ULUSLARARASI
Tüm insanların ortak bağlarla, paylasılan bir miras içinde bölümlenen kültürleri ile birlestiklerinin suurunda olarak ve bu narin mozaiğin her on parçalanabileceğinden endise ederek,
Bu yüzyılda insanlığın vicdanını derinden yaralayan milyonlarca çocuğun, kadının ve erkeğin akla hayale gelmez katliamlarını unutmaksızın.
Böyle büyük suçların barısı, güvenliği ve dünyanın selametini tehdit edebileceğini kabul ederek,
Uluslararası topluluğu bir bütün olarak ilgilendiren böyle büyük ciddi suçların cezasız kalmamasını ve bu suçların etkili bir sekilde cezalandırılması, ulusal düzeyde tedbir alınarak ve uluslararası isbirliğini artırarak garanti altına alınmasını teyit ederek,
Bu tür suçları isleyen kimselerin cezasız kalmasına bir son vermeye ve böyle suçların Önlenmesinde katkıda bulunmaya azimli olarak, iler bir devletin görevinin böyle uluslararası suçlardan sorumlu olanlar üzerinde cezai yetkilerini kullanması gerektiğini hatırlatarak.
Birlesmis Milletler Sözlesmesinin Amaçlarını ve İlkelerini ve özellikle de tüm devletlerin, her hangi bir devletin toprak bütünlüğüne veya siyasi bağımsızlığına karsı veya Birlesmis-Milletlerin Amaçları ile uyusmayacak bir sekilde kuvvet kullanmaktan veya kuvvet kullanma tehdidinden kaçınacaklarım tekrar teyit ederek,
Bu bağlamda, bu statüde yer alan hiçbir seyin her hangi bir devlet tarafından bir devletin iç islerindeki silahlı bir çatısmaya müdahale etme yetkisi verir sekilde yorumlanamayacağının altını çizerek,
Bu maksatlarla, su an yasayan ve gelecek nesillerin faydasına, Birlesmis Milletler sistemiyle bağlantılı olarak, uluslararası topluluğu1 bir bütün olarak ilgilendiren çok ciddi suçlar üzerinde yetkili olarak, bağımsız ve sürekli bir uluslararası Ceza Mahkemesi kurmayı kararlastırarak,
Bu Statü ile kurulan uluslararası Ceza Mahkemesinin, ceza bîr tamamlayıcı olacağı vurgulanarak,
Uluslararası adalelin yerine getirilmesine daimi bir saygıyı garanti edeceği kararına vararak.
Asağıdaki maddeler üzerinde anlasmıslardır:
1. KISIM
MAHKEMENİN KURULMASI
Madde 1
Mahkeme
Bir uluslararası Ceza Mahkemesi {"Mahkeme") bu statüyle kurulmustur. Bu sürekli bir kurum olacaktır ve bu Statüde atıf yapıldığı üzere uluslararası ilgiye mazhar çok ciddi suç isleyen kimseler Üzerinde yargılama hakkını kullanmaya yetkili olacaktır ve ulusal ceza yargılarını tamamlayıcı olacaktır. Mahkemenin yargılama hakkı ve görev yapması bu Yasanın hükümleri tarafından idare edilecektir.
Madde 2
Mahkemenin Birlesmis Milletlerle İliskisi
Bu Statüye Taraf olan Devletler Asamblesi tarafından onaylanacak bir anlasma yolu ile ve bundan sonra Mahkeme adına baskan tarafından sonuçlandırılacak bir karar ile Mahkemeye, Birlesmis Milletler ile bir iliski kazandırılacaktır.
Madde 3
Mahkemenin Yeri
1- Mahkemenin yeri Hollanda da, Lahey olacaktır ("ev sahibi devlet").
Mahkeme ev sahibi devlet ile, Taraf Olan Devletler Asamblesi tarafından tasdik edilecek ve daha sonra onun adına Mahkeme Baskanı tarafından sonuçlandırılacak bir merkez binası anlasması yapacaktır.
3- Mahkeme bu Statü ile izin verildiği gibi, eğer arzu edilir bulursa baska bir yerde de toplanabilir.
Mahkemenin Hukuki Statüsü ve Yetkileri
Mahkeme uluslararası hükmi sahsiyete sahip olacaktır. Ayrıca görevlerini yerine getirebilmek ve amaçlarını ila edebilmek için gerekli medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olacaktır.
2- Mahkeme, bu Statüde belirtildiği üzere görevlerini ve yetkilerini her hangi bir Taraf Devlet toprakları üzerinde ve özel bir anlasma ile diğer devletlerin toprakları üzerinde uygular.
2. KISIM
YARGI ALANI, KABUL EDİLEBİLİRLİK VE UYGULANABİLİR HUKUK
Madde 5
Mahkemenin Yargı Alanındaki Suçlar
1- Mahkemenin yargı alanı, uluslararası toplumu bir bütün olarak ilgilendiren çok ciddi suçlar ile sınırlı olacaktır. Mahkeme asağıdaki suçlarla ilgili olarak bu Statüye uygun olarak yargı yetkisine sahiptir.
A) Soykırım suçu;
b) İnsanlığa karsı islenen suçlar,
c) Savas suçları;
d) Saldırganlık suçu.
2- Mahkeme saldırganlık suçu üzerindeki yargılama yetkisini 121 ve 123. Maddelere uygun bir sekilde suçu tanımlayan ve bu suçla ilgili olarak Mahkemenin hangi durumlarda bu yetkisini kullanacağını ortaya koyan bir hüküm kabul edildikten sonra yerine getirecektir. Böyle bir hüküm, Birlesmis Milletler Sözlesmesinin ilgili hükümleri ile uyumlu olacaktır.
Soykırım
Bu Statüye mahsus olarak, "soykırım", bir ulusal, etnik, ırki veya dini grubun tamamen veya kısmen yok etmek amacıyla islenen asağıdaki eylemlerden her hangi birisi anlamına gelir:
a) Grubun üyelerini öldürmek;
b) Grubun üyelerine ciddi bedensel veya zihni zarar vermek;
c) Grubun kısmen veya tamamen fiziksel tahribine yol açacağı hesaplanan yasam sartlarına grubu kasten maruz bırakmak;
d) Grup içinde doğumu önlemeye yönelik önlemler koymak;
e) Grubun çocuklarını zorla baska bir gruba transfer etmek.
İnsanlığa Karsı İslenen Suçlar
1- Bu Statüye mahsus olarak, "insanlığa karsı islenen suçlar" her hangi bir sivil halka karsı saldırı niyetiyle yönetilmis yaygın veya sistematik saldırıların bir parçası olarak islenmis asağıdaki eylemler anlamına gelir:
a) Cinayet;
b) İmha;
c) Kölelestirme;
d) Nüfusun sürgün veya zorla nakli;
e) Uluslararası hukukun temel kurallarını ihlal ederek, hapis veya diğer ağır fiziksel hürriyet mahrumiyeti;
f) İskence;
g) Irza geçme, cinsel kölelik, zorla fuhus, zorla hamile bırakma, zorla kısırlastırma veya benzer ağırlıkla diğer cinsel siddet sekilleri;
h) Paragraf 3'te tanımlandığı sekliyle, her hangi bir tanımlanabilir grup veya topluluğa karsı, bu paragrafta atıf yapılan her hangi bir eylemle veya Mahkemenin yetki alanındaki her hangi bir suçla bağlantılı olarak siyasi, ırki, ulusal, etnik, kültürel, dinsel, cinsel veya evrensel olarak uluslararası hukukta müsaade edilmeyen diğer nedenlere dayalı zülüm;
i) Zorla insanların kaybolması;
j) Apartheid (ırk ayrımcılığı) suçu;
k) Kasıtlı olarak büyük mahrumiyetlere veya bedensel veya zihinsel veya fiziki sağlıkta ciddi hasara neden olan benzer karakterde diğer insanlık dısı eylemler.
2- Paragraf 1'e mahsus olarak:
a) "Her hangi bir sivil topluluğa yönelmis saldırı", her hangi bir sivil nüfusa karsı Paragraf 1'de atıf yapılan bir devlet veya teskilat politikasını daha da ileri götürme amacıyla çoklu eylemlerin düzenlenmesini içeren bu tip saldırıları yapma islemleri süreci anlamına gelir;
b) "İmha", nüfusun bir kısmının yok olmasına neden olmak hesabıyla diğer zor hayat kosullarının yanında, inter alia kasten yiyecek ve ilaca erisimden mahrum bırakmayı kapsar;
c) "Kölelestirme", bir kimse üzerinde sahiplik hakkı ile iliskilendirilebilecek tek veya bütün güçlerin icrası ve böyle bir gücün sahısların özellikle de kadınların ve çocukların ticaretinde kullanılmasını da kapsar anlamınadır;
d) "Sürgün veya zorla nüfus nakli", ilgili kimselerin uluslararası hukukta izin verilen gerekçeler olmaksızın hukuka uygun olarak bulundukları bölgeden kovmak veya zorla yerlerinden edilmeleri eylemleri anlamınadır.
e) "İskence", suçlanan bir kimseye gözetim veya hapiste iken kasten fiziksel veya zihinsel siddetli acı veya ızdıraba maruz bırakma anlamınadır; yalnız iskence yasal yaptırımların içinde bulunan veya tesadüfen olan yönlerinden kaynaklanan acı veya ızdırabı kapsamayacaktır;
f) "Zorla hamile bırakma", her hangi bir nüfusun etnik bilesimini etkilemek amacıyla bir kadının hukuka aykırı olarak hapsedilerek hamile bırakılması veya diğer büyük uluslararası hukuk ihlallerinin yapılması anlamınadır. Bu tanım hiçbir sekilde hamilelikle ilgili ulusal yasaları etkileyecek sekilde yorumlanamaz.
g) "Zulüm", bir grubun veya topluluğun kimliğinden dolayı uluslararası hukuka aykırı olarak temel haklardan kasti olarak siddetli bir sekilde mahrum bırakılma anlamınadır;
h) "Apartheid (ırk ayrımı) suçu", paragraf 1'de atıf yapılanlara benzer, kurumsallasmıs bir rejim bağlamında islenen sistematik baskı ve bir ırksal grubun diğer ırksal grup veya gruplar üzerinde hakimiyeti ve böyle bir rejimi devam ettirme maksadına yönelik islenen insanlık dısı eylemler anlamına gelir;
i) "Zorla insanların kaybolması", kisilerin, bir devlet veya siyasi teskilat tarafından veya bunların yetkisi, desteği veya bilgisi dahilinde tutuklanma, göz altına alınma veya kaçırılması, bunları takiben de uzun bir zaman döneminde hukukun korunmasından onları mahrum bırakma kastıyla bu tip kimselerin özgürlükten yoksun bırakmanın kabul edilmesinin veya akıbetleri veya nerede oldukları konusunda bilgi verilmesinin reddedilmesi anlamına gelir.
3- Bu statüye mahsus olarak, "cinsiyet" terimi toplumsal bağlamda kadın ve erkek iki cinsiyete atıf yapar sekilde anlasılır. "Cinsiyet" terimi yukarıda gösterilenden farklı her hangi bir anlamı göstermez.
Savas Suçları
1- Mahkeme, savas suçları ile ilgili olarak, özellikle bir planın veya bir politikanın bir parçası olarak veya bu tip suçların büyük - çapta islenmesinin bir parçası olarak islendiğinde, yargılama yetkisine sahip olacaktır.
2- Bu Statüye mahsus olarak, "savas suçları" su anlamlara gelir:
a) 12 Ağustos 1949 tarihli Cenevre Sözlesmesinin çok ciddi ihlalleri, yani Cenevre Sözlesmesi hükümlerine göre korunan asağıdaki kimselerin veya malların her hangi birine karsı:
Bilerek öldürme;
Biyolojik deneylere tabi tutma dahil, iskence veya gayri insani muamele;
Bedende veya sağlıkta çok ciddi ezaya veya ciddi yaralanmaya bilerek neden olma;
Askeri gereklerle haklı gösterilemeyecek bir biçimde genis çaplı malların tahribi ve istimlāki ve bunun kanunsuz olarak ve sebepsiz yere (büyük bir arzu ile) yapılması;
Kasti olarak bir savas tutsağını ve diğer korunan kimseleri adil ve düzenli yargılanma hakkından mahrum bırakma;
Kanundısı bir sekilde sürgün etme veya nakletme veya kanundısı hapsetme; Rehine almak
b) Uluslararası hukukun kurulu çerçevesi içinde, yani asağıdaki eylemlerden her hangi biri, uluslararası silahlı çatısmalarda uygulanan diğer kuralların ve teamüllerin ciddi bir sekilde ihlali;
i) Çatısmalarda doğrudan yer almayan sivil bireylere veya sivil topluluğa karsı saldırıları kasten yöneltmek;
ii) Sivil hedeflere yani askeri nesne olmayan hedeflere karsı saldırıları kasten yöneltmek;
iii) Silahlı çalısmalardaki uluslararası hukuka güre sivillere ve sivil nesnelere verilen korumaya hak kazandıkları takdirde, Birlesmis Milletler Sözlesmesine uygun bir sekilde insani yardımda veya barısı konuna görevinde bulunan personele, tesislere, maddelere, birimlere veya araçlara karsı saldırıları kasten yöneltmek;
iv) Kasti olarak bir saldırıya geçip böyle bir saldırının tesadüfi olarak sivillerin hayat kaybına veya yaralanmalarına veya sivil nesnelerin tahribine yol açacağı veya maddi ve doğrudan askeri fayda sağlayacağı umularak açıkça asırt bir biçimde doğal çevrede yaygın, uzun dönem ve siddetli tahribat yapacağı bilincinde olmak;
v) Savunulmayan ve askeri hedef olmayan sehirlere, köylere, meskenlere veya binalara eldeki bütün araçlarla .saldırmak veya bombalamak;
vi) Silahını bırakmıs veya her hangi bir savunma aracı olmayan, isteği ile teslim olmus bir savasçıyı öldürme veya yaralama;
vii) Bir ateskes bayrağının, Birlesmis Milletler veya düsman bayrağının veya askeri isaretlerinin, Üniformalarının ve de Cenevre Sözlesmesinin öze! amblemlerinin, ölüme veya ciddi bedensel yaralanmalara yol açacak sekilde uygunsuz bir sekilde kullanılması;
viii) İsgal eden gücün kendi sivil nüfusunun bir kısmını isgal ettiği topraklara doğrudan veya dolaylı yollardan yerlestirmesi, veya bu t 11411n139l opraklar içindeki veya dısındaki isgal edilen yerlerin nüfusunun bir parçasını veya tümünü sürgün veya nakil etmek;
ix) Askeri hedef olmamaları sartıyla, dine, eğilime, sanata, bilime veya insani yardım amaçlarına,'hastanelere ve hasta ve yaralıların toplanma yerlerine tahsis edilmis binalara karsı doğrudan veya dolaylı olarak kasti olarak saldırıları yöneltmek;
x) Karsı taraf kuvvetinden olan kimseleri fiziki kötürümlestirmeye veya ilgili kimseleri tıbbi, dis veya hastane tedavisiyle haklı gösterilemeyecek, ne de kisinin kendi menfaatine olacak her çesit tıbbi veya bilimsel deneylere tabi tutmak ve bu tip seylerin ilgili kimse veya kimselerin ölümüne veya ciddi bir sekilde sağlıklarının tehlikeye düsürmesine neden olmak;
xi) Düsman ulusa veya orduya ait kimseleri haince öldürmek veya yaralamak;
xii) Hiçbir kimsenin ölümden affedilmeyeceğinin ilan edilmesi;
xiii) Savasın gerekleri bu müsadereyi veya tahribi zorunlu hale getirmedikçe, düsmanın inallarının tahrip edilmesi veya müsadere edilmesi;
xiv) Düsman tarafın vatandaslarının hareketlerini ve eylemlerini, bir hukuk mahkemesinde iptal edilmis, geçici olarak durdurulmus veya kabul edilemez olduğunu ilan etmek;
xv) Düsman tarafın vatandaslarını, bunlar savasın baslamasından önce savas yapanların hizmetinde bile olsa. kendi ülkelerine karsı yönelmis savas operasyonlarında yer almaya zorlamak;
xvi) Bir saldırı ile ele geçirilmis olsa bile, bir sehri veya yeri talan etmek;
xvii) Zehir veya zehirli silahlar kullanmak;
xviii) Boğucu, zehirli veya diğer gazları ve benzer tüm sıvıları, maddeleri araçları kullanmak;
xix) İnsan vücudunda kolaylıkla genisleyen veya ezilen, çekirdeği tamamen kaplamayan seri kaplı veya yarma ile (ensizyon) darmadağın olan mermiler benzeri, mermiler kullanmak;
xx) Çok fazla yaralanmalara veya gereksiz ezaya neden olabilecek tabiatta olan veya doğal olarak ayırım yapmayan silahları, füzeleri ve materyalleri veya savas yöntemlerini, bu silahların, füzelerin ve maddelerin ve savas yöntemlerinin tamamen yasak konusu olmaları ve bu Statü'nün ekine 121. ve 123. Maddelerde ortaya konan ilgili hükümlere uygun bir sekildeki değisiklikle dahil edilmeleri kosulu ile, uluslararası silahlı çatısma hukukunu ihlal ederek kullanmak;
xxi) İnsan sahsiyeti üzerinde, özellikle asağılayıcı ve küçük düsürücü davranıslarla, hareketlerde bulunmak;
xxii) Cenevre Sözlesmelerinin keza büyük bir ihlalini olusturacak, tecavüz, cinsel kölelik, zorla fahiselik, zorla hamile bırakma, madde 7, 2() paragrafta tanımlandığı üzere, zorla kısırlastırma veya her hangi bir diğer cinsel siddet biçimleri islemek;
xxiii) Belli noktaları, alanları veya askeri güçleri askeri operasyonlardan muaf tutmak için, bir sivilin veya diğer korunmus bir kimsenin varlığını kullanmak;
xxiv) Uluslararası hukuka uygun bir sekilde Cenevre Sözlesmelerine göre özel amblemleri kullanan binalara, maddelere, tıbbi birimlere ve tasımaya ve personele karsı saldırıları kasti olarak yöneltmek;
xxv) Cenevre Sözlesmelerine göre sağlanan yardım tedariklerini isteyerek engellemek de dahil, hayatiyetlerini devam ettirmeleri için gerekli maddelerden mahrum etmek suretiyle, sivillerin açlığını bir savas yöntemi olarak kullanmak;
xxvi) 15 yasın altındaki çocukları ulusal silahlı kuvvetlere almak veya asker etmek veya onları aktif olarak çalısmalara katarak kullanmak;
c) Uluslararası mahiyette olmayan silahlı çatısma durumunda,12 Ağustos 1949 tarihli 4 Cenevre Sözlesmesinin ortak 3. Maddesinin ciddi ihlalleri, yani, silahlarını bırakıp silahlı kuvvetler üyeleri de dahil çatısmalarda aktif olarak yer almayan ve hastalık, yaralanma, tutsaklık veya diğer nedenlerle savas dısı kalmıs kimselere karsı islenen asağıdaki eylemlerden her hangi biri,
i) Yasama veya kisilere siddet, özellikle de her çesit cinayet, kötürüm bırakma, zalimane muamele ve iskence;
ii) Kisinin sahsiyeti üzerinde, özellikle küçük düsürücü ve asağılayıcı hakaretvari muamelede bulunmak;
iii) Rehine almak;
iv) Genel olarak zaruri kabul edilen tüm yargısal garantileri veren düzenli kurulmus bir mahkemede ilan edilmis ön bir karar olmaksızın cezalar vermek ve infaz etmek;
d) Paragraf 2(c) uluslararası karakterde olmayan silahlı çatısmalara uygulanır ve böylece, toplumsal olay, kısıtlı bir yerdeki ve ara sıra olan siddet eylemleri veya benzer karakterdeki diğer eylemler gibi iç karısıklıklara ve gerginliklere uygulanmaz;
e) Kabul edilen uluslararası hukuk çerçevesi içinde uluslararası karakterde olmayan silahlı çatısmalarda, uygulanabilir hukukun ve teamüllerin diğer ciddi ihlalleri; yani asağıdaki eylemlerden herhangi biri;
i) Saldırıları kasti olarak çatısmalarda doğrudan yer almayan bireysel sivillere karsı veya sivil nüfusa karsı yöneltmek;
ii) Uluslararası hukuka uygun bir sekilde Cenevre Sözlesmelerinin özel amblemlerini kullanan binalara, maddelere, tıbbi birimlere ve nakliye tasıtlarına ve personele karsı kasti olarak saldırıları yöneltmek;
iii) Silahlı çatısma hukukuna göre sivillere ve sivil nesnelere verilen korumaya hak kazanmaları sartıyla, saldırıları Birlesmis Milletler Sözlesmesine uygun bir sekilde insani yardımda veya barısı koruma görevinde bulunan personele, tesislere, maddelere, birimlere veya araçlara karsı kasten yöneltmek;
iv) Askeri hedef olmamaları sartıyla, dine, eğitime, sanata, bilime veya insani yardım amaçlarına, tarihi anıtlara, hastanelere ve hasta ve yaralıların toplanma yerlerine tahsis edilmis binalara karsı kasti olarak saldırıları yöneltmek;
v) Saldırı sonucu ele geçirilmis olsa bile bir sehrin veya yerin yağmalanması;
vi) Dört Cenevre Sözlesmelerinin keza ortak 3. Maddesinin ciddi bir ihlalini olusturacak her hangi bir cinsel siddet madde 7, 2(f) paragrafta tanımlandığı gibi, tecavüz, cinsel kölelik, zorla fahiselik, zorla hamile bırakma, zorla kısırlastırma eylemlerini islemek;
vii) 15 yasın altındaki çocukları ulusal silahlı kuvvetlere almak veya asker etmek veya onları aktif olarak çalısmalara katmak için kullanmak;
viii) İlgili nedenlerden dolayı sivil nüfusun yer değistirmesini emretmek;
ix) Hain bir sekilde bir karsı savasçıyı öldürmek veya yaralamak;
x) Hiçbir kimsenin ölümden affedilmeyeceğinin ilan edilmesi;
xi) Karsı taraf kuvvetinden olan kimseleri fiziki kötürümlestirmeye veya ilgili kimseleri tıbbi, dis veya hastane tedavisiyle haklı gösterilemeyecek, ne de kisinin kendi menfaatine olacak her çesit tıbbi veya bilimsel deneylere tabi tutmak ve bu tip seylerin ilgili kimse veya kimselerin ölümüne veya ciddi bir sekilde sağlıklarının tehlikeye düsmesine neden olmak;
xii) Savasın gerekleri bu müsadereyi veya tahribi zorunlu hale getirmedikçe, hasımların mallarının tahrip edilmesi veya müsadere edilmesi;
f) Paragraf 2(c) uluslararası karakterde olmayan silahlı çatısmalara uygulanır ve böylece, toplumsal olay, kısıtlı bir yerdeki ve ara sıra olan siddet eylemleri veya benzer karakterdeki diğer eylemler gibi iç karısıklıklara ve gerginliklere uygulanmaz. Bu, bir devletin toprakları dahilinde gerçeklesen silahlı çatısmalarda, hükümet görevlileri ve organize silahlı gruplar arasında veya bu tip gruplar arasında süreklilik kazanan silahlı çatısma bulunduğunda uygulanır.
3- Paragraf 2(c) ve (d)'deki hiçbir sey, bir yönetimin devlet içinde hukuku ve düzeni yeniden tesis etmesi sorumluluğunu veya birliği savunmasını ve devletin toprak bütünlüğünü tüm mesru araçlarla savunmasını etkilemez.
Madde 9
Suç Unsurları
1- Suç unsurları, Mahkemenin 6., 7. ve 8. Maddelerinin yorumlanmalarını ve uygulanması konusunda yardımda bulunacaktır. Bunlara Taraf Devletler Asamblesinin üye sayısının üçte iki çoğunluğu ile kabul edileceklerdir.
2- Suç unsurlarına değisiklik asağıdakiler tarafından teklif edilebilir:
a) Herhangi bir taraf devlet;
b) Mutlak çoğunlukla hareket eden hakimler;
c) Savcı.
Bu tip değisiklikler Taraf Devletler Asamblesinin üye sayısının üçte iki çoğunluğu ile kabul edilecektir.
3- Buraya kadar olan suç unsurları ve değisiklikler, bu Statü ile tutarlı olacaktır.
Madde 10
Bu kısımda yer alan hiçbir sey, bu Statüden baska maksatlarda, var olan veya gelismekte olan uluslararası hukuka her hangi bir sekilde kısıtlar veya ön yargı olusturur sekilde yorumlanamaz.
Madde 11
Zaman İtibariyle Yetki
1- Mahkeme ancak bu Statü yürürlüğe girdikten sonra islenmis suçlarla ilgili olarak yargı yetkisine sahiptir.
2- Eğer bir devlet bu Statünün yürürlüğe girmesinden sonra taraf olursa, Mahkeme yargı yetkisini, bu devletin madde 12, paragraf 3'e göre bir beyanda bulunmadıkça, bu devlet için ancak bu Statü yürürlüğe girdikten sonra islenen suçlarla ilgili olarak yerine getirebilir.
Madde 12
Yargı Yetkisinin Uygulanmasının Ön Kosulları
1- Bu Statüye taraf haline gelen her hangi bir devlet, bu münasebetle, 5. Maddede atıf yapılan suçlarla ilgili olarak Mahkemenin yargı hakkını kabul eder.
2- Madde 13, paragraf (a) ve (c) durumunda, Mahkeme, eğer asağıdaki devletlerden biri veya daha fazlası Statüye Taraf Devletler ise veya Paragraf 3'e göre Mahkemenin yargı yetkisini kabul kullanabilir:
a) Söz konusu olayın gerçeklestiği yerin ait olduğu Devlet veya, eğer suç bir gemide veya uçakta islenmisse, bu geminin veya uçağın tescil devleti;
b) Suçla itham edilen kimsenin vatandası olduğu devlet.
3- Eğer paragraf 2'ye göre bu Statüye taraf olmayan bir Devletin kabulü gerekirse, söz konusu Devlet, sicile yazıldığını ilan ederek, söz konusu suçla ilgili olarak Mahkemenin yargı etkisini kullanmasını kabul edilebilir. Kabul eden devlet, 9. Kısım uyarınca her hangi bir gecikmeye meydan vermeksizin ve çekincesiz olarak Mahkeme ile isbirliğine gidecektir.
