówno dopełnienie bliższe, jak przyimkowe może być wyrażone dowolnym rodzajem zaimka lub rzeczownika.
Wybór pjerwszego lub drugiego typu zdania 2 dwoma dopełnieniami zależy 0d tego, na jak~informację mówiący pragnle położyć główny nacisk. Jeśli chce podkreślić co ktoś daje, przekazuje, Pożycza, ofuruje, posyła itp. Sybiera tyy pierwscy, w którym ta właśnie informacja znajduje się na końcu zdania:
Mary has given me a present.
Mary dała mi prezent (a nie co innego).
John sent Mary some fiowers.
10hn posłał Mary kwiaty.
I bought myself a new hat.
Kupilem sobie nowy hpelusz.
The postman bmęht John a parcel.
Listonosz prgiósl Johnowi paczkę.
Jekii natomiast móviący chce podkreślić jako główną nową informację komu jest T9l dawm, posylana, kupowana itp. Wybiera typ drugi, w któ. Rym ta wla$nie osoba wymjeniona jest na końcu zdama:
Mary has Oven a present to me.
Mary dala prezent mnie (a nie komuś innemu).
John sent some Uowers to Mary.
John poslal kwi~ty Mary.
I bought a new hat for myseW.
Kupilem nowy hpelusz sobie (dla si~ie).
The po$tmn brou8ht 3 p3rcel for John.
Ustonmz przyniósl paczkę dla Johna.
Dopełnienie bliższe wyrażone zaimkiem osobowym może wystąpić tylko w tym typi
e zdania, 0to przehztakenie zdań podanych powyżej: Mary has given it to me.
Mary dała go mnie.
John sent them to Mary.
John poslal je Mary.
I bought it for myself.
Kupilem go dla siebie.
The pmtman brought it for John
Ustonosz prgiósl j~d!a Johna-
Drugim kcyterium wyboru pierwszego lub drugiego typu zdania 2 dwoma dopelnieniami jest slOpień rozbudowania tych dopehIień. Jeżeli dopełnienie bUższe jest rozbudowane, tj. Wyrażone rzeczownikiem 2 przydawkami, częściej stosuje się typ pierwszy, np.:
John sent Mary an enormous bunch of red roses.
John posłał Mary 01brzymi bukiet czerwoDych róż.
Jeśli dopełnienie dalsze jest rozbudowane, częściej stosuje się typ drugi, np.:
John sent some flowers to the pretty sister of his friend Tom.
John posłał kwiaty ładnej siostrze swego przyjaciela Toma.
Jeżeli oba doęnia wyrażone są zaimkami osobowymi, dopełnienie
dalm występuje przed dopełIlieniem bliższy
m.: Give it to me. Daj mi to.
1 lent them to him.
PożYczyłem mu je.
We showed her to them.
Pokazali§my im ją.
ĆWICZENw I
0dpowiedz na pytania (wykmzystaj informację w nawiasie):
What did John buy Mary ? (a ring)
2. When did ńe give it to her ? (yesterday)
. Have you bought t
hese books for John or for yourself? (John) 4. Have you bought John a book or some other present ? (a book)
5. Who did you lend your typewriter to ? (my brother)
. What does Mr. Brown teach his students ? (French) 7. Did Mr. Bla
ck promise this job to John or to Peter~(Peter) 8. What did Jane tell her husband about her stay in Paris? (everything)
9. Whom did Jane tell tbe atocy of bet atay in Pańs? (her husband)
10. Whom are you going to give tbese apples and these oranges~(Jane, Mary)
CwlCZENIE II
Przetłumacz na angielski zdania w nawiasie:
1. X. I'v
e bought some records for John. (Y. Daj mu je.) 2. X. Have you shown Mark my new picture ? (Y. Tak. Pokazałem mu go.)
3. X. Here are some photographs of the children (Y. Pokaż mi je.)
4. X. Here is the sugar. (Y. Przysuń mi go.)
5. X. John is enthusiastic
about my new car. (Y. Nie POżyczaj mu go.) 6. X. What beautiful fiowers! (Y. John mi je dał.)
7. X. Is this Mary's camera ? (Y. Nie. Iohn potyczyl go jej.) .
S. X. Piease don't tell this secret to my wife. (Y. Dobrze. Nie powiem go jej).
|