Madde 13
Yargı Yetkisinin Uygulanması
Mahkeme, bu Statünün hükümlerine uygun bir sekilde madde 5'te atıf yapılan bir suçla ilgili olarak yargı yetkisini kullanabilir, eğer:
a) Bir veya daha fazla bu tip suçların islenmis gözüktüğü bir durumda, bu durum madde 14 uyarınca, taraf olan bir Devlet tarafından Savcıya gönderilirse;
b) Bir veya daha fazla bu tip suçların islenmis gözüktüğü bir durumda, bu durum Birlesmis Milletler Sözlesmesi Bölüm VII'ye göre hareket eden Güvenlik Konseyi tarafından, Savcıya gönderilirse; veya
c) Savcı, madde 15'e göre böyle bir suçla ilgili olarak bir sorusturma baslatırsa.
Madde 14
Olayın Taraf Bir Devlet Tarafından Gönderilmesi
1- Bir Taraf Devlet, Mahkemenin yargı alanı içinde islenmis gözüken bir veya daha fazla suçla ilgili olarak, Savcının olayın bir veya daha fazla belirli kimselerin bu suçları islediklerinden dolayı hüküm giyip giymemelerinin belirlenmesi amacıyla olayın sorusturulması isteği ile bir olayı Savcıya gönderebilir.
2- Mümkün oldukça böyle bir gönderimde ilgili durumlar belirlenecek ve olayı gönderen devletin elinde bulunan destekleyici belgeler bu gönderiye eslik edeceklerdir.
Madde 15
Savcı
1- Savcı, Mahkemenin yargı yetkisi içinde bulunan suçlarla ilgili eldeki bilgilere dayanaraktan, kendi iradesiyle sorusturmalar baslatabilir.
2- Savcı alınan bilginin ciddiyetini analiz edecektir. Bu maksatla, o, devletlerden, Birlesmis Milletlerin organlarından, hükümetler arası veya hükümet dısı örgütlerden veya uygun bulacağı diğer güvenilir kaynaklardan ek bilgi isteyebilir ve Mahkeme sırasında yazılı veya sözlü ifade alabilir.
3- Eğer savcı, sorusturmayı sürdürmek için makul temeller bulunduğu sonucuna varırsa, kendisi Dava Öncesi Kuruluna, toplanmıs destekleyici materyalle birlikte, sorusturma yetkisi istemi isteğinde bulunabilir. Usul ve Delil Kurallarına uygun bir sekilde, mağdurlar Dava öncesi Kuruluna temsilde bulunabilir.
4- Eğer Dava Öncesi Kurul, isteği ve destekleyici materyalleri inceledikten sonra, sorusturmayı sürdürmek için makul nedenler bulunduğu ve davanın mahkeme yetki alanı içine düstüğü görüsüne varırsa, Mahkemenin yargı yetkisi ve davarın kabul edilebilirliğine iliskin olarak daha sonraki değerlendirmelerine her hangi bir önyargı olusturmaksızın, sorusturmaya baslanma yetkisi verecektir.
5- Dava Öncesi Kurulunun sorusturma yetkisi vermeyi reddetmesi, aynı durumla ilgili yeni gerçeklere veya delillere dayanarak Savcının daha sonra bir talepte bulunmasına engel değildir.
6- Eğer Paragraf 1 ve 2'de atıf yapılan ön incelemeden sonra, Savcı sağlanan bilginin bir sorusturma için makul bir temel olusturmadığı sonucuna varırsa, kendisi bu bilgiyi sunanları bilgilendirir. Bu durum, Savcıyı aynı durumla ilgili olarak yeni gerçeklerin ve delillerin ısığında daha sonra sunulan bilgileri göz önünde bulundurmasına engel değildir.
Madde 16
Sorusturmanın veya Takibatın Ertelenmesi
Güvenlik Konseyi, Birlesmis Milletler Sözlesmesinin VII. Bölümüne dayanarak kabul ettiği bir kararla Mahkemeden böyle bir seyi istediğinde, bu Statüye dayanarak 12 aylık bir süre içinde her hangi bir sorusturma veya takibat baslatılamaz veya devam ettirilemez.
Madde 17
Kabul Edilebilirlik Konuları
1- Baslangıç kısmının 10. Paragrafı ve madde 1'e dikkatle bakarak, Mahkeme bir davanın su yerlerde kabul edilemez olduğuna karar verir:
a) Devletin sorusturmayı veya takibatı gerçekçi bir sekilde yürütmeyi beceremediği ve istemediği durum hariç, üzerinde yargılama hakkı olan ilgili devlet tarafından dava sorusturulduğunda veya takibata uğradığında;
b) Karar devletin gerçekçi bir sekilde dava etmek isteksizliğinden veya yetersizliğinden kaynaklanmadıkça; dava, üzerinde yargılama hakkı olan devlet tarafından sorusturulduğunda ve ilgili devletin söz konusu kimseye dava açmamayı kararlastırdığında;
c) sikayet konusu olan eylemden dolayı ilgili kimsenin daha önceden yargılandığında ve yeni bir yargılanmaya Mahkeme tarafından madde 20, paragraf 3'e göre izin verilmediğinde;
d) Mahkeme tarafından davanın daha fazla eylemi gerektirecek yeterli önemde bulunmadığında.
2- Belirli bir davada isteksizliği belirlemek için, Mahkeme, olaya asağıdaki unsurlardan biri veya daha fazlası bulunma durumuna göre, uluslararası hukukça tanınmıs gerekli usul prensiplerine bakarak kararlastıracaktır;
a) Kullanılmıs veya kullanmakta olan yargılama usullerinin veya ulusal kararın, madde 5'te atıf yapılan Mahkemenin yargı yetkisi içinde yer alan suçlar için olan ilgili cezai sorumluluktan ilgili kimseyi korumak amacıyla kullanılması;
b) Söz konusu kosullar altında ilgili kimseyi adalete getirme niyetiyle uyusmayacak tarzda, yargılama usullerinde haklı gösterilemeyecek gecikmeler olması;
c) Yargılama usullerinin bağımsız olarak veya tarafsız olarak yerine getirilmediğinde ve söz konusu kosullar altında bu usullerin ilgili kimseyi adalete getirme niyetiyle uyusmayacak tarzda yerine getirilmis veya getirilmekte olması.
3- belirli bir olayda yetersizliği belirlemek için, Mahkeme, devletin ulusal yargı sisteminin toptan veya kısmi olarak çökmesi veya mevcut olmaması nedeni ile mi devletin sanık veya gerekli delilleri ve ifadeyi elde edemediği veya aksi takdirde kendi yargı usullerini yürütmekte yetersiz olduğu konusunda karar verecektir.
Madde 18
Kabul Edilebilirlikle İlgili Olarak Baslangıç Kuralları
1- Bir olay Mahkemeye madde 13(a)'ya göre gönderildiğinde ve Savcı sorusturma baslatmak için makul nedenler olduğuna karar verdiğinde, veya Savcı madde 13(c) ve 15'e uygun sekilde bir sorusturma baslattığında, Savcı tüm Taraf Devletleri ve var olan bilgiyi göz önünde bulunduran, normalde söz konusu suçlar üzerinde yargı yetkisi kullanacak devletleri haberdar eder. Savcı gizli olarak böyle devletleri haberdar edebilir ve Savcı kisileri korumak, delillerin tahribini önlemek veya kisilerin kaçmasını önlemek için gerekli olduğuna inanırsa, devletlere verdiği bilginin ölçüsünü sınırlandırabilir.
2- Bu haberin alınmasından sonra bir ay içinde, bir devlet Mahkemeye, yargılama yetkisi altında bulunan vatandasları ve diğerleri hakkında madde 5'te atıf yapılan suçları olusturan suç eylemlerine iliskin olarak sorusturmakta olduğunu veya sorusturduğunu bildirebilir ve bu sağlanan bilgiyi devletlere bir bildiriyle iletebilir. Savcının basvurusu üzerine Ön Yargılama Kurulu sorusturma yapmaya yetkilendirme kararı vermedikçe, Savcı, bu devletin isteği üzerine, devletin ilgili kimseleri sorusturması sonuçlanana kadar davayı erteleyecektir.
3- Savcının sorusturmayı ilgili devletin sorusturmasını bitmesine kadar ertelemesi, erteleme tarihinden 6 ay sonra veya Devletin sorusturmayı gerçekten yürütmek için isteksizliğinde veya yetersizliğine dayanan önemli durum değisiklikleri olduğunda her an, Savcı tarafından gözden geçirmeye açık olacaktır.
4- İlgili devlet veya Savcı, madde 82, paragraf 2'ye uygun olarak, Ön-Yargılama Kurulunun bir kararına karsı Temyiz Kuruluna basvuruda bulunabilir. Temyiz, çabuk bir sekilde dinlenebilir.
5- Paragraf 2'ye uygun bir sekilde Savcı bir sorusturmayı ertelediğinde, Savcı ilgili devletten daha sonraki bu devletin yaptığı her hangi bir takibatın ve sorusturmanın gelismesi hakkında kendisini periyodik olarak bilgilendirmesini isteyebilir. Taraf Devletler bu tip isteklere gereksiz her hangi bir gecikme olmaksızın cevap vereceklerdir.
6- Ön-Yargılama Kurulu tarafından bir karara varamama veya Savcının bu maddeye göre bir sorusturmayı ertelediği her hangi bir zaman, Savcı, istisnai olarak, önemli delilleri elde etmek için istisnai bir fırsat bulunduğunda veya böyle bir delilin bir daha elde edilememesi yönünde ciddi risk bulunduğunda, Ön-Yargılama Kurulundan yetki arayarak gerekli sorusturma adımlarını delilleri korumak amacıyla, takip edebilir.
7- Bu maddeye göre Ön-Yargılama Kurulun bir kararına karsı çıkan bir devlet, ek önemli gerçeklerin veya kosulların önemli değisiklikleri temellerine dayalı olarak madde 19'a göre bir davanın kabul edilebilirliğine karsı çıkabilirler.
Madde 19
Mahkemenin Yargı Yetkisine İtirazlar veya Bir Davanın Kabul Edilebilirliği
1- Mahkeme kendi önüne getirilmis her hangi bir davada kendisinin yargı yetkisine sahip olduğu konusunda kendisi karar vermesi gerekir. Mahkeme, kendi kararı ile, madde 17'ye uygun bir sekilde bir davanın kabul edilebilirliğini belirleyebilir.
2- Madde 17'de atıf yapılan nedenlere dayanaraktan bir davanın kabul edilebilirliğine itirazlar veya Mahkemenin yargı yetkisine itirazlar asağıdakiler tarafından yapılabilir;
a) Madde 58'e göre, bir tutuklama veya mahkemede gözükme için bir çağrı kararının bulunduğu bir sanık veya bir kisi;
b) Bir dava üzerinde yargı yetkisine sahip bir devlet, kendisinin davayı sorusturmakta olduğu veya takibat yapmakta olduğu veya sorusturduğu veya takibat yapmakta olduğu nedenlerine dayanaraktan, veya
c) Madde 12'ye göre yargı yetkisinin kabulü gereken bir devlet.
3- Savcı, Mahkemeden yargı yetkisi sorunu ile veya kabul edilebilirlikle alakalı olarak bir karar almasını isteyebilir. Yargı yetkisi veya kabul edilebilirlik islemlerine iliskin olarak, durumu madde 13'e göre gönderenler, ve de mağdurlar, Mahkemeye davaları gözleme isteklerini keza sunabilir.
4- Bir davanın kabul edilebilirliğine veya Mahkemenin yargı yetkisine, sadece bir kere her hangi bir kimse veya paragraf 2'de atıf yapılan devlet tarafından itiraz edilebilir. İtiraz mahkeme baslamadan önce yapılmıs olacak veya yargılamanın basında yapılacaktır. İstisnai durumlarda, Mahkeme birden fazla itiraz veya mahkemenin baslamasından belli bir zaman sonra itiraz edilebilmesi hakkı verebilir. Bir davanın kabul edilebilirliği ile ilgili itirazlar, yargılamanın baslamasında, veya daha sonra Mahkemenin izni ile birlikte, sadece madde 17, paragraf 1 (c) ye dayandırılabilir.
5- Paragraf 2(b) ve (c)'de atıf yapılan bir devlet, mümkün olan en kısa zamanda itiraz edecektir.
6- İsnatların teyidi öncesinde, bir davanın kabul edilebilirliğine itirazlar veya Mahkemenin yargı yetkisine itirazlar. Ön Yargılama Kurulu'na gönderilecektir. İsnatların teyidinden sonra, bunlar Yargılama Kuruluna gönderilecektir. Yargı yetkisiyle veya kabul edilebilirlik ile ilgili kararlar hakkında, madde 82'e uygun bir sekilde Temyiz Kuruluna basvurulabilir.
7- Paragraf 2(b) veya (c)'de atıf yapılan bir devlet tarafından bir itiraz yapılırsa, Savcı, Mahkeme madde 17'ye uygun bir sekilde karar verene kadar sorusturmayı askıya alacaktır.
8- Mahkemenin bir karara varmamıs olduğu durumda, Savcı, Mahkemenin yetkisini su durumlarda isteyebilir:
a) Madde 18, paragraf 6'da atıf yapılan sekildeki gerekli sorusturma adımlarını takip etmek için;
b) Bir sahitten bir açıklama veya ifade alabilmek veya toplananları ve itiraz yapılmadan önce baslamıs delillerin incelemesini tamamlamak için; ve
c) İlgili devletlerle isbirliği içinde, Savcının, madde 58 hükmüne göre, tutuklama izni isteğinde bulunduğu kimselerin kaçmasını önlemek için.
9- İtiraz edilmesi, itiraz edilmeden önce Savcı tarafından yapılmıs her hangi bir eylemin veya Mahkemenin çıkardığı her hangi bir emir veya izinin geçerliliğini etkilemeyecektir.
10- Mahkeme bir davanın madde 17 hükümlerine göre kabul edilebilir olmadığına karar verirse, Savcı, davayı önceden madde 17 hükümlerine göre kabul edilemez bulan nedenleri geçersiz kılan yeni gerçeklerin ortaya çıktığı konusunda kendisi tamamen tatmin olduğunda, kararın yeniden gözden geçirilmesi için bir talepte bulunabilir.
11- Savcı, madde 17'de atıf yapılan konuları göz önünde bulundurarak, bir sorusturmayı ertelerse, Savcı ilgili devletten takibatlar konusundaki bilgilerin Savcıya bildirilmesini isteyebilir. Bu bilgi, ilgili devletin istediği durumda gizli olacaktır. Eğer Savcı bir sorusturmayı sürdürmeye daha sonra karar verirse, kendisi ertelenmenin gerçeklestiği takibatlara iliskin olarak ilgili devleti haberdar edecektir.
Madde 20
Aynı Hareketten İki Defa Dava Açılamazlık
1- Bu Statüde belirtilenler hariç, hiçbir kimse, Mahkeme tarafından mahkum edilmis veya suçsuz bulunmus kimselerin davranısına temel olmus suç nedenlerine iliskin olarak, Mahkeme huzurunda yargılanmayacaktır.
2- Hiç kimse, madde 5'te atıf yapılan bir suçtan dolayı Mahkeme tarafından mahkum edildiğinde veya suçsuz bulunduğunda, diğer bir mahkeme önünde her hangi bir sekilde yargılanamaz.
3- 6. 7. veya 8. madde hükümlerinde yasaklanan bir davranıstan dolayı diğer bir mahkemede yargılanan hiçbir kimse, aynı davranısla ilgili olarak Mahkeme tarafından yargılanamaz. Ancak diğer bir mahkemedeki takibatlar;
a) Mahkeme yargı yetkisinde bulunan suçlar için, ilgili kimseyi cezai sorumluluktan kurtarmak amacıyla olduğunda; veya
b) Aksi takdirde uluslararası hukuk tarafından tanınan hukuk usulü normlarına uygun bir sekilde bağımsız veya yansız olarak muamelelerin yapılmayacağı ve ilgili kosullar altında söz konusu sahsı adalete getirme niyetiyle tutarlı bir sekilde yürütülmeyecek olduğunda.
Madde 21
Uygulanabilir Hukuk
1- Mahkeme asağıdakileri uygulayacaktır;
a) İlk olarak, bu Statü, Suç Unsurları ve onun Usul Kuralları ve Delil;
b) İkinci olarak, uygun olduğu durumda, uygulanabilir anlasmaları ve prensipleri ve yerlesmis uluslararası hukuku, silahlı çatısma prensiplerini de içeren, uluslararası hukukun kuralları;
c) Bunlar bulunmadığı durumda, bu Statünün ve uluslararası hukukun ve uluslararası olarak tanınmıs normların ve standartların prensipleriyle tutarsız olamamak kosuluyla devletlerin bu suç üzerinde yargı yetkisini uyguladığı uygun ulusal hukukları da dahil, dünyanın ulusal kanunlarının kanuni sistemlerinden Mahkeme tarafından çıkarılan genel prensipler.
2- Mahkeme kendisinin önceki kararlarında yorumladığı prensipleri ve hukuk kurallarını uygulayabilir.
3- Bu maddeye göre uygulanan ve yorumlanan hukuk, uluslararası olarak tanınmıs insan hakları ile tutarlı olmalı ve madde 7, paragraf 3'te tanımlandığı sekliyle cinsiyet, yas, ırk, renk, dil, din veya inanç, siyasi veya diğer fikir, ulusal, etnik veya sosyal orijin, zenginlik, doğum ve diğer statülere dayanarak kurulmus her hangi bir ters üstünlükten uzak olmalıdır.
KISIM 3
CEZA HUKUKUNUN GENEL PRENSİPLERİ
Madde 22
Kanunsuz Suç Olmaz
1- Bir kimse, söz konusu davranıs gerçeklestirdiği tarihte, Mahkemenin yargı yetkisi içinde bir suç olusturmadıkça, bu Statüye göre cezai olarak sorumlu olmayacaktır.
2- Bir suçun tanımı çok sıkı bir sekilde yorumlanacak ve kıyas yoluyla genisletilmeyecektir. Belirsizlik durumunda, tanım; sorusturulmakta, takibata uğramakta veya mahkum olmakta olan kimse lehine yorumlanacaktır.
3- Bu madde, uluslararası hukukun bu Statüden bağımsız olarak her hangi bir davranısı cezai olarak vasıflandırmasını etkilemeyecektir.
Madde 23
Kanunsuz Ceza Olmaz
Mahkeme tarafından mahkum edilmis bir kimse sadece bu Statüye uygun bir sekilde cezalandırılabilir.
Madde 24
Kanunların Kisiler Bakımından Geriye Yürümemesi
1-Hiçbir kimse bu Statü yürürlüğe girmeden önceki bir eylemden dolayı bu Statü hükümlerine göre cezai olarak sorumlu olmayacaktır.
2- Belirli bir davada nihai bir karar vermeden önce uygulanabilir hukukta bir değisiklik durumunda, sorusturulmakta, takibata uğramakta veya mahkum olmakta olan bir kimsenin en çok lehine olan hukuk uygulanacaktır.
Madde 25
Bireysel Cezai Sorumluluk
1- Mahkeme gerçek kisiler üzerinde bu Statüye uygun olarak yargı yetkisine sahip olacaktır.
2- Mahkemenin yargı yetkisi içindeki bir suçu isleyen bir kimse, bireysel olarak sorumlu olacaktır ve bu Statüye uygun bit' sekilde cezalandırılmaya müstahak olacaktır.
3- Bu Statüye uygun olarak, bir kimse mahkemenin yargı yetkisi içinde yer alan bir suçtan dolayı cezalandırılmaya müstahak veya sorumlu olacaktır, eğer bu kimse;
a) İster bireysel isterse bir baskasıyla birlikte veya -diğer kimse cezai olarak sorumlu olsun olmasın- diğer bir kimse vasıtasıyla, böyle bir suç islerse;
b) Gerçekte olan veya tesebbüs edilen böyle bir suçun islenmesini emreder, yardımcı olur veya tesvik ederse;
c) Böyle bir suçun islenmesini kolaylastırmak amacıyla, yardımcı olur, cesaretlendirir veya aksi takdirde İslenmesi İçin vasıtalar sağlamakta dahil İslenmesine veya islenmesi girisimine yardımcı olursa;
d) Böyle bir suçun islenmesine veya islenmesi girisimine genel bir amaçla hareket eden bir grup kimse ile diğer bir yolla katkıda bulunursa; Böyle bir katkı kasten olacaktır veya da:
i) Böyle bir eylemin veya amacın. Mahkemenin yargı yetkisi içinde bulunan bîr suç islenmesini içerdiği durumda, grubun suç faaliyetini veya suç amacım daha da ilerletme amacıyla yapılacaktır.
ii) Grubun suçu İsleme niyetinin bilindiği halde yapılması;
e) Soykırımla ilgili olarak, doğrudan ve açıklan diğerlerini soykırım islemeye kıskırtmak;
O Önemli bir adım aracılığıyla suçun icrasını baslatacak eylemi yaparak böyle bir suçu islemeye tesebbüs eline, fakat suçun kisinin niyetinden bağımsız kosullardan dolayı gerçeklesmemesi. Bununla birlikle söz konusu suçu isleme gayretini terk eder veya aksi takdirde suçun tamamlanmasını önlerse, bu kimse, eğer tamamen ve kendi isleği ile suç amacım terk ederse, bu suçu islemeye tesebbüsünden dolayı bu Statü hükümlerince cezalandırılmak için sorumlu tutulmayacaktır.
4- Bu Statüdeki bireysel cezai sorumlulukla ilgili hiçbir hüküm, devletlerin uluslararası hukuka göre sorumluluğunu etkilemeyecektir.
Madde 26
18 Yasın Altındaki Kimseler İçin Yargı Yetkisi İstisnası
Mahkemenin, bir suçun islendiği iddia edildiği zamanda 18 yasın altında olan her hangi bir kimse üzerinde her hangi bir yargı yetkisi bulunmayacaktır.
Madde 27
Resmi Mevkiinin Geçersizliği
1- Bu Statü, resmi mevkilerine dayanarak her hangi bir farklılık tanımaksızın tüm insanlara esit olarak uygulanacaktır. Özellikle, bir devlet veya hükümet baskanı, hükümetin veya parlamentonun bir üyesi, seçilmis bir temsilci veya bir hükümet yetkilisi olarak resmi bir mevki, hiçbir sekilde bir kimseyi bu Statü hükümlerindeki cezai sorumluluktan muaf tutmayacaktır, ne de bu, kendi basına, cezanın hükmünde bir indirimde bulunmak için bir neden olusturacaktır.
2- Ulusal veya uluslararası hukuka göre bile olsa, bir kimsenin resmi mevkisine bağlı olabilen dokunulmazlıklar veya özel usul kuralları, Mahkemeyi böyle bir kimse üzerinde yargı yetkisini uygulamaktan engellemeyecektir.
Madde 28
Kumandanların ve Diğer Üstlerin Sorumluluğu
Bu Statü hükümlerine göre Mahkemenin yargı yetkisi içindeki suçlar için diğer cezai sorumluluk nedenlerine ilaveten;
1- Bir askeri kumandan veya askeri kumandan sıfatıyla hareket bir kimse, kendisinin etkili kumandası ve kontrolü altında veya etkili yetkisi ve kontrolü altında bulunan kuvvetler tarafından -bu olay bu kuvvetler üzerinde kendisinin düzgün bir kontrol yapamaması sonucu olsa bile- islenen Mahkeme yetkisi içindeki suçlar için cezai olarak asağıdaki durumlarda sorumlu olacaktır,
a) Bu askeri kumandan veya kisi ya bildiği veya o zamanki kosullardan dolayı, ilgili kuvvetlerin böyle suçları islemekte olduğu veya islemek üzere olduğunu bilebilecek durumda olduğunda; ve
b) Bu askeri kumandan veya kisi, böyle suçların islenmesini önlemek veya bastırmak veya sorusturma ve takibat için yetkili otoritelere konuyu sunma konusunda kendi yetkisi içindeki tüm gerekli ve makul tedbirleri almadığında.
2- Paragraf 1'de tanımlanmamıs üst ve ast iliskileriyle alakalı olarak, bir üst mahkeme yetkisi alanı içinde kendisinin bu astları üzerinde düzgün bir sekilde kontrolü sağlayamadığından dolayı, su durumlarda cezai olarak sorumlu olacaktır:
a) Astların böyle suçları islemekte oldukları veya böyle suçları islemek üzere olduklarını açık bir sekilde gösteren bilgileri ya bilen veya suurlu olarak görmezden gelen üst durumunda;
b) Suçlarla ilgili eylemlerin üstün etkin sorumluluk ve kontrolü altında bulunduğunda; ve
c) Üst böyle suçların islenmesini önlemek veya bastırmak veya sorusturma ve takibat için yetkili otoritelere konuyu sunma konusunda, kendi yetkisi içindeki tüm gerekli ve makul tedbirleri almadığında.
Sınırlandırılın Kuralının Uygulanamazlığı
Mahkemenin yetki alanımla bulunan suçlar, her hangi bir sınırlama kuralına tabi olmayacaktır.
1- Tersine belirtilmedikçe, bir kimse, sadece maddi unsurlar kasten ve bilerek islendiğinde, Mahkemenin yargı alanı içindeki bir suçtan dolayı cezai sorumluluğu veya mesuliyeti bulunacaktır.
2 - Bu maddeye has olmak üzere, bir kimsenin su durumda niyeti bulunur:
a) Eyleme iliskin olarak, bu kimse eylemle uğrasma kastında olduğunda;
b) Sonuca iliskin olarak, bu kimse bu sonuca neden olma kaslında olduğunda veya bu is, olayların normal gelisimi sırasında olusacağında.
3- Bu maddeye has olmak üzere, "bilgi", bir kosulun var olduğu veya bir kosulun olayların normal gelisiminde olusacağının farkında olma anlamına gelir. "Bilme" ve "bilerek" buna göre yorumlanacaktır.
Cezai Sorumluluğu İstisna Kime Nedenleri
1- Bu Statüde sağlanan diğer cezai sorumluluğu istisna etme nedenlerine ilave olarak, bir kimse cezai olarak sorumlu olmayacaktır, su sartla ki eğer bu kimsenin eylemi zamanında;
a) İlgili kimse akıl hastalığından veya kisinin kendi davranısının doğasını veya hukuksuzluğunu değerlendirebileceği bireysel yeteneğini ortadan kaldıran bir kusurdan veya kendi davranıslarım kanunun gereklerine uyduracak kontrol yeteneğini tahrip eden bir kusurdan muzdarip olduğunda;
b) İlgili kimse, bu kimsenin sarhos olma sonucunda Mahkemenin yetki alanına giren bir suç olusturacak bir eylemle uğrasması ihtimali içinde olduğu riskini bilerek ve önemsemeyerek bu kosullar altında kendi iradesiyle sarhos olduğu durumlar hariç, bir kimsenin sarhos okluğu bir halde, kendi davranısının hukuksuzluğunu veya kendi eyleminin doğasını veya hukukun gereklerine uymak İçin kendi davranısını kontrol kapasitesinin ve değerlendirme yetisinin yok okluğunda;
c) Kisi kendisini veya diğer bir kimseyi veya savas suçlan durumunda, kisinin veya diğer kimsenin yasamını devam ettirmek için veya kaçınılmaz ve kanunsuz güç kullanılmasına karsı, kisiye veya diğer kimseye veya korunan mala karsı tehlikenin derecesine uygun bir tarzda gerekli malı savunmak üzere makul bir çekikle hareket eder. Kisinin kuvvetler tarafından yürütülen savunma operasyonuna katılması gerçeği, tın ali paragrafa göre cezai sorumluluktan kendisini istisna edecek bir neden olusturmayacaktır;
d) Mahkemenin yargı yetkisi içinde bir suç olusturduğu iddia edilen davranıs. kisinin kendisinden istenen ve sakınabileceğinden daha fazla bir zarara neden olmaya niyet etmemesi kosuluyla, yakın (kaçınılmaz) ölüm veya bu kimseye veya diğer kimseye zorlamadan dolayı neden olunmussa ve kisi bu tehditten sakınmak için gerekli ve makul bir biçimde hareket ederse. Böyle bir tehdit ya;
i) Diğer kimseler tarafından yapılır; veya
ii) kontrolü dısındaki diğer kosullar tarafından olusturulur.
2- Mahkeme, kendi huzuruna getirilen davaya bu Statüde sağlanan cezai sorumluluk istisna nedenlerinin uygulanabilirliğine karar verir.
3- Davanın görülmesinde, Mahkeme, madde 21'de ortaya konan uygulanabilir hukuktan çıkarılmıs bir nedenle. Paragraf 1 'de atıf yapılanlardan baska bir cezai sorumluluğu istisna etme nedenini değerlendirebilir. Böyle bir nedenin değerlendirilmesine İliskin usuller, Usul ve Delil Kurallarında sağlanacaktır.
1- Bir maddi hata, sadece suç tarafından gerekli zihni unsurun olmadığını ispat ederse, cezaî sorumluluğunu İstisna etmek için bir neden olusturacaktır,
2- Belirli bir davranısın. Mahkemenin yargı yetkisi İçinde bîr suç olup olmadığı konusundaki bir hukuki hata, cezai sorumluluğu istisna etmek için bir neden olmayacaktır. Bir hukuki hata, bununla birlikle, eğer böyle bir suç için veya madde 33 için belirlenen sekilde gerekli zihni unsurun olmadığını ispat ederse, cezai sorumluluğun istisna edilmesi için bir neden olabilir.
Üst Emirleri ve Hukukun Emri
1- Mahkemenin yargı yetkisi içindeki bir suçun bir kimse tarafından hükümet veya asker veya sivil bir üstün emirlerine uyularak islenilmis olması gerçeği, bu kimseyi cezai sorumluluktan kurtarmaz. Ancak;
a) Kisi, hükümetin veya söz konusu üstlerinin emirlerine uymak için kanuni bir yükümlülük altında olduğunda;
b) Kisinin verilen emrin kanunsuz olduğunu bilmediğinde; ve
c) Emrin açıkça kanunsuz olmadığında,
2- Bu maddeye mahsus olarak, soykırım yapma çını t veya insanlığa karsı suçlar açıkça kanunsuzdur (gayri mesrudur).
KISIM 4
MAHKEMENİN OLUsUMU VE İDARESİ
Madde 34
Mahkemenin Organları
Mahkeme asağıdaki organlardan olusacaktır;
a) Baskanlık;
b) Bir Temyiz Bölümü, bir Muhakeme Bölümü ve bir Ön Yargılama Bölüm;
c) Savcılık Makamı
d) Kalem (Sekreterya).
Madde 35
Yargıçların Hizmeti
1- Tüm yargıçlar, Mahkemenin tam zamanlı (full-time) üyeleri olarak seçileceklerdir ve görev dönemlerinin baslamasından itibaren buna göre görev yapmaya hazır olacaklardır.
2- Baskanlığı olusturan yargıçlar, seçilir seçilmez tam zamanlı olarak hizmet vereceklerdir.
3- Baskanlık, Mahkemenin yüküne dayanarak ve mahkemenin üyelerine danısarak, nereye kadar geri kalan hakimlerin tam - zamanlı temelde hizmet etmeleri gerekeceği konusunda zaman zaman, karar verebilir. Böyle bir düzenleme, madde 40'ın hükümlerine her hangi bir önyargı olusturmayacaktır.
4- Tam - zamanlı temelde hizmet etmeleri gerekmeyen yargıçlar için mali düzenlemeler, madde 49'a uygun bir biçimde yapılacaktır.
Madde 36
Ehliyet, İsimlendirme ve Yargıçların Seçimi
1- Paragraf 2 hükümlerine bağlı olarak, Mahkemenin 18 hakimi olacaktır.
2- a) Mahkeme namına hareket eden baskanlık, bunun neden gerekli ve uygun görüldüğünü göstererek, paragraf 1'de belirlenen yargıç sayısında bir artıs önerebilir. Kalem (sekreterya), böyle bir öneriyi tüm Tarat Devletlere derhal gönderir.
b) Böyle her hangi bir öneri, daha sonra, madde 112'ye uygun bir sekilde toplanacak Taraf Devletler Asamblesinin bir toplantısında, değerlendirilecektir. Böyle bir öneri eğer Taraf Devletler Asamblesi toplantısında üyelerin üçte-iki çoğunluğunun oyu ile onaylanırsa, kabul edilmis sayılacaktır ve Taraf Devletler Asamblesi tarafından karar verilen bir zamanda yürürlüğe girecektir.
c) i) Alt paragraf (b) ye göre yargıçların sayısında bir artıs için verilen öneri kabul edilir edilmez, paragraf 3'ten 8'e (8 dahil) paragraflara ve madde 37, paragraf 2'ye uygun bir sekilde Taraf Devletler Asamblesinin ertesi toplantısında ek yargıçların seçimi yapılacaktır.
ii) Yargıçların sayısında bir artıs önerisi kabul edildiğinde ve (b) ve (c) (i) alt paragraflarına göre hayata geçirildiğinde, eğer is yükü gerekli gösterirse bu andan sonra her hangi bir zaman, baskanlığın yargıçların sayısında bir indirim yapma önerisi getirmesi paragraf 1'de belirlenen yargıç sayısından daha az olmamak sartıyla mümkün olacaktır. Öneri (a) ve (b) alt paragraflarında ortaya konan yönteme uygun bir biçimde isleme konacaktır. Önerinin kabul edilmesi durumunda, gerekli sayıya ulasana kadar, hizmet vermekte olan yargıçların görev dönemi sona erdikçe yargıç sayısı, yavas yavas azaltılacaktır.
3- a) Yargıçlar yüksek ahlaki karakter sahibi, tarafsız ve dürüst kimseler arasından ve kendi devletlerinde yüksek yargı makamlarına atanmak için gerekli ehliyetleri tasıyan kimseler arasından seçilecektir.
b) Mahkemeye seçilecek her bir aday:
i) Ceza hukuk ve usulünde ehliyet kazanmıs ve hakim, savcı, avukat veya diğer benzer sıfatla ceza muamelelerinde gerekli deneyime sahip; veya
ii) Uluslararası hukukun, uluslararası insani hukuk ve insan hakları hukuku gibi dallarda ehliyet elde etmis ve Mahkemenin yargısal isleriyle iliskili profesyonel hukuki haklarda genis deneyimli;
c) Mahkemeye seçilecek her adayın, Mahkemenin çalısma dillerinin en az birinde çok ileri derecede bilgili ve pürüzsüz konusma yeteneğinde olacaktır.
4- (a) Mahkemeye seçilmek için adayların, aday gösterilmesi, bu Statüye taraf olan her hangi bir devlet tarafından yapılabilir ya da söyle yapılacaktır:
i) Söz konusu devlette en yüksek yargısal makamlara atamada adayların aday gösterilmesi yöntemi ile veya
ii) Uluslararası Adalet Divanına adayların aday gösterilmesinde bu Mahkemenin Statüsünde belirlenen yöntem ile.
Aday göstermelere, adayın paragraf 3'ün icaplarını nasıl yerine getirdiğini gerekli ayrıntılar ile belirleyen bir beyanname eslik edecektir.
b) Her taraf devlet, her bir seçim için bir aday gösterebilir. Bu adayın bu Taraf Devletin vatandası olması sart değildir ancak her halükarda bir Taraf Devletin vatandası olacaktır.
c) Eğer uygun olursa, Taraf Devletler Asamblesi bir adaylıklar konusunda bir Danısma Komitesi kurmaya karar verebilirler. Bu durumda, Komitenin birlesimi ve yönergesi, Taraf Devletler Asamblesi tarafından olusturulacaktır.
5- Seçimler için iki aday listesi bulunacaktır:
A Listesi - paragraf 3 (b) (i)'de belirlenen özelliklere sahip adayların isimlerini içerir:
ve
B Listesi - paragraf 3 (b) (ii)'de belirlenen özelliklere sahip adayların isimlerini içerir.
Her iki listede yer alma ehliyetine sahip bir aday, hangi listede gözükeceğine karar verebilir. Mahkemeye ilk seçimde en azından 9 yargıç A Listesinden, 5 yargıç B Listesinden seçilecektir. Daha sonraki seçimler, iki listedeki yetkin Mahkeme Yargıçları üzerinde esit oranı sürdürecek sekilde organize edilecektir.
6- a) Yargıçlar, madde 112'ye göre bu maksatla toplanmıs Taraf devletler Asamblesinin toplantısında gizli oyla seçilecektir. Paragraf 7 gereğince, Mahkemeye seçilen kimseler, en yüksek oy sayısını ve halihazırdaki ve oy veren Taraf Devletlerin üçte iki çoğunluğunun oyunu alan 18 aday olacaktır.
b) İlk oylamada yeteri sayıda yargıcın seçilmemesi durumunda, kalan yerler dolduruluncaya kadar, alt paragraf (a)'da belirlenen yöntemler uyarınca müteakip oylamalara devam edilecektir.
7- Hiçbir iki yargıç aynı devletin vatandası olamaz. Eğer bir kimse Mahkeme üye olabilme açısından, bir veya daha fazla devletin vatandası olarak kabul edilebilirse, o takdirde bu kimse sıradan medeni ve siyasi haklarını icra ettiği ülkenin bir vatandası olarak kabul edilecektir.
8- a) Yargıçların seçiminde Taraf Devletler, Mahkemenin üyeliği içinde su ihtiyaçları göz önünde bulunduracaklardır;
i) Dünyanın ana hukuk sistemlerinin temsilini;
ii) Adil coğrafi temseli, ve
iii) Kadın ve erkek yargıçların adil temsilini.
b) Taraf Devletler ayrıca kadınlara veya çocuklara karsı siddette dahil fakat onunla da sınırlı olmayan spesifik konularda, hukuki uzmanlığa sahip yargıçlara olan ihtiyacı da keza göz önünde bulunduracaklardır.
9- a) Alt paragraf (b)'ye tabi olarak, yargıçlar 9 yıllık bir dönem için görev yapmak üzere seçileceklerdir ve alt paragraf (c) ve madde 37, paragraf 2'ye uygun olarak, tekrar seçilemeyeceklerdir.
b) İlk seçimde, yargıçlardan üçte biri üç yıllık bir dönem hizmet vermek için kura ile seçilecektir; seçilen yargıçların üçte biri kura ile altı yıllık bir dönemde hizmet vermek için seçilecektir; ve kalanlar 9 yıllık bir dönemde hizmet vereceklerdir.
c) Alt paragraf (b)'ye göre 3 yıllık bir dönem için seçilen bir yargıç, tüm - dönem için yeniden seçilebilir olacaktır.
10- Paragraf 9'a rağmen, madde 39'a göre Dava veya Temyiz Dairelerine görevlendirilmis bir yargıç, Daire huzurunda daha önce baslamıs her hangi bir davanın veya temyizin görülmesini tamamlamak için görevine devam edecektir.
Madde 37
Hakim Bosluğu (Hakim Eksikliği)
1- Bir bosluk olması durumunda, madde 36'ya göre bos yeri doldurmak üzere bir seçim yapılacaktır.
2- Bir bos yeri doldurmak üzere seçilen bir hakim halefinden arta kalan zamanda hizmet verecektir ve eğer bu dönem üç yıl veya daha kısa ise, madde 36'ya göre tüm-dönem için yeniden seçilmeye aday olabilecektir.
Madde 38
Baskanlık
1- Baskan ve Birinci ve İkinci Baskan Yardımcıları, yargıçların mutlak çoğunluğu ile seçileceklerdir. Onların her biri, üç yıllık bir dönem için veya sırasına göre hangisi erken sona ererse, yargıçlar olarak görev dönemlerinin sonuna kadar hizmet vereceklerdir. Sadece bir kereliğine tekrar seçilebileceklerdir.
2- Baskan mevcut olmadığında veya görevden uzaklastırıldığında birinci Baskan Yardımcısı Baskanın yerine hareket edecektir. Baskan veya Baskan Yardımcısının her ikisi birden mevcut olmadıklarında veya görevden uzaklastırıldıklarında ikinci Baskan Yardımcısı Baskanın yerine hareket edecektir.
3- Baskan, Birinci ve İkinci Baskan Yardımcıları ile birlikte Baskanlığı olusturacaktır ve sunlardan sorumlu olacaktır:
a) Savcının makamı dısında, Mahkemenin düzgün bir sekilde yönetimi; ve
b) Bu statüye uygun bir sekilde verilen diğer görevler.
4- Paragraf 3(a)'ya göre sorumluluğunu yerine getirirken, her iki tarafı da ilgilendiren tüm konularda Baskanlık, Savcı ile esgüdüm sağlayacak ve muvafakat arayacaktır.
Madde 39
Daireler
1- Yargıçların seçiminden sonra en kısa zamanda, Mahkeme kendisini madde 34. paragraf (b)'de belirtilen sekliyle organize edecektir. Temyiz Kısmı, Baskan ve dört diğer yargıçtan, Dava kısmı, altı yargıçtan az olmayan yargıçlardan ve Ön Yargılama Kısmı ise, altı yargıçtan az olmayan yargıçlardan olusacaktır. Yargıçların kısımlarda görevlendirmeleri, her bir bölüm tarafından yapılacak görevlerin doğasına ve Mahkemeye seçilen yargıçların ehliyetine ve deneyimine, her bir kısmın ceza ve usul hukukunda ve uluslararası hukukta uzmanların uygun bir birlesimini içerecek bir sekle, dayandırılacaktır. Dava ve Yargılama Öncesi kısımları, çoğunluk itibariyle cezai muhakeme deneyimi olan yargıçlardan olusacaktır.
2- a) Mahkemenin yargısal görevleri, her bir kısımda Daireler tarafından yerine getirilecektir.
b) i) Temyiz Dairesi, Temyiz Kısmının tüm yargıçlarından olusacaktır.
ii) Dava Dairesinin görevleri, Dava Kısmının üç yargıcı tarafından yürütülecektir.
iii) Ön Yargılama Kurulunun görevleri, ya Ön Yargılama Kısmının üç yargıcı tarafından veya bu Statüye ve Delil ve Usul Kurallarına uygun bir sekilde bu kısmın tek bir yargıcı tarafından yerine getirilecektir.
c) Bu paragrafla bulunan hiçbir hüküm. Mahkemenin İs yükünün etkili bir sekilde yönelimi gerektirdiğinde, birden fazla Dava Dairesi veya Ön Yargılama Kurulunun aynı zamanda kurulmasına engel değildir.
3- a) Dava veya Ön Yargılama Kısımlarına atanan yargıçlar, bu kısımlarda üç yıllık bir donem için ve bundan somada ilgili kısımda baslamıs her hangi bir davanın görülmesi bilene kadar hizmet vereceklerdir.
b) Temyiz kısınma atanan yargıçlar, bu kısımda tüm görev süreleri kadar hizmet vereceklerdir.
4- Temyiz kısmına atanan yargıçlar sadece bu kısımda hizmet vereceklerdir. Bununla birlikle bu maddedeki hiçbir sey, Baskanlık, Mahkemenin is yükünün etkili bir sekilde yönetimi bu sekilde gerektirir diye değerlendirirse ve hiçbir halükarda bir davanın on-yargılama safhasına katılmıs bir yargıcın bu davanın Dava Dairesindeki durusmasına yargıç sifalıyla katılmaması sartıyla, Dava Kısmından Ön Yargılama Kısmına veya tersine geçici tayine engel değildir.
Yargıçların Bağımsızlığı
1- Yargıçlar görevlerini yerine getirirken bağımsız olacaklardır.
2- Yargıçlar, yargısal görevlerine engel olma ihtimali olan veya bağımsızlıklarına olan güveni etkileyecek her hangi bir faaliyetle uğra sulayacaklardır,
3- Mahkeme makamında tüm zamanlı olarak hizmet vermesi istenen yargıçlar, profesyonel yapıdaki diğer her hangi bir isle uğrasmayacaklardır.
4- Paragraf 2 ve 3'üç uygulanmasına iliskin her hangi bir sorun, yargıçların mutlak çoğunluğu ile kararlastırılacaktır. Böyle bir sorunun bir yargıcın sahsını ilgilendirdiğinde, bu yargıç karara katılmayacaktır.
Davadan Çekilme veya Uzaklastırılma
1- Baskanlık, yargıcın isleği üzerine, Usul ve Delil Kurallarına uygun olarak, bu Statüye göre. bu yargıcı bir görevin ifasından beri kılabilir.
2- a) Bir yargıç kendisinin tarafsızlığının her hangi bir nedenle makul olarak süphe allında olduğu bir durumdaki her hangi bir davaya katılmayacaktır, Bir yargıç, diğerlerinin yanında, sorusturulan veya tahkikat sürdürülen kisiyi içine alan, mahkeme önündeki bir davada veya ulusa! düzeydeki benzer bîr ceza davasında daha önce her hangi bir sıfatla yer almıssa, inler a Ha bu paragrafa dayanarak bu davadan uzaklastırılacaktır. Ayrıca bir yargıç. Usul ve Delil Kurallarında sağlanabilecek diğer nedenlerle de davadan uzaklastırılabilir.
b) Bu paragrafa göre, Yargıç veya sorusturulmakla veya tahkikat sürdürülmekle olan kimse, yargıcın davadan uzaklastırılmasını isteyebilir.
c) Bir yargıcın davadan uzaklastırılmasına iliskin her hangi bir sorun, yargıçların mutlak çoğunluğunca kararlastırılacaktır. İtiraz edilen yargıç, konu üzerindeki kendi yorumlarını sunma hakkına sahip olacak ancak karara katılmayacaktır.
Madde 42
Savcılık Makamı
1- Savcılık Makamı, Mahkeme organından ayrı olarak bağımsız hareket edecektir. İsnat edilen ve Mahkemenin yargı alanı içinde yer alan suçlar konusunda elde edilen her hangi bir bilgiyi, Mahkeme önünde incelemek ve sorusturma ve tahkikat yürütmek için, almadan sorumlu olacaktır. Makamın her hangi bir üyesi, dıs her hangi bir kaynaktan her hangi bir talimat almayacak veya onlar üzerine harekete geçmeyecektir.
2- Makama savcı tarafından baskanlık edilecektir. Savcı, personel, tesisler ve diğer kaynaklar da dahil, Makamın isletimi ve yönetimi üzerinde tam yetkiye sahip olacaktır. Savcıya, bu Statüye göre Savcıdan istenen her hangi bir isi yürütme hakkına sahip olacak bir veya daha fazla Savcı Yardımcıları tarafından, yardım edilecektir. Savcı ve Savcı Yardımcıları ayrı tabiiyetten olacaklardır. Tam zamanlı olarak hizmet vereceklerdir.
3- Savcı ve Savcı Yardımcıları, çok yüksek ahlaki karakter sahibi, cezai davaların sorusturmasında veya davasında genis tatbiki deneyime ve yüksek beceriye sahip kimseler olacaklardır. Mahkemenin çalısma dillerinden en azından birinde ileri derece bilgili ve düzgün konusma kabiliyetine sahip olacaktırlar.
4- Savcı, Taraf Devletler Asamblesi üyelerinin mutlak çoğunluğu tarafından gizli oyla seçilecektir. Savcı Yardımcıları, Savcı tarafından sağlanan bir aday listesinden aynı sekilde seçileceklerdir. Savcı, doldurulacak her bir Savcı Yardımcılığı için üç aday belirleyecektir. Seçim sırasında daha kısa bir döneme karar verilmedikçe, Savcı ve Savcı Yardımcıları, dokuz yıllık bir dönem için makamlarını koruyacaklardır ve tekrar seçilemeyeceklerdir.
5- Ne Savcı ne de bir Savcı Yardımcısı, kendisinin savcılık görevine engel olma ihtimali olan veya bağımsızlıklarına olan güveni etkileyecek her hangi bir faaliyetle uğrasmayacaklardır. Ayrıca profesyonel yapıdaki diğer her hangi bir isle uğrasmayacaklardır.
6- Baskanlık, belirli bir davada görev almaktan Savcıyı veya bir Savcı Yardımcısını, kendi isteği üzerine, beri kılabilir.
7- Ne Savcı ne de bir Savcı yardımcısı, kendilerinin tarafsızlığının her hangi bir nedenle makul olarak süphe altında olduğu bir durumdaki her hangi bir davaya katılmayacaklardır. Savcı ve savcı yardımcısı, diğerlerinin yanında, sorusturulan veya tahkikat sürdürülen kisiyi içine alan, inter alia mahkeme önündeki bir davada veya ulusal düzeydeki benzer bir ceza davasında daha önce her hangi bir sıfatla yer almıssa, bu paragrafa dayanarak bu davadan uzaklastırılacaklardır.
8- Savcının veya Savcı Yardımcısının davadan uzaklastırılmasına iliskin her hangi bir sorun, Temyiz dairesi tarafından karara bağlanacaktır.
a) Bu maddede ortaya konan nedenlere dayanarak, sorusturulan veya tahkikat yürütülen kimse, her hangi bir zaman Savcının veya Savcı yardımcısının davadan uzaklastırılmasını isteyebilir;
b) Savcı veya Savcı Yardımcısı, uygun oldukça, konu üzerindeki yorumlarını sunma hakkına sahip olacaklardır.
9- Cinsel veya cinsiyet tecavüzlerinde veya çocuklara karsı siddet gibi spesifik konularda dahil fakat bunlarla sınırlı olmayan konularda, savcı hukuki tecrübeye sahip danısmanlar atayacaktır.
Madde 43
Kalem
1- Madde 42'ye uygun bir sekilde Savcının görev ve yetkilerine her hangi bir engel olusturmaksızın, Mahkemenin yargısal olmayan yönetim ve hizmet görümü yönlerinden Kalem sorumlu olacaktır.
2- Kalem, Mahkemenin esas idari görevlisi olan Katip (registrar) tarafından yönetilecektir. Katip, görevlerini Mahkeme Baskanının yetkileri altında yerine getirecektir.
3- Katip ve Katip Yardımcısı, çok yüksek ahlaki karaktere, yüksek beceriye ve Mahkemenin çalısma dillerinden en azından birinde ileri derece bilgili ve düzgün konusma kabiliyetine sahip kimselerden olacaktırlar.
4- Yargıçlar, Taraf Devletler Asamblesinin her hangi bir önerisini de göz önünde bulundurarak, mutlak çoğunluklu gizli oyla Katibi seçeceklerdir. Eğer ihtiyaç doğarsa, Katibin tavsiyesi üzerine, yargıçlar aynı sekilde bir Katip Yardımcısı seçeceklerdir.
5- Katip, bes yıllık bir dönem için görev yapacak, bir kereliğine tekrar seçilebilir olacak ve tam zamanlı olarak hizmet verecektir. Katip Yardımcısı bes yıllık bir dönem için veya yargıçların mutlak çoğunluğu tarafından kararlastırılabileceği gibi daha kısa bir dönem için görev yapacaktır ve katip yardımcısından istenen hizmetleri yapmaya çağrılacağı temelinde seçilebilecektir.
6- Katip, Kalem içinde Mağdurlar ve Tanıklar Birimi olusturacaktır. Bu birim, Savcılık ı ile danısma içinde, mahkeme huzuruna çıkan tanıklarca verilen ifadeler üzerine hayatını tehlikede olan tanıklar, mağdurlar ve diğerleri için koruyucu tedbirler ve güvenlik düzenlemeleri, danısmanlık (teskin edicilik) ve diğer uygun yardımlar sağlayacaktır. Bu birim, cinsel siddet suçlarıyla ilgili daha önce basından geçenleri de içeren bu darbe (olaylar) konusunda tecrübeli personeli içinde bulunduracaktır.
Madde 44
Personel
1- Savcı ve Katip, sırası ile kendi makamları için gerekli niteliklere sahip kimseleri atayacaklardır. Savcı ile ilgili olarak, bu durum sorusturmacıların atanmasını da içerecektir.
2- Personelin istihdamında, Savcı ve Katip, en yüksek verimlilik, yetenek ve bütün standartlarını sağlayacaklar ve gerekli değisiklikler yapılmıs olarak, madde 36, paragraf 8'de ortaya konan ölçülere saygılı olacaklardır.
3- Katip, Baskanlığın ve Savcılığın onayı ile, Mahkeme Personelinin atanacağı, ücretlendirileceği ve isten uzaklastırılacağı sartları ve kosulları kapsayan Personel Düzenlemelerini önerecektir. Personel Düzenlemeleri, Taraf Devletler Asamblesi tarafından onaylanacaktır.
4- Mahkeme, istisnai durumlarda, taraf devletlerce, hükümetler arası örgütlerce, hükümet dısı örgütlerce Mahkemenin her hangi bir organının isine yardımcı olmak için önerilen ücretsiz personelin tecrübelerini kullanabilir. Savcı, böyle her hangi bir teklifi Savcılık makamı namına kabul edebilir. Böyle ücretsiz personel, Taraf Devletler Asamblesi tarafından olusturulan talimatlara uygun bir sekilde istihdam edilir.
Madde 45
Yemin Töreni
Bu Statüye göre göreve baslamadan önce, her bir yargıç, Savcı, Savcı Yardımcıları, Katip ve Katip Yardımcısı, kendi görevlerini tarafsız ve dürüst bir biçimde yerine getireceklerine mahkeme huzurunda yemin edeceklerdir.
Madde 46
Görevden Uzaklastırma
1- Bir yargıç, Savcı, Savcı yardımcısı, Katip veya Katip Yardımcısı, eğer bu bağlamda paragraf 2'ye uygun bir sekilde bir karar alınıra, asağıdaki durumlarda görevden uzaklastırılacaktır:
a) Usul ve Delil Kurallarında belirtilenler gibi, bu Statüye göre kendi görevlerini ciddi bir biçimde ihlal eder veya çok ciddi suiistimallerde bulundukları ortaya çıkarıldığında; veya
b) Bu Statü tarafından istenen görevleri yerine getiremez durumda olduğunda.
2- Bir hakimin, Savcının veya Savcı Yardımcısının paragraf 1'e göre görevden uzaklastırma kararı, gizli oyla, Taraf Devletler Asamblesi tarafından yapılacaktır:
a) Bir yargıç durumunda, diğer yargıçların üçte-iki çoğunluğunca kabul edilmis bir tavsiye üzerine Taraf Devletlerin üçte iki çoğunluğunun kararı üzerine;
b) Savcı durumunda, Taraf Devletlerin mutlak çoğunluğu ile;
c) Savcı Yardımcısı durumunda, Savcının tavsiyesi üzerine Taraf Devletlerinin mutlak çoğunluğunca.
3- Katibin veya Katip Yardımcısının görevden uzaklastırılmasına iliskin bir karar yargıçların mutlak çoğunluğunca alınacaktır.
4- Bu maddeye dayanarak, bu Yasa ile istenen davranısı veya makamın görevlerini yerine getirme kabiliyeti itiraz konusu olan bir yargıç, Savcı, Savcı Yardımcısı, Katip ve Katip Yardımcısı, Usul ve delil Kurallarına uygun bir sekilde tam delil sunma ve alma ve sunularda bulunma hakkına sahip olacaktır. Söz konusu sahıs aksi takdirde konunun değerlendirilmesine katılamayacaktır.
Madde 47
Disiplin Önlemleri
Madde 46. paragraf 1'de ortaya konanlardan daha düsük dereceli bir kötü davranıs isleyen bir yargıç, Savcı, Savcı Yardımcısı, Katip veya katip Yardımcısı, Usul ve Delil Kurallarına göre disiplin önlemlerine tabi olacaklardır.
Madde 48
İmtiyazlar ve Dokunulmazlıklar
1- Mahkeme her bir Taraf Devletin toprağında, amaçlarını yerine getirebilmek için gerekli imtiyazlardan ve dokunulmazlıklardan yararlanacaktır.
2- Yargıçlar, Savcı, Savcı Yardımcıları ve Katip, Mahkemenin isi ile iliskili veya isi üzerinde uğrasırken, diplomatik misyon baslarına verilen aynı imtiyazlardan ve dokunulmazlıklardan yararlanırlar ve görev dönemlerinin bitiminden sonra da, makamlarını yürüttükleri zamanki sıfatlarıyla yaptıkları her çesit yazılı veya sözlü sözleri ve eylemden dolayı yargı sürecinden dokunulmaz olmaya devam edeceklerdir.
3- Katip Yardımcısı, Savcılık Makam personeli ve Kalem personeli, Mahkemenin imtiyazları ve dokunulmazlıkları konusundaki anlasmaya uygun olarak, görevlerini yerine getirebilmek için gerekli imtiyazlardan, dokunulmazlıklardan ve kolaylıklardan faydalanacaklardır.
4- Danısman, uzman, tanık veya Mahkeme huzurunda bulunması gerekli diğer her hangi bir kimse, Mahkemenin imtiyazları ve dokunulmazlıkları konusundaki anlasmaya uygun olarak, Mahkemenin düzgün bir sekilde görevini yapabilmesi için gerekli olduğu sürece böyle bir muameleye tabi olacaklardır.
5- İmtiyazları ve dokunulmazlıkları;
a) Bir yargıcın veya Savcının, yargıçların mutlak çoğunluğu tarafından kaldırılabilir.
b) Katibinki Baskan tarafından kaldırılabilir.
c) Savcı Yardımcılarının ve Savcılık makamı personelininkiler Savcı tarafından kaldırılabilir.
d) Katip yardımcısı ve Kalem personelininki Katip tarafından kaldırılabilir.
Madde 49
Aylıklar, Tahsisler ve Masraflar
Yargıçlar, Savcı, Savcı Yardımcıları, Katip ve Katip Yardımcısı, taraf Devletler Asamblesi tarafından kararlastırılacak aylık, tahsis ve masraflarını alacaklardır. Bu aylıklar ve tahsisler, görev süreleri boyunca azaltılmayacaktır.
Madde 50
Resmi ve Çalısma Dilleri
1- Mahkemenin resmi dilleri, Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça ve İspanyolca olacaktır. Mahkemenin kararları ve Mahkeme önünde esas konuları çözen diğer kararlar, resmi dillerde yayınlanacaktır. Baskanlık, Usul ve Delil Kuralları tarafından olusturulan ölçülere uygun bir sekilde bu paragrafta uygun olarak hangi kararların esas konuları çözen nitelikte olduğuna karar verecektir.
2- Mahkemenin çalısma dilleri İngilizce ve Fransızca olacaktır. Usul ve Delil Kuralları, diğer resmi dillerin çalısma dili olarak kullanılabileceği davalara karar verecektir.
3- Bir yargılama islemine her hangi bir tarafın isteği üzerine veya bir yargılama islemine bir devletin müdahale etmesine izin verildiğinde, Mahkeme böyle bir taraf veya devlet tarafından İngilizce veya Fransızca'dan baska bir dilin kullanılmasına, Mahkemenin böyle bir yetkilendirmeyi yeterince haklı bulması sartıyla, yetki verebilir.
Madde 51
Usul ve Delil Kuralları
1- Usul ve Delil Kuralları, Taraf Devletler Asamblesi üyelerinin üçte iki çoğunluğu tarafından kabul edildikten sonra yürürlüğe girecektir.
2- Usul ve Delil Kurallarına değisiklik sunlar tarafından teklif edilebilir:
a) Her hangi bir taraf devlet;
b) Mutlak çoğunlukla hareket eden yargıçlar; veya
c) Savcı.
Böyle değisiklikler Taraf Devletler Asamblesi üyelerinin üçte iki çoğunluğu tarafından kabul edildikten sonra yürürlüğe girecektir.
3- Usul ve Delil Kurallarının kabul edilmesinden sonra, Mahkeme önündeki belli bir durumda kuralların yeterli olmadığı acil davalarda, yargıçlar üçte iki çoğunlukla, Taraf Devletler Asamblesinin gelecek olağan veya olağanüstü toplantısında kabul edilinceye, değistirilinceye veya reddedilinceye kadar uygulanabilecek geçici kurallar olusturabilirler.
4- Usul ve Delil Kuralları, buna değisiklikler ve her hangi bir geçici Kural, bu Statü ile uyumlu olacaktır. Usul ve Delil Kurallarına değisiklikler ve de geçici Kurallar, sorusturulmakta olan veya tahkikat yapılan veya mahkum edilmis olan kimselerin zararına geriye doğru uygulanmayacaktır.
5- Usul ve Delil Kuralları ile Statü arasındaki her hangi bir uyusmazlık durumunda, Statü daha üstün gelecektir.
Madde 52
Mahkemenin Düzenlemeleri
1- Yargıçlar, bu Statü ve Usul e Delil Kurallarına uygun bir sekilde, mahkemenin rutin islemesi için gerekli düzenlemeleri mutlak çoğunlukla kabul edeceklerdir.
2- Savcı ve Katibe, düzenlemelerin ve bunlara iliskin her hangi bir değisikliğin tamamlanma asamasında danısılacaktır.
3- Düzenlemeler ve bunlara iliskin her hangi bir değisiklik, yargıçlar tarafından aksine karar verilmedikçe, kabul edilir edilmez yürürlüğe girecektir. Kabul edilir edilmez derhal, Taraf Devletlere her hangi bir yorumlarını almak için dağıtılacaktır. Eğer altı ay içinde Taraf Devletlerin çoğunluğundan her hangi bir itiraz olmazsa, yürürlükte kalacaklardır.
KISIM 5
SORUsTURMA VE TAHKİKAT
Madde 53
Bir Sorusturmanın Baslaması
1- Savcı, kendisinde mevcut bilgileri değerlendirdikten sonra, bu statüye göre islem yapmak için hiçbir makul neden bulunmadığına karar vermedikçe, bir sorusturma baslatacaktır. Bir sorusturma baslatıp baslatmamaya karar vermede, Savcı sunları göz önünde bulunduracaktır:
a) Savcının elinde bulunan bilgilerin, Mahkemenin yargı yetkisi içinde bir suçun islenmis veya islenmekte olgusuna inanmak için makul bir neden olusturup olusturmadığı;
b) Davanın madde 17'ye göre kabul edilir olup olmadığı: ve
c) Suçun ağırlığını ve mağdurların menfaatini göz önünde bulundurarak, yine de bir sorusturmanın adaletin menfaatine hizmet etmeyeceğine inanmak için önemli nedenlerin olması.
Eğer Savcı, islem yapmak için her hangi bir makul neden olmadığına karar verirse ve kendi kararı sadece yukarıdaki alt paragraf (c) ye dayanıyorsa, kendisi Ön-Yargılama Kurulunu bu konuda haberdar edecektir.
2) Eğer sorusturma sonucunda, Savcı sorusturma için yeterli nedenin sunlardan dolayı bulunmadığı sonucuna varırsa;
a) Madde 58'e göre bir izni veya celbi gerektirecek yeterli hukuki ve gerçek temel yoksa:
b) Dava madde 17'ye göre kabul edilebilir değilse; veya
c) Suçun ağırlığı, mağdurların menfaati ve iddia edilen sanığın yası ve hastalığı ve onun iddia edilen suçtaki rolünü de kapsayan tüm durumları hesaba katarak, bir sorusturma adaletin menfaatine değilse;
Savcı Ön - Yargılama Kurulunu ve madde 14'e göre bir müracaat yapan devleti veya madde 13, paragraf (b) 'ye göre bir davada Güvenlik Konseyini, kendi varlığı sonuçtan ve bu sonuca varma nedenlerinden haberdar edecektir.
3- a) Madde 14'e göre bir müracaatta bulunan Devletin veya madde 13, paragraf (b)'ye göre Güvenlik Konseyinin isteği üzerine, Ön-Yargılama Kurulu, Savcının paragraf 1 ve 2'ye göre islem yapmama kararını gözden geçirebilir ve Savcıdan kararını tekrar gözden geçirmesini isteyebilir.
b) Buna ilaveten, Ön-Yargılama Kurulu, kendi inisiyatifi ile, Savcının islem yapmama kararını -eğer bu karar sadece paragraf 1 (c) veya 2 (c)'ye dayanıyorsa- gözden geçirebilir. Böyle bir durumda, Savcının kararı ancak Ön-Yargılama Kurulu tarafından teyit edilirse geçerli olacaktır.
4- Savcı her zaman, yeni gerçekler ve bilgiye dayanaraktan bir sorusturma veya tahkikat baslatıp baslatmama konusundaki bir kararı yeniden değerlendirebilir.
Madde 54
Sorusturmalarla İlgili Olarak Savcının Yükümlülük ve Yetkileri
1- Savcı:
a) Gerçeği olusturmak için, bu Statüye göre bir cezai sorumluluk olup olmadığının bir değerlendirmesiyle ilgili tüm gerçekleri ve delilleri kapsayacak sorusturmayı genisletecek ve böyle yapmakla da, suçlu duruma geçiren ve temize çıkaran durumları esit olarak sorusturacaktır.
b) Mahkemenin yargı yetkisi içinde yer alan suçların etkili sorusturma ve tahkikatını sağlayacak uygun önlemleri alacak ve böyle yapmakla da, mağdurların ve tanıkların menfaatlerine ve madde 7 paragraf 3'te tanımlanan yas ve cinsiyeti de içeren bireysel durumlarına ve sağlıklarına saygı gösterecek ve özellikle cinsel siddeti, cinsiyet siddetini veya çocuklara karsı siddeti içerdiğinde suçun tabiatını hesaba katacaktır: ve
c) Bu statüden kaynaklanan kisi haklarına tam olarak riayet edecektir.
2- Savcı bir devletin ülkesi üzerinde sorusturmalar yürütebilir.
a) Kısım 9'un hükümlerine uygun olarak; veya
b) Madde 57, paragraf 3'e hükümlerince Ön-Yargılama Kurulunca yetkilendirildiğinde.
3- Savcı;
a) Delil toplayabilir ve inceleyebilir:
b) Sorusturulmakta olan kimselerin, mağdurların ve tanıkların bulunmasını isteyebilir ve sorgulayabilir;
c) Her hangi bir devletin veya hükümetler arası örgütün isbirliğini veya kendilerinin yeteneği ve/veya görevlerine uygun olarak düzenlemelerini isteyebilir;
d) Bu statüyle uyusmazlık içinde bulunmayan, belki de bir devletin, hükümetler arası, bir örgütün veya kimsenin isbirliğini kolaylastırmak için gerekli düzenlemelere veya anlasmalara girebilir;
e) Bilgiyi sağlayanın rıza gösterdiği durum hariç olmak üzere, Savcı gizlilik kosuluyla ve sadece yeni delil üretebilme amacıyla elde ettiği belgeleri ve bilgileri, yargılama sürecinin her hangi bir asamasında, ifsa etmemeye anlasabilir.
f) Bilginin gizliliğini, her hangi bir kimsenin korunmasını veya delillerin saklanmasını garanti altına almak amacıyla gerekli tedbirleri alabilir veya gerekli tedbirlerin alınmasını isteyebilir.
Madde 55
Sorusturma Sırasında Kisilerin Hakları
1- Bu Statüye göre yapılan bir sorusturma ile ilgili olarak, bir kimse:
a) Kendisini suçlamaya veya suçu itiraf etmeye zorlanmayacaktır;
b) Her hangi bir zorlamaya, cebire veya tehdide, iskenceye veya diğer çesit zalim, insanlık dısı veya asağılayıcı muameleye veya cezalandırmaya tabi tutulmayacaktır; ve
c) Eğer tam olarak anladığı ve konustuğu dilden baska bir dilde sorgulanıyorsa, bir yetenekli tercümanın yardımına ve dürüstlük gereklerini karsılamak için gerekli böyle tercümeleri, her hangi bir ücret ödemeksizin, elde etme hakkına sahip olacaktır.
d) Keyfi olarak gözaltına almaya veya tutuklamaya tabi olmayacak; ve kendisinin özgürlüğünden, bu Statüde olusturulmus yöntemlere uygun olarak ilgili nedenler haricinde, mahrum bırakılmayacaktır.
2- Bir kimsenin Mahkemenin yetki alanı içine giren bir suç islediği konusuna inanmak için nedenlerin bulunduğunda ve bu kimsenin ya Savcı veya bu Statünün Kısım 9'una göre yapılmıs bu isteğe bağlı olarak ulusal yetkililerce, sorgulanmak üzere olduğu durumda, bu kimse keza sorgulanmadan önce kendisine bildirilecek asağıdaki haklara sahip olacaktır:
a) Sorgulanmadan önce, Mahkemenin yargı yetkisi içindeki bir suçu kendisinin islediğine inanmak için nedenler bulunduğunun bildirilmesi;
b) Sessizliğinin suçluluğunun veya masumluğunun kararlastırılmasında göz önünde bulundurulmaksızın sessiz kalma;
c) Kisinin seçtiği hukuki yardımı alması, veya kisinin hukuki yardımı bulunmazsa, adaletin menfaatinin böyle gerektirdiği her hangi bir davada ve ilgili kisinin hukuki yardım için yeterli ödeme imkanları olmadığı her hangi bir davada, kisinin her hangi bir ödemesi olmaksızın, kendisine hukuki yardım verilmesi;
d) Kisi vekil alma hakkından gönüllü olarak feragat etmedikçe, bir vekilin var olduğu bir ortamda sorgulanması.
Madde 56
Yegane Sorusturma Fırsatına İliskin Ön - Yargılama Kurulunun Rolü
1- a) Savcının, bir sorusturmada bir tanıktan durusma amacıyla daha sonra mevcut olmayabilecek bir beyanname veya ifade almak, delili toplamak veya sınamak için yegane bir fırsat olduğunu değerlendirdiğinde, Savcı bu durumdan Ön-yargılama Kurulunu haberdar edecektir.
b) Bu durumda, Ön-Yargılama Kurulu, Savcının isteği üzerine, hukuki islemlerin etkililiğini ve bütünlüğünü sağlamak için gerekli, özellikle de savunmanın haklarını korumak için, tedbirler alabilir.
c) Ön-yargılama Kurulu aksini emretmedikçe, Savcı, gözaltına alınmıs veya alt paragraf (a)'da atıf yapılan sorusturmaya bağlantılı olarak bir celp müzekkeresine karsılık olarak mahkeme huzuruna çıkan bir kimseye, kendisinin konudan haberdar olmasını için, ilgili bilgiyi sağlayacaktır.
2- Paragraf 1 (b)'de bahsedilen önlemler sunları içerebilir:
a) Takip edilecek yöntemlere iliskin olarak tavsiyeler veya emirler verme;
b) Hukuki muamelelerin bir kaydının yapılmasını emretme;
c) Yardımcı olmak üzere bir uzman atama;
d) Gözaltına alınmıs veya bir celp müzekkeresine karsılık olarak mahkeme huzuruna çıkarılmıs olan bir kimse için vekile izin verme, katılma veya böyle göz altına alma veya mahkeme huzuruna çıkarmanın henüz olmadığında veya vekilin henüz belirlenmediğinde, katılmak için diğer bir vekili atamak ve savunmanın menfaatlerini temsil etmek;
e) Kendi üyelerinden birini, veya gerekirse mevcut diğer bir Ön-yargılama veya Dava yargıcını, gözlem yapmak ve tavsiyelerde bulunmak veya delillerin toplanması, saklanması ve kisilerin sorgulanmasıyla iliskili emirler için görevlendirme;
f) delilleri toplamak ve saklamak için gerekli olabilecek diğer böyle önlemleri almak.
3- a) Savcının bu maddeye uygun tedbirler aramadığı fakat Ön-yargılama Kurulunun, davadaki savunma için gerekli olarak kabul ettiği delilleri saklamak için böyle tedbirlerin gerekli olduğunu düsündüğünde, Savcının bu tedbirleri istemesi için iyi bir neden olup olmadığını, Savcıya müracaat ederek soracaktır. Eğer bu müracaat ederek sorma üzerine, Ön-Yargılama Kurulu, Savcının böyle tedbirleri istememesinin haklı görülemeyeceği sonucuna varırsa, Ön-Yargılama Kurulu, kendi inisiyatifi ile bu tedbirleri alabilir.
b) Bu paragrafa dayanaraktan Ön-Yargılama Kurulunun kendi inisiyatifi ile harekete geçmesi kararı Savcı tarafından temyiz basvurusuna konu olabilir. Temyiz basvurusu hızlı bir biçimde durusma edilecektir.
Bu maddeye uygun olarak dava için saklanan veya toplanan delillerin kabul edilebilirliği, veya bunların kaydedilmesi, muhakeme sırasına madde 69 tarafından yönetilecektir ve Dava Dairesi tarafından belirlenen ağırlık verilecektir.
Madde 57
Ön-Yargılama Kurulunun Görevleri ve Yetkileri
1- Bu statüde aksi belirtilmedikçe, Ön-Yargılama Kurulu, görevlerini bu maddenin hükümlerine uygun bir sekilde yerine getirecektir.
2- a) Madde 15, 18, 19, 54, paragraf 2, 61, paragraf 7 ve 72 hükümleri uyarınca Ön-Yargılama Kurulunun emirleri ve kararları, yargıçlarının çoğunluğu tarafından alınacaktır.
b) Tüm diğer durumlarda, Usul ve Delil Kurallarında aksi belirtilmedikçe veya Ön-Yargılama Kurulunun çoğunluğu tarafından istenmedikçe, Ön-Yargılama Kurulunun tek bir yargıcı bu Statüde belirtilen görevleri yerine getirebilir.
3- Bu Statüdeki diğer görevlerine ek olarak, Ön-Yargılama Kurulu:
a) Savcının isteği üzerine, bir sorusturma amacıyla gerekebilecek emirleri veya izinleri (müzekkereleri) çıkarabilir:
b) Gözaltına alınmıs veya madde 58 hükmünce ifade vermek üzere mahkeme huzuruna çıkarılmıs bir kimsenin isteği üzerine, madde 56'da tanımlanan tedbirleri de içeren emirleri çıkarabilir veya kisinin kendi savunmasına hazırlığında kisiye yardımcı olması için gerekli olabilecek Kısım 9'a uygun isbirliğini arzu edebilir;
c) Gerekli olduğu yerde mağdurların ve sahitlerin korunması ve gizliliğini, delillerin saklanmasını, gözaltına alınmıs veya bir celpname karsılık mahkeme huzuruna çıkan kimselerin korunmasını ve ulusal güvenlik bilgilerinin korunmasını sağlamak;
d) Mümkün oldukça ilgili devletin görüslerine de saygılı olunarak, bir Taraf Devletin toprakları içinde, söz konusu devlette her hangi bir otoritenin yokluğu durumda veya Ön-Yargılama Kurulunun, Kısım 9 hükümlerine göre bir isbirliği isteğini yerine getirmeye yargı sisteminin her hangi bir parçasının yetenekli olmaması dolayısı ile bir isbirliği isteğini yerine getirmeye açık bir biçimde muktedir olmadığı kararına vardığı durumda, Kısım 9 hükmünce o devletin isbirliğini sağlamaksızın belirli sorusturma adımlarını atmak için Savcıyı yetkilendirebilir.
e) Bu Statüde ve Usul ve Delil Kurallarında belirtildiği gibi, bir gözaltına alma müzekkeresi veya celp çağrısı madde 58 hükmünce çıkarıldığında ve delillerin güçlülüğüne ve ilgili tarafların haklarına tam saygılı kalınarak, özellikle mağdurların nihai menfaati için ceza olarak kaybetme amacıyla koruyucu tedbirleri almak için, madde 93, paragraf 1 (j)'ye uygun olarak Devletlerin isbirliğini arayabilir.
Madde 58
Ön - Yargılama Kurulunca Çıkarılan Gözaltına Alma ve
Mahkemeye Çıkarma Müzekkeresinin Çıkarılması
1- Bir sorusturmanın baslatılmasından sonra her hangi bir zaman, Ön-Yargılama Kurulu, Savcının basvurusu üzerine, basvuruyu ve Savcı tarafından sunulan delilleri ve diğer bilgileri inceledikten sonra, asağıdakiler yeterli bulursa, bir kimsenin gözaltına alınması müzekkeresini çıkaracaktır:
a) Kisinin Mahkemenin yetki alanı içindeki bir suçu islediği konusunda inanmak için makul nedenler vardır; ve
b) Kisinin gözaltına alınması su durumlarda gerekli gözükür;
i) Kisinin mahkeme huzuruna çıkarılmasını sağlamak için,
ii) Kisinin sorusturmayı veya mahkeme muamelelerini engellemesini veya tehlikeye atmamasını sağlamak için, veya
iii) Uygun olduğu yerde, ilgili kimsenin Mahkemenin yargı alanı içinde ve aynı kosullardan ortaya çıkan bir suçu veya ilgili bir suçu islemeye devam etmesini inlemek için.
2- Savcının basvurusu sunları içerecektir:
a) Kisinin ismi ve diğer iliskili tanıtıcı bilgileri;
b) Kisinin islediği iddia edilen, Mahkemenin yargı alanı içindeki suça özel bir referans;
c) Bu suçları olusturduğu iddia edilen gerçeklerin kısaca bir raporu;
d) Kisinin bu suçları islediğine dair inanmayı olusturan makul nedenlerin delillerinin ve diğer bilgilerinin bir özeti; ve
e) Savcının kisinin gözaltına alınmasının gerekli olduğuna inanmasına neden olan sebep.
3- Tutuklama müzekkeresi sunları ihtiva edecektir:
a) Kisinin ismi ve diğer iliskili tanıtıcı bilgileri;
b) Kisinin tutuklanması istenen Mahkemenin yargı yetkisi içindeki suça özel bir referans; ve
c) Bu suçları olusturduğu iddia edilen gerçeklerin kısaca bir raporu;
4- Tutuklama müzekkeresi, Mahkeme tarafından aksine emredilinceye kadar yürürlükte kalacaktır.
5- Tutuklama müzekkeresine dayanarak, Mahkeme Kısım 9 hükümlerince kisinin geçici gözaltına alınmasını veya tutuklanmasını veya ele geçirilmesini isteyebilir.
6- Savcı, Ön-Yargılama Kurulundan tutuklama müzekkeresini onda belirlenen suçları değistirmek veya eklemek suretiyle değistirilmesini isteyebilir. Ön-Yargılama Kurulu, kisinin değistirilmis veya eklenmis suçları islediğine inanmak için makul nedenler olduğu konusunda tatmin olursa, müzekkereyi böyle değistirecektir.
7- Bir tutuklama müzekkeresi istemeye bir alternatif olarak, Savcı, Ön-yargılama Kuruluna bir basvuru yaparak, ilgili kisinin mahkeme huzuruna çıkması için bir celp çıkarılmasını isteyebilir. Ön-Yargılama Kurulu kisinin iddia edilen suçu islediğine inanmak için makul nedenler bulunduğu ve bir celpnamenin kisinin mahkeme huzuruna çıkmasını sağlamak için yeterli olacağı konusunda tatmin olursa, eğer ulusal hukuk kisinin mahkeme huzuruna çıkmasını sağlıyorsa, celpnameyi özgürlüğü kısıtlama kosullarıyla veya kosulsuz olarak (gözaltına alma dısında) çıkaracaktır. Celpname sunları içerecektir:
a) Kisinin ismi ve diğer iliskili tanıtıcı bilgileri;
b) Kisinin mahkeme huzuruna çıkacağı tam tarih;
c) Kisinin islediği iddia edilen, Mahkemenin yargı alanı içindeki suça özel bir referans;
d) Bu suçu olusturduğu iddia edilen gerçeklerin kısaca bir raporu,
Celpname kisiye verilecektir.
Madde 59
Gözaltı Devletinde Tutuklama Muameleleri
1- Bir geçici tutuklama veya tutuklama ve yakama isteği almıs olan bir taraf Devlet, Kısım 9'un hükümlerine ve kendi kanunlarına uygun bir sekilde söz konusu kimsenin tutuklanması için gerekli adımları derhal atacaktır.
2- Tutuklanmıs bir kimse, bu devletin hukukuna uygun bir sekilde tutuklu bulunduğu devlette hemen yetkili yargı yerlerinin önüne getirilecektir. Bu devlet asağıdaki konularda karar verecektir:
a) Celpname bu kimseye mahsus olmaktadır;
b) İlgili kisi düzgün bir sürece uygun olarak tutuklanmıstır: ve
c) Kisinin haklarına saygı gösterilmistir.
3- Tutuklanmıs kisi, teslim esnasında gözaltı durumundan geçici salıverilmesi için yetkili makamlara basvurma hakkına sahiptir.
4- Böyle bir basvuruda bir karara varmada, gözaltı devletindeki yetkili makam, iddia edilen suçların ağırlığını göz önünde tutarak, geçici serbest bırakmayı haklı gösterebilecek acil ve istisnai durumlar var olup olmadığı ve gözaltı devletinin ilgili kimseyi Mahkemeye çıkarma görevini yerine getirip getiremeyeceğini, mütalaa etmesi gerekir. Tutuklama müzekkeresinin düzgün bir sekilde madde 58, paragraf 1 (a) ve (b)'ye uygun bir sekilde çıkarılıp çıkarılmadığını değerlendirmek, gözaltı devletinin yetkili makamına düsmez.
5- Ön-yargılama Kurulu, her hangi bir geçici serbest bırakma isteği konusunda haberdar edilecektir ve gözaltı devletindeki yetkili makama tavsiyelerde bulunacaktır. Gözaltı devletindeki yetkili makam, kendi kararını vermeden önce, ilgili kimsenin kaçmasını önlemek için her hangi bir tedbir tavsiyelerini de içine alan böyle tavsiyelere azami önem verecektir.
6- Eğer ilgili kimseye geçici serbest bırakma verilirse, Ön-Yargılama Kurulu, geçici serbest bırakmanın durumu konusunda periyodik raporlar isteyebilir.
7- Gözaltı devleti tarafından yakalanması bir kez emredildikten sonra, ilgili kimse Mahkemeye mümkün olan en kısa zamanda teslim edilecektir.
Madde 60
Mahkeme Huzurundaki İlk Muameleler
1- Kisinin Mahkemeye teslim edilmesi üzerine veya celpnameye uygun sekilde kisinin gönüllü olarak Mahkeme huzuruna çıkması üzerine, Ön-Yargılama Kurulunun, kisinin kendisinin islediği iddia edilen suçları ve mahkemeyi beklerken geçici serbest bırakma uygulanması hakkı da dahil kendisinin bu Kanun hükümlerince hakları konusunda bilgilendirildiği hakkında kendini tatmin etmesi gerekir.
2- Tutuklama müzekkeresine muhatap olan bir kimse, mahkemeyi beklerken geçici serbest bırakma için basvurabilir. Ön-Yargılama Kuruluna madde 58, paragraf 1'de ortaya konan kosulların karsılandığı konusunda tatmin olursa, kisi tutuklu kalmaya devam edecektir. Eğer tatmin olmazsa, Ön-Yargılama Kurulu, sartlı veya sartsız olarak kisiyi tahliye edecektir.
3- Ön-Yargılama Kurulu, periyodik olarak, ilgili kisinin serbest bırakılması veya hapsedilmesi kararını gözden geçirecektir ve Savcının veya ilgili kimsenin isteği üzerine de her zaman böyle bir değerlendirme yapabilir. Böyle bir gözden geçirme üzerine, eğer değisen kosulların öyle gerektirdiği konusunda ikna olursa, tutuklama, tahliye veya tahliye kosullarına iliskin kararını değistirebilir.
4- Ön-Yargılama Kurulu, bir kimsenin, Savcının mazur görülemez gecikmesi sonucunda, mahkeme öncesinde makul olmayan bir dönem için tutuklu kalmamasını, sağlayacaktır. Eğer böyle bir gecikme vuku bulursa, Mahkeme ilgili kimseyi sartlı veya sartsız olarak tahliye etmeyi mütalaa edecektir.
5- Gerekirse, Ön-Yargılama Kurulu, tahliye edilmis bir kimsenin mahkeme önüne çıkmasını garantiye almak için tutuklama müzekkeresi çıkarabilir.
Madde 64
Mahkeme Önünde İsnat Edilen Suçların Teyidi
1- Paragraf 2'nin hükümlerine bağlı olarak, kisinin teslim alınmasından sonra makul bir zaman içinde veya Mahkeme huzuruna gönüllü olarak çıkma durumunda, Ön-Yargılama Kurulu, Savcının bir muhakeme istemeye niyetlendiği suçlamaları teyit etmek üzere bir durusma tertip edecektir. Durusma, Savcının ve suçlanan kisinin ve vekilinin huzurunda yapılacaktır.
2- Ön-yargılama Kurulu, Savcının isteği üzerine veya kendi isteği ile, suçlanan kisinin yokluğunda, Savcının mahkeme edilmesini arzuladığı suçlamaları teyit etmek için, ilgili kisinin asağıdaki durumda olduğunda, durusma yapabilir:
a) Mahkemede bulunma hakkından feragat ettiğinde; veya
b) Kaçtığında veya bulunamadığında ve Mahkeme önüne kendisinin çıkarılmasını sağlamak ve kisiyi suçlamalardan haberdar etmek için tüm makul adımların atıldığında ve durusma bu isnatları teyit etmek üzere yapılacaktır.
Bu durumda, Ön-Yargılama Kurulunun bu durumun adaletin menfaatine olduğuna karar verdiğinde, ilgili sahıs vekil tarafından temsil edilecektir.
3- Durusmada makul bir zaman önce, ilgili sahıs:
a) Savcının ilgili sahsa karsı mahkemeye getirmek istediği isnatları içeren belgenin bir nüshası kendisine verilecektir; ve
b) Savcının durusmada üzerine dayanmayı niyet ettiği deliller konusunda bilgilendirilecektir.
Ön-Yargılama Kurulu, durusma amacıyla bilgilerin ifsa edilmesine iliskin olarak emirler çıkarabilir.
4- Durusmadan önce, Savcı sorusturmaya devam edebilir ve her hangi bir isnadı değistirebilir veya geri çekebilir. İlgili kimse, suçlamalara (isnatlara) yapılacak her hangi bir değisikten veya geri çekmeden, durusmadan önce makul bir zamanda haberdar edilmelidir. Suçlamaların geri çekilmesi durumunda, Savcı Ön-Yargılama Kurulunu geri çekme nedenleri konusunda haberdar edecektir.
5- Durusmada, Savcı her bir suçlamayı, kisinin isnat edilen suçu islediğine kanaat getirmek için önemli nedenler olusturacak yeterli delillerle destekleyecektir. Savcı belgesel veya hazır delillere dayanabilir ve mahkeme sırasında tanıklık etmesi beklenecek sahitler çağırmak zorunda değildir.
6- Durusmada, ilgili kisi:
a) Suçlamalara karsı çıkabilir;
b) Savcının sunduğu delillere itiraz edebilir;
c) Deliller sunabilir.
7- Ön-Yargılama Kurulu, durusmaya dayanarak, ilgili kimsenin isnat edilen her biri suçu isleyip islemediğine kanaat getirmek için yeterli nedenler olusturacak yeterli delil olup olmadığına karar verecektir. Bu karara dayanarak, Ön-Yargılama Kurulu:
a) Suçlamalara iliskin olarak yeterince delil bulunduğuna karar verecek bunları teyit edecek ve teyit edilen isnatlar üzerine ilgili kimseyi Mahkeme Kuruluna teslim edecektir,
b) Suçlamalara iliskin olarak yeterince delil bulunmadığı kararı vererek bu isnatları teyit etmeyecektir;
c) Durusmayı baska bir zamana bırakarak, Savcıdan sunları değerlendirmesini isteyecektir;
i) Belli bir isnada iliskin olarak daha fazla delil sunmasını veya daha fazla sorusturma yapmasını; veya
ii) Sunulan delilin Mahkemenin yargı yetkisi içinde baska bir suç olusturduğundan dolayı suçlamayı değistirmeyi.
8- Ön-Yargılama Kurulu bir suçlamayı teyit etmeyi reddettiğinde, Savcının, eğer istek ek delillerle desteklenirse, daha sonra onun teyit edilmesini istemesine engel olmayacaktır.
9- Suçlamalar teyit edildikten sonra ve mahkeme baslamadan önce, Savcı, Ön-Yargılama Kurulunun izniyle ve suçlanan kisiye haberdar ettikten sonra, suçlamaları değistirebilir. Eğer Savcı ek suçlamalar eklemek isterse veya daha ciddi isnatları değistirmek isterse, bu maddeye göre bu isnatları teyit etmek üzere bir durusma yapılması gerekir. Mahkemenin baslamasından sonra, savcı, Ön-Yargılama Kurulunun izniyle, suçlamaları geri alabilir.
10- Ön-Yargılama Kurulunca teyit edilmemis veya Savcı tarafından geri alınmıs her hangi bir suçlamaya iliskin olarak daha önce çıkarılmıs bir müzekkerenin yürürlüğü sona erecektir.
Suçlamalar bu maddeye uygun olarak teyit edilir edilmez, Baskanlık, paragraf 8 ve madde 64, paragraf 4'e tabi olarak daha sonraki muamelelerin yürütülmesinden sorumlu olacak ve ilgili olan Ön-yargılama Kurulunun her hangi bir görevini yerine getirebilecek ve bu muamelelerin uygulanması yeteneğine sahip, bir Dava Kurulu olusturacaktır.
KISIM 6
DURUsMA
Madde 62
Durusmanın Yeri
Aksine karar verilmedikçe, durusmanın yapılacağı yer Mahkemenin bulunduğu yerdir.
Madde 63
Sanığın varlığında durusma
1- Sanık durusma sırasında mahkemede hazır bulunmalıdır.
2- Durusmada hazır bulunan sanık eğer mahkemenin huzurunu bozmaya devam ederse, mahkeme baskanı sanığın durusma salonu dısına çıkarılmasına karar verir ve eğer gerekirse iletisim teknolojisini kullanarak talimatla ifadesini alabilir. Ancak bu uygulama mantıki diğer bütün alternatif yolların yetersiz kalması ve gerçekten ihtiyaç duyulması gibi istisnai durumlarda uygulanabilir.
Madde 64
Durusma Kurulunun Yetki ve Fonksiyonları
1- Bu maddede belirtilen Durusma Kurulunun yetki ve fonksiyonları bu Statü ve Muhakeme Usul ve Delil Kuralları uyarınca kullanılır.
2- Durusma Kurulu, durusmanın adil ve acele olmasını, sanığın tüm yasal haklarına saygı gösterilmesini ve mağdur ve sahitlerin korunmasını temin eder.
3- Bu Statüye göre bir davanın yargılaması tespit edildikten sonra, dava ile ilgilenen Durusma kurulu:
a) Taraflar ile görüserek yargılamanın adil ve acele bir sekilde yapılmasını kolaylastıracak bir usulü kabul eder.
b) Durusmada kullanılacak lisan ve lisanlar hakkında karar verir; ve
c) Bu statünün ilgili hükümleri saklı kalmak sartıyla, daha önce açıklanmamıs bilgi ve belgelerin, durusma baslamadan yargılamaya hazırlanmak için yeterli bir süre öncesinden açıklanmasını temin eder.
4- Durusma Kurulu daha etkin ve fonksiyonel bir yargılama için eğer gerekli ise, ön hazırlık konularını Ön-Yargılama Kuruluna veya Ön-Yargılama Bölümünden uygun olan bir diğer hakime gönderebilir.
5- Durusma Kurulu taraflara bildirdikten sonra eğer uygun olarsa, birden fazla sanık hakkındaki cezalara iliskin olarak birlesme ve kesilme talimatı verebilir.
6- Durusma öncesi ve durusma sırasında görevinin ifa ederken Durusma Kurulu eğer gerekli görürse:
a) Madde 61 paragraf 11 de belirtilen Ön-Yargılama Kurulunun herhangi bir fonksiyonunu icra edebilir;
b) sahitlerin gelmesini ve sahitlik yapmalarını ve belgelerin ve diğer delillerin elde edilerek hazırlanmasını, eğer gerekli ise bu Statüde belirtildiği sekilde Devletlerin yardımını isteyebilir;
c) Gizli bilgilerin korunmasını temin eder;
d) Taraflarca durusma sırasında sunulan ve daha önce toplanan delillere ek olarak yeni delillerin sunulmasını emreder;
e) Sanık, sahitler ve mağdurların güvenliğini temin eder; ve
f) Diğer tüm ilgili konularda karar verir.
7- Durusma kamuya açık olarak yapılır. Ancak Mahkeme Kurulu 68. maddede belirtilen amaçlar dahilinde veya delilde gizli ve hassas bilgilerin verileceği gibi bazı özel durumlarda belirli islemlerin gizli oturumda yapılmasını gerektirdiğine karar verebilir.
8- a) Durusmanın baslangıcında Mahkeme Kurulu daha önce Ön-Yargılama Kurulu tarafından doğrulanan cezayı sanığa okur. Mahkeme Kurulu, sanığın cezasının mahiyeti hakkında yeterli bilgiye sahip olduğu konusunda emin olur. Sanığa 65. maddeye göre suçu kabul etmesi veya reddetmesi konusunda imkan tanır.
b) Durusma sırasında yargılamayı yöneten hakim, yargılamanın tarafsız ve adil bir sekilde yapılması da dahil olmak üzere yargılama ile ilgili emirler verebilir. Durusmayı yöneten hakimin emirleri gereğince taraflar bu Statü hükümleri muvacehesinde delil sunabilirler.
9- Mahkeme Meclisi, inter alia, re'sen veya bir tarafın basvurusu üzerine;
a) Delillerin kabul edilebilir olduğuna veya ilgili olduğuna karar verebilir; ve
b) Durusma sırasında düzenin sağlanabilmesi için gereken tüm önlemleri alır.
10- Mahkeme Kurulu, yargılama islemlerini doğru bir sekilde gösteren durusma kayıtlarının yapılmasını ve bunların Kalemde korunmasını sağlar.
Madde 65
Suçun Kabulünün Usulleri
1- 64. Maddenin 8 (a) paragrafı uyarınca sanık suçu kabul etmisse Durusma Kurulu su konularda karar verir:
a) Sanığın suçu kabul etmesinin mahiyetini ve bunun sonuçlarını anlayıp anlamadığını;
b) Suçu kabul etme isleminin savunma avukatına danısıldıktan sonra kendi isteği ile yapılıp yapılmadığı; ve
c) Suçu kabul etme islemi sunları içeren davanın konusu olaylar tarafından desteklenmeli;
i) Savcı tarafından getirilen cezalar ve bunların sanık tarafından kabulü;
ii) Sanığın kabul ettiği ve Savcı tarafından sunulan ve suçu tamamlayan her türlü materyal, ve
iii) sahitlerin ifadeleri gibi Savcı veya sanık tarafından sunulan her türlü deliller.
2- Eğer Mahkeme Kurulu 1. paragrafta belirtilen hususların yerine geldiğine kani olursa, sunulan ek deliller ile birlikte suçun kabulünü, ilgili suçun ispatı için gerekli tüm olguları değerlendirir ve sanığı o suçtan dolayı mahkum edebilir.
3- Eğer Mahkeme Kurulu 1. paragrafta belirtilen hususların yerine geldiğine kani olmazsa, suçun kabulü islemini yapılmamıs gibi kabul ederek bu Statüde belirtilen normal yargılama prosedürüne devam eder veya davayı baska bir Mahkeme Kuruluna havale eder.
4- Eğer Mahkeme Kurulu adaletin sağlanması ve mağdurların menfaatlerinin tam olarak korunabilmesi için dava konusu olayların daha detaylı sunulması gerektiği görüsünde iseler, Mahkeme Kurulu;
a) Savcıdan sahitlerin ifadeleri dahil olmak üzere ek deliller sunmasını; veya
b) Yargılamanın bu Statünün gereği normal prosedürü gereği devam etmesini emreder. Bu durumda suçun kabulü islemini yapılmamıs gibi kabul ederek davayı baska bir Mahkeme Kuruluna havale eder.
5- Savcı ile avukat arasında cezaların değisikliği konusunda yapılan tartısmalar, suçun kabul edilmesi veya verilecek ceza Mahkemeyi bağlamaz.
Madde 66
Masumluk Karinesi
1- Herkes uygulanan hukuka göre suçlu olduğu sabit oluncaya kadar masum sayılır.
2- Sanığın suçlu olduğunu ispat etme yükü Savcıdadır.
3- Sanığı mahkum etmek için Mahkeme, hiçbir süpheye mahal kalmayacak sekilde sanığın suçlu olduğu konusunda ikna edilmelidir.
Madde 67
Sanığın Hakları
1- Cezaya karar verilmesi asamasında sanık bu Statü hükümleri uyarınca kamuya açık bir yargılama hakkına, tarafsız olarak yapılan bir yargılamaya ve su konularda tam esitlik halinde minimum garantiye sahip olmalıdır:
a) Cezanın mahiyeti, nedeni ve içeriği konusunda tüm ayrıntılarıyla tam olarak anlayabileceği ve yazabileceği bir dilde acilen bilgilendirilmeli;
b) Kendi isteği ile seçeceği bir avukat ile serbestçe görüsmesi ve savunmasını hazırlamak için gerekli zaman ve imkanın tanınması;
c) Yersiz gecikmeler olmaksızın muhakeme edilmesi;
d) 63. Maddenin 2. paragrafı uyarınca durusmada hazır bulunabilme, savunmayı birey olarak yapmak veya sanığın isteği doğrultusunda yasal yardım vasıtasıyla yapmak, bilgilendirmek, eğer sanık yasal yardıma sahip değilse veya (eğer sanığın yeterli ödeme gücü yoksa) adaletin gereği olarak Mahkeme tarafından kendisine ücretsiz olarak yasal yardım yapılmıssa;
e) Sanığın kendisi aleyhine olan sahitleri incelemesi veya sanıkların onu incelediği sartlarda onun adına da sahitlerin incelemesi için sahitlerin katılımının sağlanması. Sanığın ayrıca bu Statü uyarınca kabul edilen diğer delilleri sunmasına ve savunmaları yapmasına izin verilmesi;
f) Eğer mahkemeye sanığın tam olarak konustuğu ve anladığı bir dilden farklı bir dilde bir belge sunulmussa veya bir yargılama yapılmıssa adaletin sağlanmasını temin açısından sanığa herhangi bir ücrete tabi olmadan yetkili bir tercüman temin edilmesi.
g) Suçunu itiraf etmeye veya kanıtlamaya ve sessiz kalmaya, bu sessiz kalıs onun suçlu veya masum olduğu konusunda nazarı itibara alınmadıkça, zorlanmamalıdır:
h) Savunmasında yemin ettirilmeden yazılı veya sözlü ifadesinin alınması; ve
i) İspat yükünün geri dönerek sanığa yükletilmemesi ve yanlıs olduğunun kanıtlanması yükünün sanığa yükletilmemesi gerekir.
2- Bu Statüde belirtilen diğer ifsaatlara ek olarak, Savcı, kendi elinde veya kontrolünde bulunan ve sanığın masumiyetini gösteren veya gösterebilecek olan veya sanığın suçunu azaltacak olan veya kovusturmaya neden olan delillerin sağlamlığını sarsacak savunma delillerini uygun olan en kısa süre içinde açıklamak zorundadır. Bu Maddenin uygulanmasında süpheye düsülecek olursa Mahkeme karar verecektir.
Madde 68
sahitlerin ve Mağdurların Korunması ve Bunların Yargılamaya Katılması
1- Mahkeme sahit ve kurbanların güvenliğinin, fiziki ve psikolojik sağlıklarını, selametlerini, seref ve özel hayatlarını korumaya yönelik gerekli önlemleri alır. Bunu yaparken Mahkeme yas, 2. Madde 3. paragrafta belirtildiği sekliyle cinsiyet, sağlık, suçun mahiyeti, özellikle fakat onunla sınırlı olmamak sartıyla, suçun seks amaçlı siddet seklinde islenmesi durumunda ve çocuklara karsı veya cinsel siddet içermesi gibi tüm ilgili faktörleri göz önüne alır. Savcı bu faktörleri özellikle kavusturmaya ve arastırmayı yaparken göz önüne alır. Ancak bu kararlar sanığa zararlı olacak hakları ile bağdasmayacak sekilde ve adil ve tarafsız yargılamaya aykırı olacak biçimde alınamaz.
2- 67. Maddede belirtilen kamuya açık yargılama ilkesinin bir istisnası olarak, Mahkeme Kurulu sanığı, sahitleri ve mağdurları korumak amacıyla durusmanın bir kısmının kamera ile çekilmesine veya delillerin sunulmasında elektronik ve diğer aletlerin kullanılmasına izin verebilir. Bu kararlar özellikle seks amaçlı siddetin mağdurlarında veya bir çocuğun mağdur veya sahit olduğu durumlarda aksi Mahkeme tarafından belirtilmedikçe tüm özellikle kurban ve sahitlerin görüsleri alındıktan sonra uygulanır.
3- Mağdurların sahsi çıkarlarının etkilenmesi durumlarında, Mahkeme sanığa zararlı ve haklarına ters düsmedikçe, adil ve tarafsız yargılamaya neden olmadığı sürece, mağdurların görüslerinin yargılama sırasında Mahkeme tarafından uygun olup olmadığına karar verilmesi için açıklanmasına izin verebilir. Bu görüs ve düsünceler eğer Mahkeme uygun görürse Delil ve Usul Kurallarına uygun olarak yasal temsilciler vasıtasıyla açıklanabilir.
4- Mağdurlar ve sahitler Birliği, Mahkeme ve Savcıya gerekli koruyucu kurallar, güvenlik önlemleri, danısma ve yardım konusunda 43. Maddenin 6. paragrafında belirtildiği sekilde tavsiyelerde bulunabilir.
5- Bu Statüye göre bilgi ve delillerin açıklanması sahidin ve ailesinin güvenliği açısından büyük tehlikeler olusturacak ise, Savcı durusma baslamadan evvel yapmıs olduğu islemlerde bu delil ve bilgiler yerine sadece onların özetlerini açıklayabilir. Ancak bu kararlar sanığa zararlı olacak biçimde alınmamalıdır.
6- Herhangi bir devlet kendi memurları ve ajanlarının korunması ve gizli ve önemli bilgilerin korunması için gerekli önlemlerin alınması konusunda basvuruda bulunabilir.
Madde 69
Delil
1- sahitliğe baslamadan önce her sahit Usul ve Delil Kurallarına uygun olarak, kendisi tarafından verilecek olan delillerin doğru olacağı konusunda söz verirler.
2- Usul ve Delil Kurallarının 68. Maddesi hariç, durusmada yapılacak olan sahitlikler bizzat sahsi olarak yapılmalıdır. Mahkeme sahidin sahitliğini sözlü sekilde video ve audio teknolojisi vasıtasıyla kaydedilmesine ve bu Statü gereği ve Usul ve Delil Kuralları uyarınca belgelerin sunulmasını ve el yazması ile sahitlik yapılmasını kabul eder. Ancak bu kararlar sanığa zararlı olacak hakları ile bağdasmayacak sekilde alınmayacaktır.
3- Taraflar 64. maddeye uygun olarak dava ile ilgili deliller sunabilirler. Mahkeme doğrunun tespiti için gerekli gördüğü tüm delillerin sunulmasını isteme yetkisine sahiptir.
4- Mahkeme herhangi bir delilin geçerli veya ilgisiz olup olmadığı konusunda karar verirken doğruluğunun değeri konusunda ve bu delilin adil yargılamaya engel olabileceğine sahidin sahitliğinin adil gelisimine iliskin önyargıları Delil ve Usul Kuralları gereğince nazarı dikkate alır.
5- Mahkeme Usul ve Delil Kurallarında belirtildiği sekilde gizlilik ve özel haklara saygı gösterir.
6- Mahkeme kamuoyu tarafından bilinen bilgilere iliskin olarak delil istemez ancak onlardan yargısal notlar çıkarır.
7- Bu Kanun hükümlerinin veya kabul edilen uluslararası insan haklarının ihlali vasıtasıyla elde edilen deliller delil olarak kabul edilemez, eğer;
a) Eğer ihlal delilin güvenirliliği konusunda ciddi süphelere neden olmussa; ve
b) Delilin kabulü yargılamaya çok ters düsecek ve yargılamanın bütünlüğüne ciddi sekilde zarar verecek ise delil olarak kabul edilemez.
8- Mahkeme bir Devlet tarafından elde edilen herhangi bir delilin geçerli veya ilgisiz olup olmadığı konusunda karar verirken, o Devlet hukukunun uygulanması konusunda karar veremez.
Madde 70
Mahkeme İdaresine Karsı İslenen Suçlar
1- Mahkeme asağıdaki durumlarda kasti olarak islenmesi kaydı ile kendi Mahkeme idaresine karsı islenen suçlarda yargı yetkisine haizdir:
a) 69. maddenin 1. paragrafına göre doğru söylemekle yükümlü olduğu halde yalan sahitlik yapma;
b) Bir tarafın sahte veya yanlıs olduğunu bildiği delili sunması;
c) Bir sahidi rüsvet vererek etkilemek, veya sahitlik etmesini yapmasını veya durusmaya katılmasını engellemek veya karısmak, delillerin toplanmasına engel olmak,
d) Mahkemede çalısan bir memurun görevini yapmasına veya tam olarak yapmasına engel olmak, bu amaçla gözdağı vermek veya rüsvet vermek suretiyle etkilemek,
e) Mahkemede görevini yerine getiren bir memura veya bir baska herhangi bir memura misillemede bulunmak,
f) Görevi ile ilgili olarak bir Mahkeme görevlisinin rüsvet alması veya istemesi.
2- Bu maddede belirtilen suçların islenmesi durumunda Mahkemenin yargı yetkisini kullanırken takip edeceği ilke ve usuller Delil ve Usul Kurallarında belirtilen kurallardır. Bu madde uyarınca Mahkemenin yargılama usulleri ile ilgili olarak uluslararası isbirliği yapmasını kosulları isbirliği talep edilen Devletin ulusal hukuk sistemine göre belirlenir.
3- Mahkumiyete kararı verildiği durumlarda Mahkeme 5 yılı geçmemek sartıyla hapis cezası ve Delil ve Usul Kuralları uyarınca para cezası veya her ikisine hükmedebilir.
4- a) Her Üye Devlet, ceza hukuklarını mahkeme idaresine, onun yargılama prosedürüne ve arastırma yetkisinin bütünlüğüne karsı kendi ülkesinde veya kendi vatandasları tarafından islenen suçları da kapsayacak sekilde düzenler.
b) Mahkemenin talebi üzerine, ne zaman gerekli görürse, Üye Devlet kovusturma için davayı yetkili organlarına gönderebilir. Bu organlar davaları dikkatlice inceler ve etkin olarak idare edilebilmesi için gerekli tüm imkanları hazırlar.
Madde 71
Mahkeme Huzurunda Yapılan Kötü Davranısın Müeyyideleri
1- Mahkeme, yargılama sırasında Mahkemenin huzurunu bozma ve mahkeme tarafından verilen geçici veya sürekli olarak mahkeme salonunda çıkarma veya Delil ve Usul Kuralları gereğince verilen para cezası ve diğer kurallar gibi, hapis cezası dısındaki idari emirleri kasti olarak yerine getirilmesini reddetme seklindeki kötü davranıs sergileyen kisileri cezalandırır.
2- 1. paragrafta açıklanan önlemlerin uygulanmasını düzenleyen usuller Usul ve Delil Kurallarında belirtilen kurallardır.
Madde 72
Ulusal Güvenlik Bilgilerinin Korunması
1- Bu Madde herhangi bir bilgi veya belgenin açıklanmasının bir Devlet tarafından ulusal güvenliğine zarar vereceği kanaatinde olduğu durumlarda uygulanır. Bu durumlar, 56. Maddenin 2. ve 3. paragrafları, 61. Maddenin 3. paragrafı, 64. maddenin 3. paragrafı, 67. maddenin 2. paragrafı, 68. maddenin 6. paragrafı, 87. maddenin 6. paragrafı ve 93. maddede belirtilen halleri ve yargılamanın diğer safhalarında ortaya çıkabilecek olan bu nitelikteki diğer açıklamaları da kapsar.
2- Bu madde aynı zamanda, kendisinden Mahkeme tarafından bilgi ve belgeyi açıklaması istenen bir kisinin bu bilgi ve belgeleri açıklamaktan Devletin ulusal güvenliğinin zedeleneceği gerekçesiyle kaçınması ve bu gerekçenin söz konusu Devlet tarafından da onaylanması durumunda da uygulanır.
3- Bu maddede belirtilen hiçbir hüküm 54. maddenin 3 (c) ve (f) bentlerinde veya 73. maddede belirtilen gizlilik sartlarına hiçbir sekilde zarar veremez.
4- Bir devlet yargılamanın herhangi bir safhasında kendi ulusal güvenliğine zarar verecek bir bilgi veya belgenin açıklanacağını veya yüksek açıklanma ihtimali öğrenirse, bu Devlet bu madde uyarınca müdahalede bulunarak bir karar çıkarılmasını sağlama hakkına sahiptir.
5- Açıklanacak olan bilgi veya belgenin kendi ulusal çıkarlarına zarar vereceğini görüsünde olan Devlet tüm gerekli islemleri yaparak, Savcı, Ön Yargılama Kurulu ve Mahkeme Kurulu ile birlikte çalısarak meselenin isbirliği içinde çözümlenmesine çalısır. Devlet tarafından yapılacak olan silemler sunları kapsar:
a) Talebin değistirilmesi veya açıklanması;
b) İstenen bilgi veya belgenin ilgili olup olmadığı konusunda Mahkeme tarafından karar verilmesi, veya ilgili olarak kabul edilen bilgi veya belgenin talep edilen devlet dısında baska bir kaynaktan elde edildiği konusunda karar verilmesi;
c) Bilgi veya delili bir baska kaynaktan veya farklı bir biçimde elde edilmesi:
d) Diğer seylerin yanında, bilgi ve belgenin özetleri veya düzeltmeleri, açıklamanın sınırları, kamera veya tek taraflı yargılamalar veya bu Statü ve Kurallar gereğince izin verilen diğer koruyucu önlemlerde, yardımın hangi sartlarda verileceği konusunda bir anlasma yapılması.
6- Meseleyi isbirliği halinde çözmek için gerekli tüm islemler yapıldıktan sonra Devlet hala açıklanacak olan bilgi ve belgenin kendi ulusal güvenlik çıkarlarına zarar vermeden açıklanmasının mümkün olmadığı görüsünde ise, bu karar ulasmasındaki spesifik nedenleri eğer bunları açıklamak bizzat ulusal güvenliğe zarar vermiyorsa savcı veya Mahkemeye bildirir.
7- Bundan sonra Mahkeme delilin sanığın suçlu veya masum olduğunun ispatının tespiti için ilgili ve gerekli görürse su islemleri yapar:
a) Bilgi veya belgenin açıklanması talebi 9. Kısım uyarınca 2. paragrafta belirtildiği sekilde isbirliği için istenmisse ve Devlet 93. maddenin 4. paragrafı uyarınca talebi reddetmisse:
i) Mahkeme alt paragraf 7 (a) (ii) de belirtilen son karara ulasmadan önce Devlet'in temsilcilerinin görüslerini alabilmek için bir daha danısma (konsültasyon) yapılmasını ister. Eğer uygun olursa bu (danısmada) tek taraflı olarak veya kamera ile oturum yapılabilir.
ii) Mahkeme davanın sartlarına göre 93. maddenin 4. paragrafı uyarınca davayı sonuçlandırırken, eğer talep edilen Devlet bu Statü hükümleri çerçevesinde yapması gereken yükümlülükleri yerine getirmiyorsa Mahkeme 87. maddenin 7. paragrafı uyarınca, karar için gerekçelerini açıklar; ve
iii) Mahkeme sanığın durusmasında sartlar uygun ise olayın gerçeklestiği veya gerçeklesmediği yönünde bir sonuç çıkarabilir; ve
b) Tüm diğer durumlarda;
i) açıklanmasını emredebilir;veya
ii) (Bilgi ve belgenin) Açıklanmasını emretmediği sürece Mahkeme sanığın durusmasında sartlar uygun ise olayın gerçeklestiği veya gerçeklesmediği yönünde bir sonuç çıkarabilir.
Madde 73
Üçüncü Kisinin Bilgi ve Belgeleri
Eğer bir Üye Devletten Mahkeme tarafından kendi kontrolü altında veya nezaretinde ve denetiminde olan bir bilgi veya belgeyi sunması istenirse, ve bu bilgi ve belge kendisine bir Devlet, hükümetler arası bir organizasyon veya uluslararası bir organizasyon tarafından gizli olarak verilmis ise bu durumda bilgi ve belgeyi açıklamak için bilgi ve belgenin kaynağının onayı alınması gerekir.
Eğer bilgi ve belgenin kaynağı bir Üye Devlet ise, ya bilgi ve belgenin açıklanmasına onay verir ya da 72. madde uyarınca açıklama meselesini Mahkeme ile çözme yükümlülüğü altına girer.
Eğer bilgi ve belgenin kaynağı bir Üye Devlet değil ve açıklanmasına onay vermiyorsa bu durumda bilgi ve belgenin talep edildiği Devlet bu bilgi ve belgeyi daha önceki bir gizlilik yükümünden dolayı açıklayamadığını Mahkemeye bildirir.
Madde 74
Karar Vermek İçin Gereken sartlar
1- Mahkeme Kurulu'nun tüm hakimleri durusmanın her safhasında ve tartısmalar boyunca hazır bulunmak zorundadırlar. Baskanlık, her davada ayrı ayrı bir veya birden fazla hakimi görevlendirir ve bunlar durusmanın tüm safhalarında hazır bulunurlar, eğer bu hakimlerden biri Mahkeme Kuruluna katılamazsa baskanlık bir baska hakimle bunu değistirebilir.
2- Mahkeme Kurulu'nun kararı tüm yargılama prosedürüne ve delillerin değerlendirilmesine dayanır. Karar cezalarda ve üzerinde değisiklik yapılan cezalarda belirtilen olaylar ve durumları asamaz. Mahkeme kararını sadece yargılama sırasında kendisine sunulan ve üzerinde tartısmalar yapılan delillere dayandırabilir.
3- Hakimler karar alırken oybirliği ile karar almaya çalısırlar, eğer oybirliği sağlanamazsa karar oy çokluğu ile alınır.
4- Mahkeme Kurulu tartısmaları gizli kalır.
5- Karar yazılı olarak açıklanır ve Mahkeme Kurulu'nun delil ve sonuçlara iliskin bulguları gerekçeli ve tam olarak belirtilir. Mahkeme Kurulu bir karar yayınlar. Mahkeme Kurulunda karar oybirliği ile alınmadıkça, azınlık ve çoğunluk görüsleri kararda belirtilecektir. Karar veya bir özeti herkese açık olarak dağıtılacaktır.
Madde 75
Mağdurun Zararının Giderilmesi
1- Mahkeme, mağduriyetin giderilmesine yönelik olarak eski durumun tesisi, tazminat ve hakların iadesi konularını da içerecek sekilde prensipler belirler. Bu bağlamda, Mahkeme hem talep üzerine hem de istisnai durumlarda re'sen harekete geçerek, zararın, kaybın ve yaralanmanın kapsam ve muhtevasını belirler ve hangi prensipler dahilinde hareket ettiğini açıklar.
2- Mahkeme doğrudan, mahkum olan kisiyi mağdurun zararının giderilmesi bakımından eski durumun sağlanması, tazminat ve hakların iadesine hükmedebilir. Mahkeme mağduriyetin giderilmesi için 79. Maddede belirtilen Vakıf Fonu'ndan yardım yapılmasını emredebilir.
3- Bu Madde gereğince bir emir vermeden önce Mahkeme, mağdur ve mahkumu veya bunların temsilcilerini, diğer ilgili kisileri ve ilgili Devletleri (görüslerini bildirmek) için davet eder.
4- Mahkemenin yargı yetkisi dahilinde bir kisi bir suçtan mahkum olduktan sonra bu madde gereğince yetkisini kullanan Mahkeme, bu madde hükmünün uygulanması veya bir emir verilmesi için 93. Maddenin 1. paragrafındaki kuralları uygulamak zorundadır.
5- Eğer 109. madde hükmü bu maddeye uygulanabiliyorsa Üye Devlet bu Madde uyarınca alınan kararı uygulamalıdır.
6- Bu Madde ulusal ve uluslararası hukuk tarafından korunan bir mağdurun haklarına hiçbir sekilde zarar veremez.
Madde 76
Cezalandırma
1- Mahkumiyet kararı verildiğinde, Mahkeme Kurulu verilecek münasip bir cezayı değerlendirir ve bunu yaparken cezaya iliskin olarak yargılama sırasında sunulan delilleri göz önünde bulundurur.
2- 65. Maddenin uygulandığı durumlar hariç ve yargılamanın, henüz tamamlanmadığı Mahkeme Kurulu re'sen veya Savcı ve sanığın talebi üzerine cezaya iliskin herhangi bir ek delil sunulması için Delil ve Usul Kurallarına uygun olarak yeni bir oturum yapabilir.
3- İkinci paragrafın uygulandığı durumlarda, 75. madde uyarınca belirtilen temsilciler ikinci paragrafta belirtilen yeni oturum ve ek oturumlarda dinlenebilir.
4- Bu ceza aleni olarak ve eğer mümkün ise sanığın huzurunda ilan edilmelidir.
KISIM 7
CEZALAR
Madde 77
Uygulanacak Cezalar
1- 110. Madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, mahkeme bu Statünün 5. Maddesi gereğince bir suçtan mahkum olan kisiye asağıdaki cezaları verebilir.
a) Maksimum 30 yılı geçmeyecek sekilde belirli bir süre hapis cezası, veya
b) Mahkumun bireysel sartları ve suçun asırı ağırlığı haklı gösterirse ömür boyu hapis cezası,
2- Mahkeme hapis cezasına ek olarak sunlara hükmedebilir:
a) Delil ve Usul Kurallarında belirtilen kriterler ölçüsünde para cezasına,
b) Üçüncü kisilerin iyi niyetlerine herhangi bir zarar vermeksizin suç dolayısıyla doğrudan veya dolaylı olarak elde edilen mal ve değerlere el koyulur.
Madde 78
Cezanın Tespit Edilmesi
1- Mahkeme cezayı tespit ederken Usul ve Delil Kurallarına uygun olarak suçun ağırlığı ve mahkumun bireysel sartları gibi faktörleri hesaba katar.
2- Hapis cezası verilmesi durumunda, Mahkeme emri ile geçirilen tutukluluk süresini verilen hapis cezası süresinden düser. Mahkeme ayrıca, suçun mahiyeti ile ilgili olarak baska bir sekilde geçirilen bir tutukluluk hali olmussa bu süreyi de hapis cezasından düser.
3- Eğer bir kisi birden fazla suçtan dolayı cezalandırılmıs ise mahkeme her suç için belirlenen cezayı ve birlesik toplam cezayı ilan eder. Bu süre (birlesik toplam süre) tek olarak bir suçtan dolayı belirtilen en yüksek cezadan az olamaz ve 30 yılı geçen veya 77. madde 1 (b) paragrafı gereğince verilen ömür boyu hapis cezasını geçemez.
Madde 79
Vakıf Fonu
1- Mahkemenin yargı yetkisi içindeki suçlardan mağdur olan kisi ve aileleri yararına Üye Devletler meclisi kararı ile bir Vakıf Fonu kurulur.
2- Mahkeme para cezaları ve mahkumlardan el konulan değerlerden elde edilen gelirlerin bir karar ile Vakıf Fonuna aktarılmasını emredebilir.
3- Vakıf fonu Üye Devletler Meclisi tarafından belirlenecek kriterler çerçevesinde yönetilir.
Madde 80
Ulusal Cezaların ve Ulusal Hukukların Uygulanmasına Zarar Verilmemesi
Statünün bu bölümündeki hiçbir hüküm ne ulusal hukuklar tarafından belirlenen cezaların uygulanmasını ne de bu bölümde ceza olarak belirlenmeyen uygulanmasını etkiler.
KISIM 8
TEMYİZ VE DÜZELTME
Madde 81
Beraat, Mahkumiyet ve Ceza Kararlarının Temyizi
1- 74. Madde uyarınca alınan bir karar Delil ve Usul Kurallarına uygun olarak su sekilde temyiz edilebilir:
a) Savcı su nedenlere dayanarak temyiz edebilir:
i) Yargılama hatası,
ii) Olaylarda hata,
iii) Hukukta hata;
b) Mahkum olan kisi bizzat veya onun adına savcı su durumlarda temyiz edebilir:
i) Yargılama hatası,
ii) Olaylarda hata,
iii) Hukukta hata; veya,
iv) Yargılama ve kararın adil bir sekilde yapıldığının ve güvenilirliğinin etkilendiği durumlarda.
2- a) Suç ve ceza arasında bir orantısızlık var ise bu durumda Delil ve Usul Kuralları uyarınca Savcı veya mahkum olan kisi verilen cezayı temyiz edebilir,
b) Temyiz üzerine Mahkeme eğer mahkumiyetin tümünün veya bir bölümünün iptalini gerektirecek sebepler olduğu kanaatine varırsa 81. maddenin 1 (a) veya (b) bentleri uyarınca Savcı ve mahkum olan kisiyi gerekçelerini bildirmeye davet eder ve gerekirse 83. maddeye göre bir karar ile mahkumiyeti kaldırır.
c) Aynı yöntem sadece mahkumiyet kararının temyiz edildiği ve Mahkeme'nin 2 (a) paragrafı uyarınca cezayı hafifletici nedenler olduğu kanısına varması durumunda da uygulanır.
3- a) Temyiz süresince Mahkeme aksi bir hüküm vermedikçe mahkum cezaevinde tutulmaya devam eder.
b) Mahkumun tutukluluk halinde geçirdiği süre verilen hapis cezasını geçmisse Savcının da kararı temyiz etmesi durumunda asağıdaki alt paragraf (c) hükmü saklı kalmak sartıyla mahkum bırakılır.
c) Beraat halinde mahkum asağıdaki hükümler saklı kalmak kaydıyla hemen bırakılır:
i) Bazı özel sartlar altında diğer nedenler hariç islenen suçun ağır bir suç olması temyizde basarılı olma ihtimalinin yüksek olması ve ciddi firar etme tehlikesinin bulunması halinde Mahkeme Kurulu Savcının talebi üzerine temyiz süresince mahkumun tutukluluk halinin devamına karar verebilir;
ii) Alt paragraf (c) (i) hükmü gereği olarak Mahkeme Kurulu tarafından alınan bir karara Delil ve Usul Kuralları gereğince itiraz edilebilir.
4- 3 (a) ve (b) madde hükümleri saklı kalmak sartıyla bir kararın veya cezanın yerine getirilmesi temyiz için verilen süre ve temyiz prosedürü boyunca askıya alınır.
Madde 82
Diğer Kararların Temyizi
1- Delil ve Usul Kuralları gereği olarak her iki taraf da asağıdaki su kararları temyiz itiraz edebilir.
a) Kabule ve yargı yetkisine iliskin olarak verilen bir karar;
b) Tutuklanan veya hakkında arastırma yapılan bir kisinin salınmasına veya salınmasının engellenmesi hakkında verilen bir karar;
c) 56. maddenin 3. paragrafı uyarınca ön Yargılama Kurulunun kendi inisiyatifiyle almıs olduğu
d) Yargılamanın adil ve süratli bir sekilde yapılmasını veya yargılamanın sonucunu çok ciddi olarak etkileyebilecek olan bir karar veya Mahkeme veya Ön yargılama Kurulu'nun, Temyiz kurulunun yargılamayı önemli sekilde ilerleteceği düsüncesiyle almıs oldukları bir resmi karar.
2- Ön Yargılama Kurulu tarafından 57. maddenin 3 (d) paragrafı uyarınca alınan kararlara karsı ilgili Devlet ve/veya Savcı Ön Yargılama Kurulunun izni ile temyiz edebilir. Temyiz talebi ivedi ile görüsülür.
3- Delil ve Usul Kurallarına uygun bir talep üzerine Temyiz Kurulu tarafından verilen bir emir olmadıkça temyiz talebi kendiliğinden hükmü ertelemez.
4- Mağdurların ve mahkumun yasal temsilcileri ile 73. madde uyarınca verilen karardan olumsuz olarak etkilenen ve (dava konusu) mala iyi niyetle sahip olan üçüncü kisiler tazminata iliskin emirlere Usul ve Delil kurallarında belirtildiği sekliyle temyiz edebilirler.
Madde 83
Temyiz usulleri
1- Madde ve 81. Maddede belirtilen usuller bakımından Temyiz Kurulu Mahkeme Kurulu'nun sahip olduğu tüm yetkilere sahiptir.
2- Eğer Temyiz Kurulu temyiz usullerinin cezanın veya kararın güvenirliliğini etkileyecek bir sekilde, haksız olarak yapıldığı kararına varırsa veya itiraz edilen karar veya cezanın olaylardaki hatadan, yargılama ve hukuki bir hatadan dolayı ciddi sekilde etkilendiği düsüncesinde ise :
a) Karar veya cezayı geri çevirir veya düzeltir; veya
b) Farklı bir Mahkeme önünde yeni bir durusmaya karar verebilir.
Bu amaçlarla, Temyiz Kurul davayı gönderen Mahkeme Kuruluna konuyu inceleyip uygun bir rapor hazırlaması için iade eder veya kendisi karar vermek için delilleri toplar. Karar veya ceza sadece mahkum olan kisi veya onun adına Savcı tarafından temyiz edilmisse onun aleyhine bozulamaz.
3- Eğer yapılan temyiz sadece cezaya iliskin ise ve Temyiz Kurulu verilen cezanın islenen suç ile orantılı olmadığı görüsünde ise bu durumda verilen cezayı 7. Bölüme uygun olarak değistirebilir.
4- Temyiz Kurulu'nun almıs olduğu karar oyçokluğu ile alınır ve aleni yapılan yargılama sonucunda ilan edilir. kararda hangi gerekçelere dayanıldığı ifade edilir. eğer kararda oybirliği sağlanamamıssa çoğunluk ve azınlık görüsleri ayrı ayrı belirtilir, eğer hukuki sonunda farklı düsünen hakim varsa bağımsız olarak görüsünü belirtebilir.
5- Temyiz Kurulu, beraat eden veya mahkum olan kisinin yokluğunda kararını verebilir.
Madde 84
Mahkumiyetin veya cezanın tashihi
1- Mahkumun bizzat kendisi yada ölmesi durumunda kardesleri, çocukları, ana babası veya mahkum tarafından henüz sağ iken yazılı ve net olarak kendisine yetki verilen bir kisi veya onun adına Savcı su gerekçelere dayanarak mahkumiyet ve cezaya iliskin son kararı temyiz edebilirler:
a) Yeni bir delilin bulunması öyle ki:
i) Delilin yargılamanın devam ettiği dönemde mümkün olmaması ve bu imkansızlığın tümünün veya bir bölümünün de olsa basvuruyu yapan kisiden kaynaklanmaması durumunda; ve
ii) Eğer o dönemde bulunmus olsa idi mahkemenin değisik bir kararı ulasmasına neden olacak kadar önemli bir delil olması;
b) Yargılama sırasında kararın kendisine dayandırıldığı önemli bir delilin sonradan yanlıs, sahte olduğunun ve tahrif edildiğinin anlasılması;
c) Kararın alınmasında veya onanmasında görev alan hakimlerden birinin veya daha fazlasının o dava sırasında 46. Maddeye göre görevden alınmasını haklı gösterecek sekilde önemli bir yanlıs davranıs ve görevini ihlal durumunda bulunması.
2- Temyiz Kurul basvuruyu asılsız bulursa reddeder. Eğer basvuruyu incelemeye değer bulursa duruma göre:
a) Kararı veren Mahkeme Kurulunu yeniden toplantıya çağırır;
b) Yeni bir Mahkeme Kurulu olusturur; veya
c) Konu üzerindeki yargı yetkisini elinde tutarak,
uygun olarak olusturulan bir oturumda tarafları dinleyerek kararın tashihi gerekip gerekmediğine karar verir.
Madde 85
Tutuklanmıs ya da cezalandırılmıs bir kisinin tazminat isteme hakkı
1- Hukuka aykırı olarak bir yakalama ya da tutuklama isleminin kurbanı olan bir kisinin tazminat istemeye hakkı vardır.
2- Verilen son karar ile cezai bir suçtan dolayı mahkum olan bir kisinin, ortaya yeni gerçekler çıkması üzerine sonradan yapılan tashih talebi ısığında mahkumiyet kararı verilirken adaletsizlik yapıldığı sonucuna varılmıssa yeni ortaya çıkan delilin geç ortaya çıkmasında kendi kusuru olmadığı ispat edilirse cezadan ıstırap duyan kisiye hukuka uygun olarak bir tazminat ödenir.
3- İstisnai durumlarda mahkeme adaletin ciddi sekilde ve açık olarak yanlıs uygulandığı sonucuna varırsa Delil ve usul kurallarında belirtilen kriterlere göre kendi takdir yetkisi dahilinde hakkında son karar olarak beraat kararı verilerek tutukluluk haline son verilen veya bu nedenle hakkındaki yargılamanın kaldırıldığı kisiye bir tazminat verilmesini kararlastırabilir.
KISIM 9
ULUSLARARASI İsBİRLİĞİ VE ADLİ YARDIM
Madde 86
İsbirliği konusunda genel yükümlülük
Üye Devletler bu Statü gereğince Mahkeme'nin yargı yetkisine giren sorusturma ve cezaların kovusturulmasında Mahkeme ile tam bir isbirliği içinde çalısırlar.
Madde 87
İsbirliği talebi: Genel Hükümler
1- a) Mahkeme Üye Devletlerden isbirliği yapmalarını talep etme yetkisine haizdir. Bu talep diplomatik yollarla veya Üye Devletin (bu antlasmayı) onaylaması, kabulü, katılımı ve tasvibi ile birlikte belirlediği bir diğer yolla yapılabilir.
Üye Devlet tarafından izlenecek yola iliskin yapılacak olan sonraki değisiklikler Delil ve Usul ve Delil kurallarına uygun olarak yapılmalıdır.
b) Eğer uygun olursa alt paragraf (a) hükmüne bir zarar verilmemesi sartıyla bu talep Uluslararası Kriminal Polis organizasyonu aracılığıyla veya uygun olan baska bölgesel organizasyon aracılığıyla da yapılabilir.
2- İsbirliği talepleri ve bu talebi destekleyen belgeler ya isbirliği talebi istenen Devletin resmi dilinde yapılmalı yada o dille tercümesi yapılmalıdır veya Devletin (bu antlasmayı) onaylaması, kabulü, katılımı ve onaması ile birlikte mahkemenin çalısma dilleri arasından belirlediği bir dilde yapılmalıdır.
Bu seçenek ile ilgili yapılacak olan sonraki değisiklikler Delil ve Usul Kurallarına uygun olarak yapılmalıdır.
3- Üye devlet talebin gerçeklesmesi için açıklanması gerekli olmadığı sürece isbirliği talebini ve bu talebi destekleyen belgeleri gizli tutar.
4- 9. Kasım uyarınca yardım talep edilmesine iliskin olarak Mahkeme, bilgilerin korunması amacına yönelik olarak mağdurların, sahitlerin ve potansiyel sahitlerin ve bunların ailelerinin ruh ve beden sağlıklarının korunmasını sağlayıcı önlemler dahil olmak üzere kararlar olabilir. Mahkeme 9. Kasım uyarınca mümkün olan bilgilerin temininin mağdurların, sahitlerin ve potansiyel sahitlerin ve bunların ailelerinin ruh ve beden sağlıklarının korunacak sekilde olmasını talep edebilir.
5- Mahkeme bu Statüye üye olmayan bir Devleti de o Devlet ile kurulacak bir ad hoc uzlasma (grubu) veya baska uygun bir araç ile bu Kısım uyarınca yardım sağlamaya çağırabilir.
Bu Statüye Üye olmayan ancak ad hoç uzlasmaya girmis veya Mahkeme ile yapılan bir anlasma yapmıs bir Devlet yapılan uzlasma ve anlasmaların gereğince istenen bir talebi yerine getirmezse Mahkeme durumu Üye Devletler Kuruluna bildirir veya meseleyi Güvenlik Konseyi Mahkemeye göndermis ise Güvenlik Konseyine bildirir.
6- Mahkeme herhangi bir hükümetler arası organizasyondan da bilgi ve belge isteyebilir. Mahkeme kendi yetkisi ve buyruğu altına giren ve bu organizasyonlar ile üzerinde anlasmaya vardığı diğer isbirliği ve yardım sekillerinde de isbirliği ve yardım talep edebilir.
7- Bu Statü hükümlerine aykırı olarak Bir Üye Devlet Mahkemenin isbirliği talebinin yerine getirmezse ve Mahkemenin bu Statü gereği fonksiyonlarını ve gücünü kullanmasını engellerse, Mahkeme engellediği sonucuna varır meseleyi Üye Devletler Meclisine, eğer konu Mahkemeye Güvenlik Konseyi tarafından gönderilmis ise Güvenlik Konseyine iletir.
Madde 88
Ulusal hukuk sistemlerinde (isbirliği) prosedürünün mevcut olması
Üye Devletler bu bölüm altında belirtilen tüm yardım çesitlerinin usulünün ulusal hukuk (sistemlerinde) mevcut bulunmasını temin eder.
Madde 89
(Suç isleyen) Kisileri Mahkemeye teslim etmek
1- Mahkeme bir kisinin tutuklanması ve teslim edilmesi konusunda bir talebi, 91. maddede belirtilen talebi destekleyen maddeler ile birlikte o kisinin ülkesinde bulunma ihtimali olan bir Devlete o kisinin tutuklanması ve teslim edilmesi konusunda isbirliği talep eder. Üye Devletler bu Bölüm hükümleri ve ulusal hukuk prosedürü gereği tutuklama ve teslim etme talebini yerine getirir.
2- Aranan Kisinin teslim etme talebine karsı ulusal mahkeme önünde 20. maddede belirtilen ne bis in idem (aynı hareketten iki defa dava açılmaması) ilkesine dayanarak itiraz etmesi durumunda talebin yapıldığı Devlet, hemen, bunun kabul edilebilirliği konusunda karar vermesi için Mahkemeye danısır, eğer kabul edilebilir ise, talep istenen Devlet, talebi yerine getirmek için isleme baslar. Eğer kabul edilebilir olduğu talebi askıya alınırsa talep istenen devlet mahkemenin bu konuda karar vermesine kadar kisinin teslim edilmesini emreden talebi yerine getirmeyi erteler.
3- a) Bir Üye Devlet milli usul hukuku gereğince kendi topraklarından baska bir Devlet tarafından Mahkemeye teslim edilmek üzere transit olarak geçecek olan kisinin geçmesine geçecek olan devletin teslim etme isleminin geciktirmesi veya engellenmesi durumları hariç izin verir.
b) Mahkeme tarafından yapılan transit geçme talebi Madde 87 hükmü uyarınca yapılır. Bu transit geçis talebi sunları içerir :
i) Tasınacak olan kisinin eskali;
ii) Dava konusu olayın kısa bir özeti ve onların yasal karakterizasyonu; ve
iii) Tutuklama ve teslim etme belgesi (yetkili hakimden alınmıs);
c) Tasınan kisi tasıma sırasında gözaltında tutulması gerekir;
d) Tasıma islemi hava yoluyla yapılıyor ise ve herhangi bir yerde durma planlanmamıssa bu durumda transit olarak geçis yapılacak olan Devletten herhangi bir izin almak zorunda değildir.
e) Eğer planlanmamıs bir sekilde transit olarak geçmesi gereken bir Devlete inis yapma zorunluluğu ortaya çıkmıssa bu Devlet alt paragraf (b) de belirtilen ve Mahkemeden alınacak olan bir talebin varlığını isteyebilir. Geçerli bir talep gelinceye kadar transit geçis yapılan Devlet kisiyi gözetim altına alır. Ancak bu alt paragraf uyarınca yapılacak olan gözaltına alma islemi plansız bir sekilde yapılan inis tarihinden itibaren talep, bu süre içinde ulasmadığı takdirde 96 saati geçemez.
4- Mahkemeni talep ettiği suçtan baska bir suçtan dolayı talep edilen Devlette cezasını çeken bir kisinin teslim edilmesi durumunda talep edilen devlet teslim etme konusunda kendi kararını verdikten sonra Mahkemeye danısır.
Madde 90
Çatısan talepler
1- 89. Madde gereğince mahkemenin kendisinden bir suçluyu teslim etmesini talep ettiği devletten ayın suçtan dolayı aynı suçluyu aralarında suçluların iadesi konusunda bir anlasma bulunan bir baska Devlet de istiyorsa talep edilen Devlet durumu hem mahkemeye hem de talep eden Devlete bildirir.
2- Eğer talep eden devlet bir Üye Devlet ise ve Mahkeme de talep ediyorsa bu durumda kendisinden talep edilen devlet asağıdaki durumlarda önceliği mahkemeye verir :
a) Mahkeme 18 ve 19. maddelere göre teslim etme talebinin kabul edilebilirliği konusunda bir karar verirse bu kararın iadeyi talep eden Devletin yaptığı sorusturma ve kovusturmayı da hesaba kattığı durumlarda;
b) Mahkeme alt paragraf (a) uyarınca verdiği kararı, 1. paragraf uyarınca talep eden devletin bildirimini izleyerek yapar.
3- Eğer henüz 2. paragrafın (a) bendi gereği bir karar verilmemisse, talep edilen devlet kendi takdir yetkisini kullanarak 2. paragrafın (b) bendi gereği Mahkemenin kararının askıda olduğu gerekçesiyle talep eden Devlet ile iade konusunda islemlere baslar, ancak Mahkemenin davayı kabul edilemez bulmasına kadar suçluyu iade etmez. Bu durumda Mahkeme kararını ivedilikle alır.
4- Eğer talep eden Devlet bu Statüye Üye bir Devlet değilse ve talep edilen Devlet suçlunun o Devlete iadesi konusunda uluslararası bir yükümlülük altında değilse Mahkeme davayı kabul edilebilir buluyorsa bu durumda talep edilen devlet önceliği teslim etme talebini yapan Mahkemeye verir.
5- 4. paragrafta belirtilen durumda dava eğer Mahkeme tarafından kabul edilebilir bulunmamıssa talep edilen Devlet kendi takdir yetkisini kullanarak isterse talep eden Devlet ile suçlunun iadesi konusunda islemler baslar.
6- Talep edilen devletin suçlunun iadesini talep eden ve bu Statüye Üye olmayan bir Devlete yapması konusunda uluslararası bir yükümlülük altında olduğu durumlarda talep edilen Devlet kisiyi Mahkemeye mi yoksa iadeyi talep eden Devlete mi yapacağına karar verir. Talep edilen devlet kararını verirken asağıdakiler dahil ancak onlarla sınırlı olmamak kaydıyla ilgili tüm faktörleri göz önüne alır;
a) Taleplerin tarihleri;
b) Eğer suçun ilgili devlet topraklarında islenmesi, suçlunun ve mağdurların milliyetleri gibi çıkarlar da dahil olmak üzere talep eden devletin çıkarları var ise;
c) Daha sonra talep eden Devlet ile mahkeme arasında teslim ihtimalini.
7- Mahkemeden bir kisinin teslim edilmesi talebini alan Üye Devlet aynı zamanda herhangi bir Devlet'ten de aynı kisinin fakat mahkemenin istediği suçtan bir baska bir suçla ilgili olarak iadesi talebi yapılmıssa:
a) Eğer talep edilen Devlet kisiyi talep eden Devlete iade etme konusunda herhangi bir uluslararası yükümlülük altında değilse önceliği Mahkemenin talebine verir:
b) Eğer talep edilen Devlet talebi yapan Devlete iade konusunda uluslararası yükümlülük altında ise kisinin Mahkemeye teslim edilmesi ya da o Devlete iadesi konusunda bir karar verir. Talep edilen devlet kararını verirken 6. paragrafta belirtilen tüm hususları kapsayacak sekilde ancak bunlarla sınırlı olmayarak tüm ilgili faktörleri göz önüne alır, ayrıca söz konusu davranısın nispi yapısı ve ağırlığına özel bir önem verir.
8- Bu madde uyarınca yapılacak bildirim üzerine mahkeme davanın kabul edilemez olduğuna karar vermisse ve talep eden Devletin iade talebi reddedilmisse Üye Devlet kararını Mahkemeye gönderir.
Madde 91
Tutuklama ve teslim etme talebinin içeriği
1- Tutuklama ve teslim etme talebi yazılı olmalıdır. Acil hallerde, 87. maddenin 1 (a) paragrafında belirtilen vasıtalarla desteklenmek kaydıyla talep yazılı kayıt dağıtabilen herhangi bir araç ile yapılabilir.
2- 58. madde gereğince Ön Yargılama Kurulu tarafından tutuklama müzekkeresi çıkarılan bir kisi hakkında tutuklama ve teslim etme talebi olması halinde talep asağıdaki belirtilen belgeleri içermeli ve (bu belgelerle) desteklenmelidir;
a) Aranan sahsı tanımaya yetecek bir bilgi ve kisinin muhtemelen olabileceği yerler hakkında bilgi;
b) Tutuklama müzekkeresinin bir kopyası; ve
c) Talep edilen Devlet tarafından teslim etme sartlarının yerine getirilmesi için gereken belgeler, hükümler ve bilgiler, ancak istenen bilgi ve belgeler talep edilen devletin baska devletler ile yaptığı suçluların iadesi anlasmaları gereği uygulanacak iade islemlerinden istenen sartlardan daha ağır olmamalı hatta Mahkemenin özelliği göz önünde tutularak eğer mümkün ise daha hafif olmalıdır.
3- Zaten mahkum olmus bir kisinin tutuklanma ve teslim edilmesine iliskin talep asağıdakiler ile desteklenmeli ve su belgeleri içermelidir:
a) O kisi hakkındaki tutuklama müzekkeresinin bir kopyası,
b) Mahkumiyet kararının bir kopyası,
c) Aranan kisinin mahkumiyet kararında belirtilen kisi olduğunu ispatlayan bir bilgi.
d) Eğer kisiye ceza verilmisse verilen cezanın kopyası, eğer hapis cezası verilmis ise hapiste geçirdiği süre ve geriye kalan süre belirtilmelidir.
4- Mahkemeden gelen bir talep üzerine Üye Devlet Mahkemeye özel bir konuda veya genel olarak 2 (c) paragrafı gereği uygulanacak olan ulusal hukukta belirtilen sartlara iliskin olarak Mahkeme ile görüs alıs verisinde bulunabilir. Bu görüsmeler sırasında Üye Devlet kendi hukuk sistemindeki spesifik sartlara iliskin olarak Mahkemeye tavsiyelerde bulunur.
Madde 92
Geçici Tutuklama
1- Mahkeme 91. maddede belirtilen talebi destekleyen dokümanların ve teslim etme talebinin sunulmasının askıda olduğu acil durumlarda aranan kisinin geçici olarak tutuklanmasını talep edebilir.
2- Geçici tutuklama talebi yazılı kayıt dağıtabilen herhangi bir araç ile yapılmalı ve asağıdaki belirtilen belgeleri içermeli;
a) aranan sahsız tanımaya yetecek bir bilgi ve kisinin muhtemelen olabileceği yerler hakkında bilgi;
b) Tutuklanması istenilen ve aranan kisinin islediği suçların ve bu suçları olusturan olayların eğer mümkün ise suçun islendiği mahal ve tarih ile birlikte kısa bir özeti;
c) Aranan kisi hakkında tutuklama müzekkeresi veya mahkumiyet kararı olduğunu belirten belge;
d) Teslim edilmesi için aranan kisi hakkındaki talebi içeren belge asağıdaki gibi olmalıdır.
3- Geçici olarak tutuklanan kisi hakkında Delil ve Usul Kurallarında belirtilen süre içinde talep edilen Devlete teslim etme talebi ve 91. maddede belirtildiği sekilde bu talebi destekleyen belgeler ulasmadığı takdirde bu Devlet, söz konusu kisiyi nezaretten çıkarabilir. Ancak, eğer talep edilen Devletin hukuku müsaade ediyorsa ve teslim edilmesi istenen kisi belirtilen süre sona ermeden teslim edilmesine onay verebilir. Bu durumda talep edilen devlet teslim etme islemine mümkün olan en kısa sürede baslaması gerekir.
4- 3. paragraf gereği aranan kisinin nezaretten salınması durumu daha sonra bu kisinin teslim etme talebi ve bu talebi destekleyen belgelerin sunulması üzerine tutuklanmasına engel olmaz.
Madde 93
Diğer isbirliği yöntemleri
1- Üye devletler bu Bölümün hükümleri ve ulusal hukukların prosedürü gereğince sorusturma ve kovusturmalarda Mahkemenin su konularda yardım talebini yerine getirmek zordur.
a) Kisilerin kendisinin ve nerede olabileceğinin belirtilmesi ve (suçla ilgili) maddelerin yerinin belirtilmesi;
b) Yemin ettirilmek suretiyle sahit dinlenmesi, bilirkisi görüs ve raporları gibi Mahkemeye gerekli delillerin üretilmesi ve delillerin toplanması;
c) Sorusturulan veya kovusturulan tüm kisilerin ifadelerinin alınması
d) Yargısal belgeler de dahil olmak üzere tüm belgelerin tebliği,
e) Mahkeme önünde gönüllü olarak sahit ve bilirkisi olmak isteyenler celplerinin kolaylastırılması,
f) 7. paragrafta belirtildiği sekilde kisilerin geçici olarak transferinin temin edilmesi ;
g) mezarlıklarda mezarların açılıp incelenmesi de dahil olmak üzere belirli yer ve alanların incelenmesi;
h) Arama ve el koyma islemlerini gerçeklestirilmesi;
i) Resmi kayıt ve belgeler dahil olmak üzere kayıt ve belgelerin hazırlanması;
j) Mağdurların ve sahitlerin korunması ve delillerin muhafazasının temini;
k) İyi niyetli üçüncü kisilerin haklarına bir zarar vermemek kaydıyla malvarlığı hasılat ve değerlerin belirtilmesi, takip edilmesi dondurulması veya bunlara el konulması ve suç aletlerindeki muhtemel hakkın kaybedilmesi amacıyla; ve,
2- Mahkemenin yargı yetkisi içine giren suçların sorusturma ve kovusturmasını kolaylastırmak için talep edilen Devletin hukuku tarafından yasak olmayan diğer tüm yardım metotları.
3- Mahkeme, mahkemeye sahit veya bilirkisi olarak gelen kisilere talep edilen Devletten ayrılmadan önce meydana gelen herhangi bir hareket veya anlatmadığı bir seyden ötürü, o kisilerin yargılanmayacağı, tutuklanmayacağı veya kisisel özgürlüklerinde herhangi bir kısıtlama meydana gelmeyeceği konusunda garanti vermeye yetkilidir.
4- 1. paragraf gereğince sunulan bir talepte detaylı sekilde belirtilen özel bir yardım seklinin yerine getirilmesi talep edilen devletin mevcut temel yasal prensiplerinin uygulanmasına istinaden yasaklanmıs ise bu durumda talep edilen devlet meselenin çözüme kavusturulması için acilen Mahkeme ile konuyu görüsür. Bu görüsme ve danısmalarda yardımın baska türlü icra edilmesi ve hangi sartlarda yapılması gerektiği konusu ele alınır. Bu görüsmelerden sonra mesele hala çözümlenmemisse o zaman mahkeme talebi gerektiği sekilde değistirir.
5- 72. madde gereği bir Üye Devlet (mahkemenin) yardım talebini bir bütün olarak veya bir bölümünü sadece söz konusu talebin ulusal güvenliği ilgilendiren konuda bir belge verilmesini veya bir delilin açıklanması istemesi durumunda reddedebilir.
6- Üye devlet Mahkemenin yardım talebini 1 (1) paragrafı uyarınca reddetmeden önce bu yardımın Mahkeme ve Savcının yardımı kabul etmeleri durumunda bu sartlara uyacaklarının temin edilmesi sartıyla özel sartlar koyarak yapılıp yapılamaması veya bu yardımın sonraki bir tarihte veya baska bir yol ile yapılmasını mümkün olup olmadığını konularını dikkate alır.
7- Eğer bir üye Devlet tarafından yardım talebi reddedilirse bu Devlet hemen ret nedenlerini Mahkeme veya Savcıya bildirir.
8- a) Mahkeme gözetim altında bulunan bir kisinin kimliğinin tespiti veya sahitliğine basvurulabilmesi veya diğer bir yardım için geçici olarak transferini talep edebilir. Eğer asağıdaki sartlar yerine getirilirse söz konusu kisi transfer edilebilir.
i) Kisi açıkça transfer islemine onay verdiğini bildirirse, ve
ii) Talep edilen Devlet, Mahkeme ve bu Devletin kabul edeceği sartlar altında transfer islemini kabul edebilir.
b) Transfer edilen kisi gözetim altında kalmaya devam eder. Transferin amaç ı gerçeklestikten sonra mahkeme gecikmeden kisiyi talep edilen ülkeye g3eri verir.
9- a) Talepte belirtilen sorusturma ve yargılama için gerekli olan haller hariç Mahkeme tüm belgelerin ve dokümanların gizliliğini temin eder.
b) Talep edilen devlet gerekli olduğu durumlarda gizli tutulmak kaydıyla bilgi ve belgeleri Savcıya iletir. Savcı bunları sadece yeni delil çıkarmak için kullanılır.
c) Talep edilen Devlet sonradan8 ya re'sen ya da Savcının talebi üzerine bilgi ve dokümanların açıklanmasına onay verebilir. Artık bu bilgi ve belgeler Bölüm 5 ve 6 uyarınca ve Delil ve usul Kurallarına uygun olarak delil olarak kullanılabilir.
10- a) i) Teslim etme ve suçluların iadesi dısında Üye bir Devlet Mahkemeden veya uluslararası bir yükümlülükten dolayı bir Devletten aynı konuda çatısan talepler aldığında Üye Devlet, Mahkeme ve o devlet ile görüserek her ki talebi de yerine getirmek için çaba harcar, eğer gerekli olursa (Mahkemenin) veya diğer devletin talebini erteler veya birbirine bağımlı olma sartını getirir.
ii) Eğer bunu basaramazsa çatısan talepler 90. maddede belirtilen hükümler çerçevesinde çözümlenir.
b) Mahkemenin talebini konusunu teskil eden bilgi mal veya kisiler, üçüncü bir Devlet veya uluslararası bir anlasmanın gereği olarak uluslararası bir teskilatın kontrolü altında iseler, talep edilen Devlet durumunu Mahkemeye bildirir ve Mahkeme talebini bu devlete ya da bu teskilata yöneltir.
11- a) Mahkeme Üye bir Devletin talebi üzerine Mahkemenin yargı yetkisine giren ve suç teskil eden bir konuda sorusturma ve yargılama süresinde veya talep edilen Devletin ulusal hukukuna göre ciddi bir suç etmesi durumunda Üye Devlet ile isbirliği yapar ve o Devlete yardım sağlar.
b) i) Alt paragraf (a) uyarınca yapılan yardım diğer konular dısında asağıdaki hususları kapsar :
(1) Mahkeme tarafından yapılan bir arastırma veya yargılama sırasında ele geçirilen ifadeler, bilgiler belgeler ve diğer tüm delillerin (bu Devlete) verilmesi;
(2) Mahkeme emriyle tutuklanan herhangi bir kisinin sorgulanması;
ii) Alt paragraf (b) (i) (1) de belirtilen yardım hallerinde:
(1) Eğer bu belgeler ve diğer sekildeki deliller baska bir devletin yardımı ile elde edilmisse bu devletin yapılan isleme onay vermesi gerekir;
(2) Eğer alınan ifadeler, belgeler veya diğer sekildeki deliller bir sahit veya bilirkisi tarafından temin edilmisse bu durumda yapılacak olan verme islemi 68. madde hükümlerine tabidir.
c) Mahkeme bu maddede belirtilen sartlar yerine getirilmek sartıyla üye olmayan bir devletin de bu paragrafa göre yardım yapmasına izin verebilir.
Devam etmekte olan bir sorusturma veya yargılama nedeniyle bir talebin erine getirilmesinin ertelenmesi
1- Talebin hemen yerine getirilmesi devam etmekte olan ve talebin konusu ile ilgili baska bir davanın sorusturması ve yargılanması ile çakısma durumuna neden olursa, Mahkeme ile antlasmaya varılacak bir süre için talebin yerine getirilmesi üzerinde ertelenir. Ancak erteleme hiçbir zaman talep edilen Devlette o sorusturma ve yargılamanın tamamlanması için gerekli olan süreden uzun olamaz.
Talep edilen Devlet erteleme kararını almadan önce, yardım talebinin belirli sartlar altında hemen yapılması konusunu dikkate alır.
2- Eğer 1. paragraf gereği erteleme kararı alınırsa Savcı, 93. maddenin 1. paragraf uyarınca delillerin korunması konusunda gerekli önlemleri alır.
Madde 95
Talebin yerine getirilmesinin kabul edilirliğine yapılan bir itirazın ertelenmesi
53. maddenin 2. paragrafı hükmüne bir zarar vermemek kaydıyla 18. ve 19. maddelere göre kabul edilirliğe yapılan bir itirazın Mahkemenin incelenmesi altında olduğu durumlarda, Mahkeme Savcının spesifik olarak 18. ve 19. maddeler uyarınca delilleri takip etmesini emretmedikçe talep edilen Devlet bu bölüm gereğince talebin yerine getirilmesini, Mahkemenin kararı askıda olduğu sürece erteleyebilir.
Madde 96
93. maddede belirtilen diğer yardım sekillerinin talebini içeriği
1- 93. maddede belirtilen diğer yardım sekilleri talebi yazılı olarak yapılmalıdır. Acil durumlarda 87. maddenin 1. paragrafında belirtilen vasıtalarla teyit edilmek sartıyla bir talep yazılı kayıt dağıtabilen bir araç yoluyla yapılabilir.
2- Talep, uygun olduğu sekliyle asağıda belirtilen hususları içermeli ve onlarla desteklenmelidir :
a) Talebin yasal dayanağı ve gerekçeleri dahil olmak üzere istenen yardımın ve talebin amacının kısa bir özeti;
b) İstenen talebin yerine getirilmesi amacıyla, kisinin kimliği bulunduğu yer veya bulunacağı ve bilineceği yerler hakkında mümkün olduğunca detaylı bir bilgi;
c) Talepte belirtilen olayların temelinde yatan gerçeklerin kısa bir özeti;
d) İzlenecek yargılama ve ihtiyaçların gerekçeleri ve detayları;
e) Talebin yerine getirilmesi için talep edilen devlet hukukuna göre istenen bilgiler; ve
f) İstenen yardımın yerine getirilmesini sağlayacak ilgili diğer bilgiler
3- 2 (e) paragrafına göre ulusal hukuk tarafından istenen sartlara iliskin olarak, Mahkemenin talebi üzerine üye Devlet mahkemesi ile genel olarak veya özel bir konuda görüs alıs verisinde bulunur. B görüsmeler sırasında üye Devletler ulusal hukuku tarafından istenen özel sartlar hakkında Mahkemeye tavsiyelerde bulunur.
4) Bu madde hükümleri eğer uygun olursa Mahkeme tarafından yapılan yardım taleplerine de uygulanır.
Madde 97
Danısma
Bir üye Devlet kendisine bu Bölüm uyarınca Mahkeme tarafından yapılan bir talep ile ilgili olarak o talebin yerine getirilmesini engelleyecek bir problem ile karsılasırsa bu Devlet meseleyi çözmek için gecikmeden Mahkemeye danısır.
Bu problemler, inter alia hariç sunları içerir :
a) Talebin yerine getirilmesini engelleyecek yetersiz bilgi,
b) Teslim etme talebinde, yapılan yoğun çabalara rağmen aranan kisinin yeri tespit edilemiyorsa veya yapılan incelemeler sonucunda bir Devlette gözetim altında tutulan kisinin tutuklama müzekkeresinde adı geçen kisi olmadığına karar verilmesi durumunda; veya
c) Mevcut haliyle talebin yerine getirilmesi, talep edilen Devletin baska bir Devlet ile yaptığı önceki bir Anlasma hükümlerini ihlal etmesini gerektirdiği durumlarda.
Madde 98
Diplomatik dokunulmazlıktan feragat ve teslim etmeye onay verme konusunda isbirliği
1 Mahkeme talep edilen Devletin uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülüğüne aykırı olacak sekilde bir devletin veya kisinin diplomatik dokunulmazlığına veya üçüncü Devletin malvarlığına müdahalesini gerektiren durumlarda üçüncü Devletten diplomatik dokunulmazlıktan feragat konusunda isbirliğini temin etmedikçe Mahkeme teslim etme ve yadım talebini (istemeye) devam etmez.
2- Mahkeme, talep edilen Devletin uluslararası Antlasmalardan kaynaklanan bir yükümlülüğü gereğince talep edecek Devletin teslim etmek için bir Devletten onay almak zorunda olduğu durumlarda teslim etme talebi bu yükümlülüğe aykırı davranmayı gerektiriyorsa Mahkeme teslim etme islemine gönderen Devletin onayını alma konusunda isbirliğini temin etmedikçe teslim etme talebini (istemeye) devam etmez.
Madde 99
93. ve 96. maddeler gereğince taleplerin yerine getirilmesi
1- yardım talebi talep edilen Devlet hukukunun ilgili prosedürüne uygun olarak yerine getirilir. Bu hukuk tarafından yasaklanmadıkça, burada belirtilen prosedürü takip ederek veya talepte belirtilen izinli kisilerin hazır bulunmaları ve teslim etme islemlerinin yerine getirilmesine yardım etmeleri dahil olmak üzere talepte belirtilen yöntem çerçevesinde yapılır.
2- Acil talep durumlarında, cevap olarak hazırlanan delil ve belgeler Mahkemenin talebi üzerine acilen gönderilir.
3- Talep edilen Devletten gelen cevaplar orijinal sekil ve lisanıyla gönderilir.
4- Bu Bölümdeki diğer madde hükümlerine zarar vermemek kaydıyla, gönüllü olarak bir kisi ile özel mülakat veya bir delil alınması durumu ve talebin yerine getirilmesi iç in gerekli ise üye Devletin yetkili birimleri olmadan bu islemi yapma ve kamu alan ve bölgelerinde hiçbir değisiklik yapmadan arastırma, yapılması durumları dahil olmak üzere talebin basarı ile yerine getirilmesi için gerekli olduğu durumlarda, zorunlu önlemleri almadan yerine getirilebiliyorsa, Savcı bu gibi taleplerin doğrudan o Devletin toprakları üzerinde asağıdaki sekilde yerine getirir :
a) Eğer suçun topraklarında islendiği iddia edilen Devlet bir üye Devlet ise, ve 18. ve 19. maddeler gereği kabul edilebilirlik kararı var ise, Savcı talep edilen Devlet ile tüm muhtemel görüsmeleri yaptıktan sonra talebi doğrudan yerine getirir.
b) Diğer durumlarda Savcı talep edilen üye Devlet ve mantıki açıklama ve gerekçeler ileri sürülmesi durumunda bunları ileri süren Devlet ile görüsmeler yaptıktan sonra talebi yerine getirir. Eğer talep edilen Devlet talebin yerine getirilmesinde problemler olduğunu tespit ederse bu durumda bu alt paragraf gereği gecikmeden meseleyi çözmek için Mahkemeye danısır.
5- 72. maddenin bir kisinin Mahkeme tarafından dinlenilmesi ve arastırılması konusunda izin veren hükümleri, ulusal güvenlik ve savunma konularına iliskin gizli bilgilerin açıklanmasını engellemeye yönelik kullanılması durumları, bu maddede belirtilen yardım taleplerinin yerine getirilmesi hükümlerine de uygulanır.
Madde 100
Masraflar
1- Asağıda Mahkeme tarafından karsılanacağı belirtilen durumlar hariç, taleplerin talep edilen devlette yerine getirilmesinde normal masraflar o Devlet tarafından karsılanır :
a) sahitlerin ve bilirkisilerin seyahat ve güvenlik masrafları ile 93. madde gereği gözetim altındaki bir kisinin transfer (yer değistirme) masrafları;
b) Tercüme, yorumlama ve transkript masrafları;
c) Hakimlerin, Savcıların, Savcı Yardımcılarının, Kalem memuru ve Yardımcısı ve Mahkemenin herhangi bir organının memurunun seyahat ve geçimi için gerekli harcamalarının karsılanması;
d) Bilirkisi raporları ve Mahkeme tarafından istenen raporların masrafları;
e) Kisiyi gözetim altında tutan bir Devletten o kisinin Mahkeme'ye celbi konusunda yapılan seyahat masrafları;
f) Görüsmeler sonucunda talebin yerine getirilmesinden kaynaklanan alısılmısın dısındaki beklenmedik masraflar.
2- 1. paragraf hükümleri uygun olduğu durumlarda üye devletler tarafından Mahkemeye yapılan taleplerde uygulanır. Bu durumda Mahkeme talebin yerine getirilmesinin normal masraflarını üstlenir.
Madde 101
Talepte bağlı olma kuralı
1- Bu Statü gereği Mahkemeye teslim edilen bir kisi teslim edildiği ilgili suça iliskin davranıslar hariç, teslimden önce islemis olduğu suçlardan dolayı hakkında yargılama, cezalandırma ve alıkoyma islemleri yapılamaz.
2- Mahkeme teslim eden Devletten 1. paragrafta belirtilen sartlardan feragat etmesini talep edebilir, ve eğer gerekirse 91. madde gereği ek bilgi verebilir. Üye devlet Mahkemeye feragat konusunda otoriteye sahiptir ve bunu yapmaya çalısmalıdır.
Madde 102
Terimlerin kullanılması
Bu statünün amaçlarına göre:
a) "teslim etme" bu statüye uygun olarak bir kisinin bir devlet tarafından mahkemeye verilmesidir.
b) "Suçluların iadesi" bir anlasma, antlasma veya ulusal kanun gereği olarak bir kisinin bir devlet tarafından diğerine verilmesidir.
KISIM 10
UYGULAMA
Madde 103
Hapis cezalarının uygulanmasında devletlerin rolü
1- a) Hapis cezası. Mahkemenin belirteceği devletlerin listesinde yer alan cezalandırılan kisileri kabul etmeye istekli olan devletlerin birisinde çekilir.
b) Cezalandırılan kisileri kabul etmeye istekli olduklarını belirtirken Devletler bu bölüme uygun olarak Mahkeme'nin de kabul ettiği gibi kabul sartlarını açıklarlar.
c) Belirli bir davada tayin edilen bir Devlet acilen Mahkemenin tespitini kabul edip etmediğini bildirir.
2- a) Uygulayacak olan (hapis cezasını) Devlet 1. paragraf gereği anlasmaya varılan sartların uygulanması da dahil olmak üzere hapis cezasının süresini ve kapsamını etkileyecek herhangi bir durumun ortaya çıkması halinde durumu Mahkemeye bildirir. Mahkemeye bilinen ve tahmin edilen sartlar altında en az 45 günlük bir süre verilir. Bu süre içinde uygulayıcı devlet 110. maddede belirtilen yükümlülüklere aykırı olabilecek hiçbir islem yapmayacaktır.
b) Alt paragrafta (a) da belirtilen durumlarda Mahkeme kabul etmezse durumu uygulayan Devlete bildirir ve 104. maddenin 1. paragrafı gereği islemler baslar.
3- Mahkeme 1. paragraf gereği yaptığı belirleme isleminde takdir hakkını kullanırken sunları göz önüne alır:
a) delil ve Usul Kurallarında da belirtildiği sekilde esit dağıtım ilkesine uygun olarak üye devletler hapis cezalarının uygulanmasının sorumluluğunu paylasmalı ilkesini;
b) Mahkumlara davranısı düzenleyen uluslararası anlasmaların genis sekilde uygulanması;
c) Mahkum olan kisinin görüsleri; ve
d) Mahkum olan kisinin milliyeti;
e) Suçun ve suçu isleyen kisinin sartlarını ilgilendiren diğer faktörlerin ve tayin edilen uygulayıcı Devlete uygun olarak cezanın etkin bir sekilde uygulanması.
4- 1. paragraf gereği hapis cezasının çekileceği herhangi bir Devlet tayin edilmemisse bu durumda suçlunun bulunduğu Devletin sartları 3. maddeni 2. paragrafında belirtilen anlasma sartlarına uyuyorsa vereceği hapis imkanlarınca cezası çektirilir. Bu durumda ortaya çıkan masraflar Mahkeme tarafından karsılanır.
Madde 104
Tayin edilen uygulayıcı Devletin değistirilmesi
1- Mahkeme her zaman cezalandırılan bir kisiyi baska bir devlet hapishanesine nakledebilir.
2- Cezalandırılan kisi her zaman mahkemeye uygulayıcı Devletten nakledilmesini talep edebilir.
Madde 105
Cezanın Uyarlanması
1- 103. Maddenin 1(b) paragrafı uyarınca bir Devlet tarafından belirtilen sartlara uymak sartıyla, hapis cezası hiçbir sekilde bunu değistiremeyecek sekilde Üye Devleti bağlar.
Madde 106
Cezaların Uygulanmasının ve Hapis sartlarını Denetimi
1- Hapis cezasının uygulanması mahkemenin denetimine tabi olacaktır ve tutuklulara davranıs standartlarıyla ilgili kabul edilmis milletlerarası antlasmalarla uyumlu olunacaktır.
2- Hapis sartları cezayı uygulayan devletin hukukuna tabi olacaktır ve tutuklulara davranıs standartlarıyla ilgili kabul edilmis milletlerarası antlasmalarla uyumlu olacaktır. hiçbir durumda, uygulayan devlet benzer suçlarla suçlanan hapislere tanınan sartlardan daha azını tanımayacaktır.
3- Mahkeme ile hükümlü bir kisi arasındaki haberlesme engellenemeyecek ve gizli olacaktır.
Madde 107
Cezanın Tamamlanması Üzerine Kisinin Transferi
1- Cezanın tamamlanmasından sonra, uygulayan devletin hukukuna göre, kisi uygulayan devletin vatandası değilse, uygulayan devletin yetkililerinin onun ülkesinde kalmasına izin vermesi dısında, onu kabul etmek zorunda olan bir devlete veya onu kabul etmeye yanasan bir devlete, kisinin isteği de göz önüne alınarak transfer edilebilir.
2- Eğer, hiçbir devlet kisinin transferinin yüksekliğini yüklenmezse, bir baska devlete 1. paragrafa uygun olarak transfer edilecek ve masraflar mahkemeye ait olacaktır.
3- Madde 108. hükmü mahfuz kalmak üzere uygulayan devlet, kendi hukukuna göre, bir cezanın çekilmesi veya durusmada hazır bulunmak için veya suçluların iadesi gereğince talepte bulunan devlete kisiyi teslim edecektir.
Madde 108
Diğer suçların Yargılama ve cezalandırılmasının sınırları
1- Uygulayıcı Devletin gözetimi altında bulunan cezalandırılmıs bir kisi uygulayıcı Devlete verilmesinden önceki islediği herhangi bir suçtan dolayı söz konusu Devletin Mahkemesi tarafından onaylanan yargılama ve cezalandırma ve iade islemi durumları hariç, hiçbir sekilde üçüncü bir ülkeye yargılanması, cezalandırılması için gönderilemez ve iade edilemez.
2- Mahkeme konu üzerinde kararını vermeden önce cezalandırılan kisiyi dinler.
3- Cezasını çeken kisi ceza süresi bittikten sonra 30 gün içinde bulunduğu Devletten ayrılmazsa ve ayrıldığı halde bu Devlete geri dönerse bu durumlarda 1. paragraf hükmünün uygulanmasına son verilir.
Madde 109
Para cezalarına ve el koymaya iliskin hükümler
1- Üye Devletler Mahkeme tarafından 7. Bölüm gereği verilen para cezalarını ve el koymaya ait kararları iyi niyetli üçüncü kisilerin haklarına bir zarar vermeksizin kendi ulusal hukuk sisteminde öngörülen prosedüre göre uygular.
2- Üye devlet eğer el koyma emrini uygulamıyorsa bu durumda Mahkeme emri gereği el konulması gereken hasılanın, malvarlığının veya malın değerini karsılayacak önlemleri iyi niyetli üçüncü kisilerin haklarına bir zarar vermeksizin alır.
3- Üye Devlet tarafından Mahkeme'nin kararını uygulamak amacıyla el konulan malvarlığı veya gerçek malların satısından elde edilen kazanç veya uygun olduğu durumlarda diğer malların satısından Mahkemeye nakledilir.
Madde 110
Cezanın azaltılması amacıyla Mahkeme tarafından Yapılan İnceleme
1- Kararı uygulayan devlet, Mahkeme tarafından açıklanan cezasının süresi bitmeden kisi salamaz.
2- Mahkeme cezanın azaltılması konusunda yetkilidir. Bu konu üzerinde kisi dinledikten sonra karar verir.
3- Kisi mahkumiyet süresinin 2/3'ünü veya ömür boyu hapis cezalarında 25 yılı doldurmussa Mahkeme cezanın azaltılıp azaltılmayacağı konusunda bir karar vermek için kararı gözden geçirir. Bu gözden geçirme islemi belirtilen süreler dolmadan yapılamaz.
4- 3. paragraf gereği kararı gözden geçiren Mahkeme asağıdaki faktörlerden birinin veya birden fazlasının mevcut olması durumunda cezayı indirir :
a) Mahkemenin yargılama ve sorusturma asamalarında kisinin gösterdiği ve göstermekte olduğu isbirliği arzusu;
b) Özellikle mağdurların yararına kullanılabilecek olan ve para cezasına, el koymaya ve tazminata konu olan malların yerlerinin tespitinde yardımcı olması gibi, kisinin Mahkemenin diğer kararlarının uygulanmasına gönüllü olarak yardımda bulunması;
c) Delil ve Usul Kurallarında belirtilen ve kisinin cezasının azaltılması haklı gösterecek bir sekilde sartlarda meydana gelen açık ve önemli değisikliklerin varlığını gösteren diğer faktörler.
5- 3. paragraf gereği yapmıs olduğu ilk incelemede Mahkeme cezanın azaltılmasını uygun olmayacağı kanaatine sahip olursa, bundan sonra cezanın azaltılması konusunu Delil ve Usul Kurallarına belirtilen kriterlere göre belirli aralıklar ile tekrar eder.
Madde 111
Kaçma
Eğer mahkum gözetim altında yerden kaçar ve uygulayıcı Devleti de terk ederse, bu Devlet Mahkeme ile görüstükten sonra mevcut bulunan iki veya çok taraflı anlasmalar gereğince kisinin bulunduğu Devletten teslim etmesini isteyebilir veya Mahkemeden kisinin teslim edilmesine çalısmasını talep edebilir. Kisinin cezasını çekmekte olduğu veya mahkeme tarafından belirlenen bir baska Devlete o kisinin verilmesini isteyebilir.
KISIM 11
ÜYE DEVLETLER KURULU
Madde 112
Üye Devletler Kurulu
1- İsbu Statüye göre bir üye Devletler Kurulu kurulmustur. Her Üye devlet Kurul'da beraberinde danısmanlarını ve yedekleri olan bir temsilci bulundurur. Bu Statünün veya Son Hükümlerini imzalayan devletler ise Kurulda birer gözlemci bulundurabilirler.
2- Kurul:
a) Hazırlık Komisyonları tarafından hazırlanan görüs ve tavsiyeleri inceler ve uygun ise kabul eder;
b) Mahkemenin yönetimi ile ilgili olarak Baskanlık, Savcılık ve Kalem Memurluğunun idaresini düzenler;
c) 3. paragraf gereği kurulan Büro'nun rapor ve faaliyetlerini inceler ve eğer gerekiyorsa gerekli islemleri yapar.
d) Mahkeme'nin bütçesini inceler ve kabul eder;
e) 36. madde gereği hakim sayısının değistirilip değistirilmeyeceğine karar veri.
f) 87. maddenin 5. ve 7. hükümleri gereği isbirliği yapılmadığı durumlarda ortaya çıkan durumlar hakkında karar verir;
g) Bu Statü ve Delil ve Usul Kurallarında belirtilen diğer görevleri yerine getirir.
3- a) Meclis bir Baskan, iki Baskan Yardımcısı ve bu Kurul tarafından seçilen 18 üyeden olusan bir Büro'ya sahiptir.
b) Büro, coğrafi dağılımı ve dünyada bulunan hukuk sistemlerinin yeterli sekilde temsil edilmesini de göz önüne alarak olusturulan ve temsil niteliği olan bir Organ'dır.
c) Büro yılda en az bir kez olmak üzere gerekli olduğu sıklıkta toplanır. Kurula sorumluluklarını yerine getirirken yardımcı olur.
4- Kurul gerekli olduğu durumlarda Mahkemenin verimliliğini ve ekonomik durumun artırmak için denetleyen arastıran ve değerlendirme yapan bir bağımsız kontrol mekanizması dahil olmak zere yeni alt organlar olusturabilir.
5- Mahkeme Baskanı, Savcı ve Tescil Memuru veya onların adlarına temsilcileri uygun olduğu durumlarda Meclis'in ve Büro'nun toplantılarına katılır.
6- Kurul, yılda bir kez ya Mahkemenin bulundu yerde veya Birlesmis Milletler Merkezlerinin bulunduğu yerlerde toplanır ve eğer gerekli olursa özel oturumlar düzenler. Bu statüde aksi belirtilmedikçe, özel oturumlar ya Büro'nun talebi üzerine ya da üye devletler üçte birinin talebi üzerine yapılır.
7- Her üye devlet bir oya sahiptir. Kurul ve Büro toplantılarında konsensüsü sağlamak için tüm çabalar harcanmalıdır. Bu Statüde aksi belirtilmedikçe eğer konsensüs sağlanamıyorsa:
a) Karar verilecek konu esasa iliskin ise, mutlak çoğunluğun oy vermek için gereken toplantı yeter sayısına yettiği durumlarda hazır bulunan ve oy verece olan üye devletlerin üçte ikisinin onayının alınması gerekir;
b) Usule iliskin bir oylamada ise toplantıda hazır bulunan ve oy kullanan üye devletlerin basit çoğunluğu karar almak için yeterlidir.
8- Bir üye devletin mahkeme'nin masraflarına yapması gereken ödemelerde gecikme olması durumunda eğer bu borcun toplarını o üye devletin mahkemeye son iki yıl içinde yapması gereken ödeme miktarına esit veya asıyorsa bu durumda o üye devlet Kurul ve Büro toplantılarında oy kullanamaz. Eğer Kurul ödemelerde meydana gelen bu gecikmenin üye devletin kontrolü dısındaki olaylardan kaynaklandığı kanaatine varırsa o zaman o devletin Kurul ve Büro toplantılarında oy kullanılmasına izin verebilir.
9- Kurul kendi usul kurallarını kendisi belirler.
10- Meclis'in resmi ve çalısma lisanı Birlesmis Milletler Genel Kurulunun resmi ve çalısma lisanıdır.
BÖLÜM 12
FİNANS
Madde 113
Mali kurallar
Aksi özel olarak belirtilmediği durumlarda Mahkemeye, Büro ve alt organlar dahil olmak üzere Üye devletler Kurulunun toplantılarına iliskin tüm mali sonunlar bu Statü ve Üye Devletler Kurulu tarafından kabul edilen Mali Kurallar ve Hükümler tarafından düzenlenir.
Madde 114
Masrafların ödenmesi
Mahkemenin, Büro ve alt organlar dahil olmak üzere Üye Devletler Kurulunun tüm masrafları Mahkeme fonlarından karsılanır.
Madde 115
Mahkeme ve Üye Devletler Kurulunun Fonları
Üye Devletler Kurulunun kabul ettiği bütçeye uygun olarak yapılan Mahkeme, Büro ve alt organlar dahil olmak üzere Üye Devletler Kurulunun tüm masrafları su kaynaklardan temin edilir :
a) Üye devletler tarafından ödenen ve önceden tespit edilmis olan aidatlardan;
b) BM Genel Kurulunun onaylaması sartıyla özellikle Güvenlik Konseyi'nin belirttiği islerden kaynaklanan masraflarda Birlesmis Milletler tarafından temin edilen fonlardan temin edilir.
Madde 116
Gönüllü yapılan yardımlar
115. madde hükümlerine zarar vermemek kaydıyla Mahkeme Üye Devletler Kurulu'nun belirlediği kriterler çerçevesinde Hükümetler, uluslararası organizasyonlar, bireyleri sirketler ve diğer topluluklar tarafından yapılan gönüllü yardımları ek fon olarak alır ve bunları kullanır.
Madde 117
Yapılacak olan katkıların tespit edilmesi
Üye devletler tarafından yapılacak olan katkılar, üzerinde anlasmaya varılan ve temelde Birlesmis Milletlerin kendi normal bütçesinin tespit edilmesinde uygulanan ölçüler ve bu ölçülerin dayandığı prensipler nazarı dikkate alınarak tespit edilir.
Madde 118
Hesapların yıllık kontrolü
Mahkeme'nin kayıtları, kitapları ve mali durumları dahil olmak üzere tüm hesapları bir hesap kontrolörü tarafından yılık olarak kontrol edilir.
KISIM 3
SON HÜKÜMLER
Madde 119
Uyusmazlıkların Çözümlenmesi
1- Mahkemenin yargısal faaliyetlerine iliskin olan herhangi bir uyusmazlık Mahkemenin vereceği bir kara ile çözülür.
2- İki veya daha fazla Üye devlet arasında bu Statünün uygulanması veya yorumlanmasında ortaya çıkan uyusmazlıklar eğer baslangıcından itibaren üç ay içinde çözümlenmezse Üye Devletler Kuruluna gönderilir. Kurul uyusmazlığı çözmeye çalısmakla birlikte eğer Uluslararası adalet Divanı Statüsünü göre bir sakıncası yok ise bu Mahkeme'ye gönderme dahil olmak üzere diğer çözüm yolları arar, tavsiyelerde bulunur.
Madde 120
Çekince
Bu Statüye hiçbir çekince (sart) konulamaz.
Madde 121
Değisiklikler
1- Bu Statünün yürürlüğe girmesinden 7 yıl geçtikten sonra herhangi bir Üye Devlet istediği değisikliği teklif edebilir. Değisiklik yapılması talebi Birlesmis Milletler Genel Sekreterine yapılır. Genel Sekreter acilen bu metni tüm Üye Devletlere dağıtır.
2- Bu bildirimin yapıldığı tarihten üç ay geçtikten sonra toplanacak olan Üye Devletler Kurulu hazır olan ve oy kullananların mutlak çoğunluğu ile değisiklik teklifini görüsmeye alıp almama konusunda karar verir. Kurul teklif ile doğrudan kendisi ilgilenebileceği gibi eğer söz konusu olay gerektiriyorsa bu İnceleme Konferansı da olusturabilir.
3- yapılan değisiklik teklifinin kabulü eğer üye Devletler Kuruluna veya İnceleme Konferansında konsensüs sağlanamıyorsa Üye devletler üçte ikisinin oyu ile olur.
4- 5. paragraftaki durumlar hariç. Değisiklik tüm Üye devletlerde onaylama enstrümanları tamamlandıktan bir yıl sonra veya sekizde yedisinin Birlesmis Milletler Genel Sekreterine kabulünü tevdi etmesiyle yürürlüğe girer.
5- Bu Statünün 5. maddesine iliskin yapılan bir değisiklik değisikliği kabul eden devletler için kabul ettiğini onayladığını belirten enstrümanları tevdi ettiği tarihten bir yıl sonra yürürlüğe girer. Değisikliği kabul etmeyen bir Devletin tabiiyeti tarafından veya o devlet topraklarında meydana gelen ve bu değisikliğin konusunu teskil eden bir suç ile ilgili olarak Mahkemenin yargı yetkisi yoktur.
6- Bir değisikliğin 4. paragrafta belirtilen Üye devletler sekizde yedisi tarafından kabul edilmesi durumunda değisikliği kabul etmeyen devlet hemen hüküm ifade edecek sekilde acilen 127. maddenin 1. paragrafına bakmayarak, fakat 127. maddenin 2. paragrafına göre bu değisikliğin yürürlüğe girmesinden en geç bir yıl geçtikten sonra yapılacak uyarıyı göz önüne alarak bu Statüden geri çekmesi gerekir.
7- Birlesmis Milletler Genel Sekreteri üye Devletler Kurulunda veya İnceleme Konferansında kabul edilen herhangi bira değisikliği tüm Üye devletlere dağıtır.
Madde 122
Kurumsal niteliği olan hükümetlerde yapılacak değisiklikler
1- Bu Statünün 35. maddesinde 36 maddenin 8 ve 9 paragraflarında, 37. ve 38. maddelerinde, 39 maddenin 1. paragrafı (ilk iki cümle) 2 ve 4. paragrafında, 42 maddenin 4 den 9'akadar olan paragraflarında, 43. maddeni 2. ve 3. paragraflarında ve 44, 46, 47 ve 49. maddelerde bulunan ve Kurumsal niteliği olan hükümlere iliskin olarak 121. maddenin 1. paragrafına rağmen bir üye devlet tarafından her zaman değisiklik teklifi yapılabilir. Değisiklik teklifi yapılan metin Birlesmis Milletler Genel Sekreterine veya Üye Devletler Kurulu tarafından tayin edilen ve bu metni hemen tüm Üye devletlere ve Kurulda yer alan diğer kurumlara iletecek olan bir kisiye sunulur.
2- Bu madde gereği yapılan değisiklik teklifinin kabulünde konsensüs sağlanamıyorsa Üye Devletler Kurulunda veya İnceleme Konferansında Üye devletlerin üçte ikisinin oyu aranır. Bu değisiklikler tüm Üye devletlerde Kurul veya Konferans tarafından bu değisikliğin kabulü tarihinden sonra altı aya içinde yürürlüğe girer.
Madde 123
Statünün gözden geçirilmesi
1- Bu Statünün yürürlüğe girmesinden yedi yıl sonra Birlesmis Milletler Genel Sekreteri bu Statün üzerinde yapılacak değisiklikleri incelemek üzer bir İnceleme Konferansı düzenler. Bu inceleme 5. maddede suçlarla ilgili verilen liste ile ilgili olabilir ama bu liste ile sınırlı değildir. Konferans Üye Devletler Kuruluna katılan tüm katılımcılara aynı sartlarda açıktır.
2- Bu tarihten sonra, 1. paragrafta belirtilen amaçlar dahilinde bir Üye devlet tarafından yapılan talep üzerine Birlesmis Milletler Genel Sekreteri Üye Devletlerin çoğunluğunun onayı ile bir İncele Konferansı teskil edebilir.
3- 121. maddenin 3-7 paragrafı hükümleri İnceleme Konferansında kabul edilen bu Statüye iliskin değisikliklerin kabulünde ve yürürlüğe girmelerinde uygulanır.
Madde 124
Geçici Hükümler
12 maddenin 1. paragrafına rağmen bu Statüye üye olmak isteyen bir Devlet, bu Statünün o kendi devleti için yürürlüğe girmesinden itibaren yedi yıl içinde 8. maddede belirtilen kategorilerdeki suçlarla ilgili olarak bu suçların kendi vatandasları tarafından veya kendi ülke topraklarında islenmesi durumlarında Mahkeme'nin yargı yetkisini kabul etmeyeceğini açıklayabilir. Bu maddeye göre yapılan söz konusu açıklama her an geri alınabilir. Bu madde hükümleri 123. maddenin 1. paragrafı gereği toplanan bir İnceleme Konferansında gözden geçirilebilir.
Madde 125
İmza, Onay, Kabul, Tasvip ve Katılım
1- Bu Statü 17 Temmuz 1998 tarihine kadar Roma'daki Birlesmis Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonu merkezinde tüm Devletlerin imzasına açık tutulacaktır. Bu tarihten itibaren 17 Ekim 1998 tarihine kadar Roma'da İtalyan Dısisleri Bakanlığı'nda imza için açık tutulacaktır. Bu tarihten sonra 21 Aralık 2000 yılına kadar New York'ta Birlesmis Milletler Genel Merkezi'nde imza için açık tutulacaktır.
2- Bu Statü imzacı devletlerin kabulü, onayı sartına bağlıdır. Onay ve kabul enstrümanları Birlesmis Milletler Genel Sekreterliğine tevdi edilir.
3- Bu Statü tüm Devletlerin katılımına açıktır. Katılım belgeleri Birlesmis Milletler Genel Sekreterliğine tevdi edilir.
Madde 126
Yürürlüğe Giris
1- Bu Statü 60. onay, kabul veya katılım belgesinin Birlesmis Milletler Genel Sekreterine tevdi edildiği günü takip eden 60 günden sonraki ayın ilk gününden itibaren yürürlüğe girer.
2- 60. onay, kabul veya katılım enstrümanının yapılmasından sonra Statüyü onaylayan, kabul eden veya katılan her Devlet için bu Statü, söz konusu Devlet tarafından yapılan onay, kabul ve katılım enstrümanının tevdi edildiği günü takip eden 60 günden sonraki ayın ilk gününden itibaren yürürlüğe girer.
Madde 127
Üyelikten Geri Çekme
1- Bir Üye Devlet yazılı olarak Birlesmis Milletler Genel Sekreterine yaptığı bir bildirim ile bu Statüden çekilebilir. Bildirim daha sonraki bir tarih belirlemediği sürece bildirimin alındığı tarihten bir yıl sonra hüküm ifade eder.
2- Üyelikten çekilme nedeniyle hiçbir Devlet üyeliği süresince ortaya çıkan mali sorumluluklar dahi olmak üzere hiçbir sorumluluktan kurtulamaz. Çekilme islemi çekilmeden önceki bir tarihte baslamıs Mahkeme ile devam eden bir isbirliği veya çekilen Devletin isbirliği yapmak zorunda olduğu cezai kovusturma ve yargılamayı etkilemediği gibi Mahkemenin çekilme isleminin hüküm ifade etmeye baslamasında önce baslatılmıs olduğu herhangi bir konuya da hiçbir sekilde zarar veremez.
Madde 128
Geçerli Metinler
Bu Statünün orijinal metinleri olan Arapça, Çince, İngilizce, Fransızca, Rusça ve İspanyolca metinler aynı derecede geçerlidir ve tüm Devletlere onaylı birer kopyasını gönderecek olan Birlesmis Milletler Genel Sekreterliğine tevdi edilmistir.
Saygın Hükümetlerinden tam yetkili olarak bu Statünün altına imza koymuslardır.
17 Temmuz 1998, Roma
|
